Π. Κρητικός: Ο Γιάννης Αλευράς όπως τον έζησα

Του
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ Ν. ΚΡΗΤΙΚΟΥ
Ιδρυτικού μέλους του ΠΑΣΟΚ
και πρώην Αντιπροέδρου της Βουλής

Έζησα, όπως έχω αναφερθεί, από κοντά τον μεγάλο κοινοβουλευτικό άνδρα Γιάννη Αλευρά. Τον αγαπούσα, τον θαύμαζα και τον εκτιμούσα. Μία από τις πολλές έγνοιες του ήταν και η υπεράσπιση των κοινοβουλευτικών δικαιωμάτων των απλών βουλευτών.

Στενάχωρα έβλεπε τον περιορισμένο χρόνο που τους παρείχε ο Κανονισμός της Βουλής στις ομιλίες. Πέντε λεπτά η πρωτολογία, τρία λεπτά η δευτερολογία. Υπήρχαν βέβαια και τα δικαιώματα των υπουργών, που έπαιρναν τον λόγο όσες φορές ήθελαν και είχαν όσο χρόνο ήθελαν. Και αυτά τα δικαιώματα έφθαναν μέχρι καταχρήσεως. Και οι συνεδριάσεις της Βουλής δεν ήταν φυσικά απεριόριστες. Υπήρχαν επίσης και τα δικαιώματα των «αξιωματούχων», πρώην πρωθυπουργών, πρώην προέδρων Βουλής, κ.λπ., που με την αναθεώρηση του Κανονισμού της Βουλής –περί της αναθεωρήσεως του Κανονισμού της Βουλής θα μιλήσουμε εκτενέστερα παρακάτω– ο Γιάννης Αλευράς τα κατήργησε.

Ο ίδιος θεωρούσε αδιανόητο να υπάρχουν προνόμια λόγου, γιατί αυτά, έλεγε και ξανάλεγε, ασκούνται εις βάρος των απλών βουλευτών και δεν επιτρέπουν να μιλάνε όλοι οι βουλευτές. Σε αυτήν την περίπτωση η Βουλή είναι «μουγκή» και μου­γκή Βουλή, έλεγε, είναι ανεπίτρεπτη. Πρέπει να ακούγεται η φωνή του λαού από όλους τους εκπροσώπους του.

Ήταν αντίθετος με την κατάχρηση της επείγουσας διαδικασίας και κατηγορηματικά αντίθετος με τη χρήση της κατεπείγουσας διαδικασίας. Γιατί η κατεπείγουσα διαδικασία περιορίζει τη συζήτηση του νομοσχεδίου σε μία συνεδρίαση, που δεν πρέπει να υπερβαίνει τις έξι ώρες (ο Αλευράς με την αναθεώρηση του Κανονισμού αύξησε τις ώρες σε δέκα). Το σημαντικότερο όμως είναι ότι αυτή η διαδικασία παρείχε το δικαίωμα λόγου μόνο στους υπουργούς, τους αρχηγούς των Κοινοβουλευτικών Ομάδων, τους εισηγητές και σε κανέναν άλλον. Όλοι οι άλλοι βουλευτές ήταν θεατές. Υπήρχαν μόνο για να ψηφίζουν. Ούτε την ψήφο τους δεν μπορούσαν να αιτιολογήσουν.

Θα αναφερθώ σε δύο περιστατικά που τα έζησα κοντά στον Γιάννη Αλευρά.

Περιστατικό πρώτο:

Κατά τη βουλευτική περίοδο 1977 – 1981, επί κυβερνήσεως Νέας Δημοκρατίας, πρόεδρος της Βουλής ήταν ο αείμνηστος Δημήτρης Παπασπύρου, βουλευτής Βοιωτίας και πρώην αποστάτης κατά τα Ιουλιανά του 1965.

Με την εντολή φυσικά του αρμόδιου υπουργού έκανε πρόταση στη Βουλή προκειμένου να ψηφισθεί ένα νομοσχέδιο (δεν θυμάμαι το αντικείμενό του) ως κατεπείγον. Δηλαδή σε μία συνεδρίαση έξι ωρών.

Η επιχειρηματολογία του Αλευρά ακαταμάχητη: «Μπορεί να φιμώνεται η Βουλή, επειδή η κυβέρνηση θέλει να κάνει τη δουλειά της; Δεν είναι πλυντήριο η Βουλή».

Ο Δημήτρης Παπασπύρου, όμως, υπεραμυνόμενος της πρότασής του, επικαλέστηκε το κατεπείγον του πράγματος. «Και εν πάση περιπτώσει, κύριε Αλευρά», συνέχισε ο πρόεδρος, «το προβλέπει το Σύνταγμα».

Ο Αλευράς απαντά: «Το Σύνταγμα το προβλέπει, αλλά δεν το προβλέπει η Δημοκρατία μας, γιατί φαλκιδεύονται τα δικαιώματα των βουλευτών, δηλαδή του λαού, και χωρίς να εκφράζεται ο λαός διά των αντιπροσώπων του, Δημοκρατία δεν υπάρχει.

Και ο Στάλιν είχε Σύνταγμα και όταν το διαβάσει κανείς γοητεύεται από τις «δημοκρατικές» διατάξεις του. Σύνταγμα είχε. Δημοκρατία όμως δεν είχε.

«Το ΠΑΣΟΚ», συνέχισε ο Γιάννης Αλευράς, «όταν έλθει στην εξουσία, και θα έλθει γρήγορα, δεν πρόκειται να κάνει χρήση αυτής της αντικοινοβουλευτικής διάταξης του κατεπείγοντος»

Πράγματι, επί προεδρίας Γιάννη Αλευρά δεν εφαρμόστηκε ούτε μία φορά.