Χρ. Χαλαζιάς: Η κοινωνία χρειάζεται ηγέτες και όχι διαχειριστές
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Η. ΧΑΛΑΖΙΑ
Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για την έλλειψη ηγετικών προτύπων, ανθρώπων που μπορούν να εμπνεύσουν, όπως γινόταν παλαιότερα, που οι ηγέτες κέρδιζαν την εμπιστοσύνη του λαού με την ιδιοφυή προσωπικότητά τους, ένωναν τους πολίτες, μεγαλουργούσαν.
Θα μπορούσαν να κυβερνήσουν ο Χαρίλαος Τρικούπης, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο Γεώργιος Παπανδρέου ο μεταπολιτευτικός Κωνσταντίνος Καραμανλής, ο Ανδρέας Παπανδρέου, κ.ά., θα γίνονταν πρότυπα δημοκρατικών αλλαγών, αν δεν είχαν ανοίξει τον δρόμο σε δίκαιες μεταρρυθμίσεις, που θεμελίωσαν τη δημοκρατία;
Σήμερα, όμως, ποιες αξίες, ποια οράματα λουστράρουν πολίτες και κοινωνία;
Την ελευθερία και τα ατομικά διακονήματα – που νομίζουμε ότι τα έχουμε. Από την άλλη, θεωρούμε ότι έχουμε ξεμπερδέψει με τα ζωτικά θέματα, όπως η ανεξαρτησία και τα εθνικά, και η καθημερινότητά μας έχει μπει στον ασφαλή δρόμο της αφθονίας. Επίσης πιστεύουμε ότι μπορούμε να μιλάμε ελεύθερα, ότι μπορούμε να κάνουμε κριτική φωναχτά σε όποιον θέλουμε και για ό,τι θέλουμε, γιατί έτσι μας αρέσει, ή διαβάζουμε δημόσια όποια εφημερίδα θέλουμε, κάτι που συμβαίνει σε αρκετές χώρες του κόσμου.
Και ακόμη η έκπτωση των ιδεολογιών, η κατάρρευση των αξιών και των ιδανικών, των πολιτικών συστημάτων, η αυτοπροστασία των πολιτικών και ο μιμητισμός κακέκτυπων προτύπων έχουν διαβάλει την πίστη, στραγγάλισαν τα οράματα και κατέστρεψαν τα όνειρα. Ωστόσο, ένα αρχαίο ρητό λέει ότι όσοι προσπαθούν να μιμηθούν τα παλαιά πρότυπα δεν είναι παρά κακέκτυπα και παρωδίες. Έχουμε πολλές τέτοιες περιπτώσεις στη σύγχρονη ιστορία μας.
Ποια είναι σήμερα τα ενδιαφέροντα; Η κατανάλωση, η εξέλιξη της μικροηλεκτρονικής, η τεχνοκρατική καριέρα, εγκαταλείποντας ουσιαστικά την κοινωνική ανθρωπιά μας για την καριέρα. Και αυτές δεν δημιουργούν εμπνευσμένους ηγέτες, αλλά διαχειριστές των προβλημάτων και όχι λύτες.
Τα πρότυπα που εμπνέουν στον 21ο αιώνα είναι οι διάφοροι κροίσοι, οι μάνατζερ των πολυεθνικών – τραπεζών και η εξέλιξη της τεχνολογίας, ενώ τα νέα μοντέλα αυτοκινήτων, κινητών και άλλα καταναλωτικά προϊόντα, που κάνουν πιο άνετη τη ζωή μας, μας αλλοτριώνουν.
Το σύνθημα που κυριαρχεί σήμερα είναι να γίνονται όλα γρήγορα και να πλουτίζουμε χωρίς κόπο ή κάπου να βολευτούμε, αρκεί να μην κουραζόμαστε εμείς, αδιαφορούμε για τον διπλανό μας, αρκεί να περνάμε καλά, αφήνοντας τα υπόλοιπα θέματα για το μέλλον. Δεν χρειαζόμαστε μεγαλόπνοα σχέδια πολιτικής ή προσωπικής δράσης. Εκείνο που μας απασχολεί περισσότερο είναι το «εγώ» μας και να περνάμε καλά και όχι το ανθρωπιστικό «εμείς».
Οι σημερινοί ηγέτες διαπλάθονται κατ’ εικόνα και ομοίωση της εποχής. Προσπαθούν να εξασφαλίσουν το πολιτικό τους μέλλον και να προσφέρουν αυτό που ζητά η οικονομική ελίτ, και ονομάζεται αγορά. Δεν είναι βέβαια όπως εκείνη στην αρχαία Ελλάδα, η οποία ήταν η συνέλευση του δήμου, όπου μιλούσαν οι ηγέτες για τα κοινά, προκειμένου να δώσουν λύσεις και όχι αναβολές. Σήμερα σημαίνει, απλούστατα, αλισβερίσι. Το παν είναι πια το «δούναι και λαβείν», πάρε όσα περισσότερα μπορείς από τους πολλούς και λιγότερα από τους λίγους. Τα πρότυπα σήμερα είναι οι ισολογισμοί, η λογιστική, τα κέρδη. Κανείς δεν ασχολείται με το πολιτιστικό μέλλον των πολιτών.
Σήμερα, κάθε λαός θέλει έναν ηγέτη που θα προστατεύει τα δικαιώματά του, που μπορεί να του δώσει ένα όραμα για καλύτερες μέρες, που οι υποσχέσεις του δεν θα είναι μόνο προεκλογικές, για να υφαρπάξει την ψήφο του λαού, αλλά θα εφαρμόζονται. Τότε μόνο ο ηγέτης θα εμπνεύσει και θα τον ακολουθήσει ο λαός, έστω και αν χρειαστεί να κάνει και άλλες θυσίες. Κάτι που σήμερα λείπει όχι μόνο από το ελληνικό πολιτικό σύστημα, αλλά διεθνώς. Αυτό που πρέπει να αντιληφθούν η οικονομική και τραπεζική ελίτ και οι ασχολούμενοι με την πολιτική είναι ότι αυτές οι πολιτικές, αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσουν τους λαούς στην εξέγερση.