Fake news από την εποχή του… Νώε!
Τα fake news δεν είναι φαινόμενο της εποχής μας που φούντωσε με το διαδίκτυο και τα social media. Η Ιστορία έχει να επιδείξει πολλά τέτοια fake γεγονότα, αλλά, όπως φαίνεται, αυτό που μάλλον δεν είχαμε φανταστεί είναι ότι ίσως πρωτοεμφανίστηκαν 4.000 χρόνια πίσω, ενώ είναι πολύ πιθανό στη σχετική ιστορία να μπλέκεται και ο γνωστός, βιβλικός Νώε.
Καθηγητής του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ υποστηρίζει πως διαθέτει τις απαραίτητες αποδείξεις και συγκεκριμένα μας παραπέμπει σε ένα απόσπασμα του Έπους του Γκιλγκαμές (του αρχαιότερου που έχει ανακαλυφθεί), το οποίο αφηγείται την ιστορία της Κιβωτού του Νώε, αν και στο έργο ονομάζεται διαφορετικά.
Ο Δρ Μάρτιν Γουόρθινγκτον υποστηρίζει ότι τα «λόγια» του βαβυλώνιου θεού Εα, στα οποία αναφέρεται απόσπασμα του Έπους, είναι μια προσπάθεια να πειστούν οι άνθρωποι να χτίσουν την Κιβωτό, παρέχοντας όμως σε αυτούς ψευδείς ειδήσεις.
Το κείμενο, που έχει μεταφραστεί από τον Γουόρθινγκτον, ο οποίος είναι ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στη μελέτη της βαβυλωνιακής γλώσσας, φαίνεται πως έχει ένα διπλό νόημα. Και είναι πολύ πιθανό τα «λόγια» του θεού να μην έκαναν λόγο για βροχές που θα οδηγούσαν σε ακραία πλημμυρικά φαινόμενα, αλλά για τρόφιμα που θα έπεφταν από τον ουρανό, όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της «Telegraph».
«Ο (θεός) Εα παραπλάνησε τους ανθρώπους διαδίδοντας ψευδείς ειδήσεις», δηλώνει ο Γουόρθινγκτον, ένας από τους συνεργάτες του Κολεγίου του Σεντ Τζον, και συνεχίζει: «Λέει στον Νώε της Βαβυλώνας, γνωστός ως Ουτά-Ναπιστι, να υποσχεθεί στους ανθρώπους πως αν χτίσουν την Κιβωτό, τότε το φαγητό θα πέφτει από τον ουρανό. Αυτό που οι άνθρωποι δεν κατάλαβαν είναι πως αυτό το μήνυμα των εννέα γραμμών είναι ένα τέχνασμα, ένα τρικ: Πρόκειται για μια ακολουθία ομόηχων συλλαβών που μπορούν να γίνουν κατανοητές με πολύ διαφορετικούς τρόπους».
Ενώ λοιπόν το μήνυμα του θεού Εα μοίραζε υποσχέσεις για φαγητό που θα έπεφτε από τον ουρανό υπάρχει και ένα κρυφό μήνυμα που προειδοποιεί για τη μεγάλη πλημμύρα. «Από τη στιγμή που η Κιβωτός έχει κατασκευαστεί ο Ούτα-Ναπιστι (δηλαδή ο Νώε) και η οικογένειά του επιβιβάζονται σε αυτή μαζί με τα ζώα και επιβιώνουν, ενώ όλοι οι άλλοι πνίγονται», λέει ο καθηγητής.
Όπως εξηγεί, με αυτό το επεισόδιο, που εξελίσσεται σε μυθολογικό χρόνο, φαίνεται η αρχή της χειραγώγησης των πληροφοριών και της γλώσσας. Μπορεί να είναι το πρώτο παράδειγμα fake news.