Χρ. Μπότζιος: Ιταλική πολιτική κρίση: Αισιοδοξία και ανησυχίες
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Πρέσβη ε.τ.
Μετά την αποτυχία της πρώτης εντολής στα μέχρι πρότινος συγκυβερνώντα κόμματα και τη δεύτερη ανάθεση στο κόμμα του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και το Δημοκρατικό Κόμμα, που ανήκει στον κεντροαριστερό χώρο, οι πιθανότητες σχηματισμού νέας κυβέρνησης συνασπισμού παρουσιάζονται ενισχυμένες.
Αβεβαιότητα όμως επικρατεί για το αν θα καταστεί δυνατό να καταρτισθεί ένα αξιόπιστο κυβερνητικό πρόγραμμα, επειδή οι ιδεολογίες και οι θέσεις των δύο κομμάτων διαφέρουν ριζικά σε ό,τι αφορά ζωτικούς τομείς της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας. Για τον λόγο αυτό εγείρονται σοβαρά ερωτηματικά: Αφενός, αν η κυβέρνηση θα λάβει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή και, αφετέρου, αν θα κατορθώσει να περατώσει τη διάρκεια της κοινοβουλευτικής θητείας, που συμπληρώνεται σε δυόμισι χρόνια περίπου, ή θα προσφύγει σε πρόωρες εκλογές, τις οποίες οι περισσότεροι Ιταλοί απεύχονται. Και τούτο επειδή υπάρχουν βάσιμοι φόβοι ότι θα τις κέρδιζε η Λέγκα του Βορρά, ακροδεξιών, ως γνωστόν, αντιλήψεων, που αν και εταίρος στην προηγούμενη κυβέρνηση συνασπισμού προκάλεσε την πτώση της.
Ήδη ο πρόεδρος της Λέγκας του Βορρά προανήγγειλε μεγάλη συγκέντρωση στη Ρώμη τον προσεχή Οκτώβριο, μιμούμενος τον Μουσολίνι, ο οποίος είχε πραγματοποιήσει τη μεγάλη Πορεία της Ρώμης (Marcia su Roma), η οποία συνετέλεσε στην ανάληψη της εξουσίας και την επιβολή του φασιστικού κόμματος, το οποίο επέφερε ουκ ολίγα δεινά στην Ιταλία, την Ευρώπη και τη χώρα μας με τον άδικο πόλεμο του 1940, όπου ηττήθηκε κατά κράτος.
Η Λέγκα του Βορρά του Ματέο Σαλβίνι (το όνομα πλησιάζει τον όρο «Σωτήρας») συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον ξενοφοβικών, ρατσιστικών και αντιευρωπαϊκών κομμάτων της Ευρώπης. Η ανάδειξή του σε κορυφαίο κόμμα της Ιταλίας οφείλεται αφενός μεν στην αντιευρωπαϊκή ρητορική του, αφετέρου δε στο γεγονός ότι έκανε σημαία του το Προσφυγικό – Μεταναστευτικό, από τα οποία η Ιταλία και η Ελλάδα, ως χώρες εισόδου, δοκιμάζονται από ετών.
Τα συνθήματά του και οι υποσχέσεις του για αποφασιστική αντιμετώπιση του Προσφυγικού, όπως και της οικονομικής κρίσης, που σε μεγάλο βαθμό απέδωσε στην κακή λειτουργία της ΕΕ και τη γερμανική ηγεμονία, βρήκαν και εξακολουθούν να βρίσκουν απήχηση σε μεγάλη μερίδα των ιταλών ψηφοφόρων λόγω και της αδυναμίας των κεντροαριστερών πολιτικών δυνάμεων να προτείνουν εναλλακτικές λύσεις.
Ο αντιευρωπαϊσμός της Λέγκας του Βορρά βαρύνει ιδιαίτερα την πολιτική ζωή της Ευρώπης. Η Ιταλία δεν είναι μόνο η τρίτη οικονομική και πληθυσμιακή δύναμη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι και από τα ιδρυτικά μέλη της, με τη μεγάλη συμβολή του Altiero Spinelli, ο οποίος εν έτει 1941 συνέταξε το ιστορικό κείμενο-μανιφέστο «Για μια ελεύθερη και ενωμένη Ευρώπη», το οποίο θεωρείται από τα βασικά κείμενα που χρησίμευσαν για την αρχική σύσταση της ΕΟΚ, που στη συνέχεια μετεξελίχθηκε στη σημερινή ΕΕ. Η Ιταλία, εκτός από βασικό μέλος της ΕΕ, μετέχει στην ομάδα των G7, δηλαδή των επτά ισχυρότερων οικονομικοπολιτικών δυνάμεων στον κόσμο.
Ανεξάρτητα πάντως από τους λόγους που οδήγησαν την Ιταλία στη σημερινή πολιτικοοικονομική κρίση, δεν δικαιολογείται η στροφή των ιταλών ψηφοφόρων προς επιλογές του πρόσφατου παρελθόντος, με τη στήριξη που παρέχεται σε ένα ρατσιστικό, ξενοφοβικό και αντιευρωπαϊκό κόμμα όπως η Λέγκα του Βορρά. Η κρίση, πολιτική, οικονομική και κοινωνική, που διέρχεται η γειτονική μας χώρα δεν οφείλεται μόνο σε εξωγενείς παράγοντες.
Υπάρχουν και εσωτερικές παθογένειες. Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία μπορεί να επηρεάσουν ουσιαστικά και τις ευρωπαϊκές. Η ΕΕ βρίσκεται, κατά γενική ομολογία, σε κρίση. Διαπιστώνεται μια έλλειψη μακροπρόθεσμων στρατηγικών και βούλησης για πραγματοποίηση αλλαγών. Οι ιδέες-προτάσεις του γάλλου Προέδρου για θεσμικές αλλαγές, όπως και του πρώην προέδρου της Επιτροπής Ζαν Κλοντ
Γιούνκερ βρίσκονται σε ύπνωση και αναμένεται να συζητηθούν με την ανάληψη των νεοεκλεγμένων θεσμικών οργάνων, που αναλαμβάνουν λίαν προσεχώς.
Η συμμετοχή της Ιταλίας στις σχετικές συζητήσεις για το μέλλον της ΕΕ είναι αναγκαία. Μια απουσία της, λόγω δυσμενών εσωτερικών ή και εξωτερικών εξελίξεων, θα επιδρούσε δυσμενώς για το μέλλον της ΕΕ, η οποία έχει ήδη επηρεασθεί από το Brexit, που έχει καταστεί ένα κινηματογραφικό κωμικό σίριαλ.