Π. Αδαμίδης: Οι «χρυσές» ευκαιρίες του Κοινοτικού Προϋπολογισμού
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Η κοινοτική κανονικότητα, μετά τις αναταράξεις που προκάλεσε η απόρριψη τριών προτεινόμενων επιτρόπων, σταθερά μπαίνει στις ράγες. Τόσο η Γαλλία και η Ουγγαρία, όσο και η Ρουμανία, που μόλις πρόσφατα απέκτησε νέα κυβέρνηση, υπέβαλαν εκ νέου τις προτάσεις τους. Τα σχετικά χαρτοφυλάκια είναι εξαιρετικά σημαντικά και φαίνεται να συμπληρώνουν το παζλ, προκειμένου η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ξεκινήσει τις εργασίες της την 1η Δεκεμβρίου. Και είναι πολλά αυτά που πρέπει να κάνει. Όπως και όσα έχει να συντονίσει.
Κορυφαία προτεραιότητα για το σύνολο των θεσμών αλλά και όλων των πολιτών της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειας είναι η συμφωνία για το περιεχόμενο και η ψήφιση του νέου προϋπολογισμού. Πρόκληση μεγάλη, που προσφέρεται μόνο για ικανούς και επίμονους λύτες. Σπαζοκεφαλιά εξισορρόπησης συμφερόντων και αναζήτησης συμβιβασμών, που ενδέχεται να διαρκέσει έως και τα μέσα του επόμενου έτους. Συγχρόνως καλείται να απορροφήσει τους κραδασμούς από τη βρετανική αποχώρηση, τις νέες προτεραιότητες και τις ιδιαιτερότητες των αναγκών Ανατολής και Δύσης, καθώς και βόρειων και νότιων κρατών.
Το σχέδιο, ωστόσο, του Κοινοτικού Προϋπολογισμού που έχει προτείνει η Κομισιόν και που ανέρχεται στα 1,13 τρισ. ευρώ, ανεξάρτητα από την τελική συμφωνία ως προς το ποσοστό του Ευρωπαϊκού Ακαθάριστου Εισοδήματος στο οποίο θα αντιστοιχεί, περιέχει εξαιρετικά ενδιαφέρουσες προβλέψεις για τομείς του ελληνικού ενδιαφέροντος. Και όλα αυτά υπό το πρίσμα των γεωπολιτικών εξελίξεων και των συνεπειών τους, που καλείται η Ελλάδα να διαχειριστεί.
Ο Κοινοτικός Προϋπολογισμός προβλέπει ότι για τα ζητήματα της μετανάστευσης και της διαχείρισης των συστημάτων φύλαξης των ευρωπαϊκών συνόρων θα διατεθούν κονδύλια της τάξης των 34,9 δισ. ευρώ. Στη σχετική ενότητα, που ενδεχόμενα θα λάβει και χρηματοδότηση από συναφείς τομείς δράσης, προορίζονται κεφάλαια της τάξεως των 11 δισ. για τη Frontex, 8 δισ. για τα συστήματα φύλαξης των συνόρων και των 2 δισ. για τη δημιουργία βάσης δεδομένων και ανταλλαγής πληροφοριών σε πρώτο χρόνο, μεταξύ των αρμοδίων ευρωπαϊκών υπηρεσιών, σε σχέση με όσους εισέρχονται ή επιθυμούν να εισέλθουν στην ευρωπαϊκή επικράτεια.
Αναμφισβήτητα, η πρόβλεψη αυτών των τόσο σημαντικών πόρων δημιουργεί ένα εχέγγυο αναφοράς αλλά και διευκόλυνσης στον σχεδιασμό και την υλοποίηση των πολιτικών της χώρας σε σχέση με τις μεταναστευτικές ροές. Η επιτυχής απορρόφηση των σχετικών κονδυλίων αλλά και η υποβολή εμπεριστατωμένων προτάσεων για τις δράσεις που μπορεί να χρηματοδοτήσουν και την πίεση στα σύνορα και το εσωτερικό της χώρας θα ανακουφίσει αλλά και προηγούμενο εμπιστοσύνης ως προς την αποδοτική αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων θα θεμελιώσει και παρακαταθήκη θα εγγράψει για την αγόγγυστη στήριξη και νέων δράσεων.
Θρυαλλίδα στην όλη προσπάθεια θα είναι το δίχως άλλο η παρουσίαση έργου και αποτελεσμάτων. Που με τη σειρά τους είναι μετρήσιμα. Τόσο σε σχέση με τον αριθμό εκκαθάρισης των αιτήσεων για τη χορήγηση ασύλου, όσο και σε σχέση με τον αριθμό των προσώπων που επαναπατρίζονται, ως μη δικαιούμενα άσυλο, τα μέσα που μισθώνονται για τον σκοπό αυτό, τον αριθμό των πτήσεων και συναφών μετακινήσεων, τον αριθμό των διακριβώσεων σε συνεργασία με τις χώρες προέλευσης των στοιχείων των ατόμων που επαναπατρίζονται αλλά και τις σχετικές ενημερώσεις που υποβάλλονται στις αρμόδιες κοινοτικές υπηρεσίες, προκειμένου να πιέσουν και να διαπραγματευτούν στο πλαίσιο συμφωνιών συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης, να ανταποκριθούν στα αιτήματα για τον επαναπατρισμό των πολιτών τους και να συνεργαστούν για τη παροχή των σχετικών στοιχείων με τις ελληνικές αρχές.
Αλλά και στον τομέα της Άμυνας και της Ασφάλειας ο Κοινοτικός Προϋπολογισμός προβλέπει να διατεθούν την επόμενη εξαετία 27,5 δισ. ευρώ. Ποσό εξαιρετικά σημαντικό, αν λάβει κανείς υπόψη τις μηδενικές προβλέψεις προηγούμενων προϋπολογισμών. Ιδιαίτερη, ωστόσο, αξία έχει η ευαισθησία για τον τομέα αυτό τόσο της νέας προέδρου Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν, όσο και του προτεινόμενου αρμόδιου γάλλου Επιτρόπου Τιερί Μπρετόν.
Ήταν μάλιστα ο Μπρετόν που το 2016, απευθυνόμενος στη σημερινή πρόεδρο της Κομισιόν, υπό την ιδιότητά της ως τότε υπουργού Αμύνης της Γερμανίας, ζήτησε τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ταμείου για την Άμυνα, που θα αναλάμβανε τα χρέη των αμυντικών δαπανών των κρατών-μελών, εν όλω ή εν μέρει, που δημιουργήθηκαν μετά την εισαγωγή του ευρώ!
Οι οιωνοί φαίνεται να είναι θετικοί. Συν Αθηνά και χείρα κίνει.