Το μετέωρο βήμα του Ν. Αναστασιάδη στο Κυπριακό

Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ

-Τα τουρκικά τελεσίγραφα για «ρύθμιση» σε Αιγαίο
-Ανατολική Μεσόγειο και οι επιλογές της Αθήνας

Ένα μετέωρο βήμα στο Κυπριακό, το οποίο όμως θα επηρεάσει άμεσα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και την ισορροπία δυνάμεων σε όλο το πλέγμα Αιγαίου – Ανατολικής Μεσογείου, φαίνεται ότι ετοιμάζεται να κάνει ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, σε έναν ακόμη πειραματισμό, ο οποίος όμως εκδηλώνεται υπό τους όρους της Τουρκίας.

Ο κ. Αναστασιάδης στη συνά­ντησή του με τον Μ. Ακιντζί, ο οποίος δείχνει όλο και περισσότερο ανίσχυρος να εκφράσει τη δική του θέση και είναι ιδιαίτερα αποδυναμωμένος πολιτικά, μια και η Άγκυρα είναι σαφώς αποστασιοποιημένη από τον ίδιο, πρακτικά δέχθηκε να συζητήσει και να αποδεχθεί ως μέρος της ατζέντας των συνομιλιών για το Κυπριακό και το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συγχρόνως, όμως, εμφανίσθηκε να αποδέχεται την de facto παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, καθώς δεν απαίτησε τη διακοπή των ενεργειών αυτών ως προϋπόθεση για την επανέναρξη των συνομιλιών.

Η Τουρκία είναι προφανές ότι έχει διπλή στόχευση στην Κύπρο: Είτε τη διακοπή του ενεργειακού προγράμματος της Κυπριακής Δημοκρατίας είτε την εμπλοκή του στις συνομιλίες για το Κυπριακό, όπου θα εξασφαλίσει τον έλεγχο σε ενεργειακές πηγές μέσω των Τουρκοκυπρίων είτε με την κοινή επιτροπή αξιοποίησης του φυσικού αερίου που προτείνει ο Ακι­ντζί είτε με την επιδίωξη μιας λύσης όπου οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν και πάλι αποφασιστικό ρόλο στην εκμετάλλευση του φυσικού αερίου, ενώ στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων θα έχουν ανασταλεί οι έρευνες.

Ο κ. Αναστασιάδης αποδέχθηκε, αντί να την επιστρέψει, ως απαράδεκτη την επιστολή του Μ. Ακιντζί, της 15ης Ιουλίου, η οποία ζητούσε κοινή Επιτροπή διαχείρισης του ενεργειακού προγράμματος και υποβλήθηκε υπό το βάρος του τελεσιγράφου του Μ. Τσαβούσογλου, που απειλούσε πρακτικά με τη συνέχιση της εισβολής στην κυπριακή ΑΟΖ, εφόσον δεν γίνει αποδεκτή η πρόταση Ακιντζί.

Στη συνάντηση με τον κ. Ακι­ντζί ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συζήτησε εναλλακτικά σενάρια για το φυσικό αέριο, αποδεχόμενος έτσι την ένταξη του θέματος των υδρογονανθράκων στην ατζέντα. Αυτό συνιστά μείζονα αλλαγή του πλαισίου των προσπαθειών επίλυσης του Κυπριακού, το οποίο δεν είναι φυσικά θέμα «φυσικού αερίου» και «εκμετάλλευσης φυσικών πόρων», αλλά είναι θέμα εισβολής και κατοχής, παραβίασης ανθρώπινων δικαιωμάτων, του Διεθνούς Δικαίου και των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Αλλά και μόνο το γεγονός ότι ο κ. Αναστασιάδης αποδέχθηκε την έναρξη μιας τέτοιας διαδικασίας, η οποία θα συνεχισθεί στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, πιθανότατα με τριμερή (οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων και ο ΓΓ του ΟΗΕ Α. Γκουτιέρες), ενώ τρία τουρκικά σκάφη παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, χωρίς μάλιστα να διαφαίνεται και διακοπή αυτής της παράνομης δραστηριότητας, εμμέσως οδηγεί σε νομιμοποίηση της νέας τουρκικής εισβολής.

Την ίδια στιγμή η τουρκοκυπριακή πλευρά με κάθε τρόπο δηλώνει την αντίθεσή της στην ομοσπονδιακή λύση, με στόχο να μεγιστοποιήσει τα κέρδη της σε μια νέα διαπραγμάτευση.

Ο Ερσίν Τατάρ, «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους, επανέλαβε πάλι την περασμένη εβδομάδα (Gunes TV) ότι η λύση της ομοσπονδίας δεν μπορεί να α­νταποκριθεί στις προσδοκίες των Τουρκοκυπρίων.

«Πιστεύουμε ότι η λύση των δύο κρατών είναι πιθανή και το υποστηρίζουμε σε κάθε επαφή μας…», ενώ υποστήριζε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει εκφράσει και στην εκπρόσωπο του ΟΗΕ κ. Λουτ τη θέση της, σύμφωνα με την οποία είτε θα επιδιωχθεί η συνομοσπονδιακή λύση είτε θα πρέπει να έρθει στο τραπέζι η λύση του «βελούδινου διαζυγίου»…

«Η εξάρτηση της ασφάλειάς μας από την ΕΕ δεν είναι αποδεκτή από τους Τουρκοκυπρίους. Ο έλληνας πρωθυπουργός αποκάλεσε τις εγγυήσεις αναχρονιστικές. Χρειαζόμαστε τις τουρκικές εγγυήσεις, όπως τις χρειαζόμασταν και στο παρελθόν. Όποιος δεν τις θέλει σημαίνει ότι δεν επιδιώκει λύση με τη δική μας συμμετοχή».

Όμως η Τουρκία δίνει καθημερινά το στίγμα της πολιτικής της στο Κυπριακό, σε πείσμα των δηλώσεων και των «κάλων προθέσεων» του Ν. Αναστασιάδη.

Ο τούρκος αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι προειδοποίησε ότι η Τουρκία « είναι αποφασισμένη χωρίς δισταγμό να προστατεύσει τα δικά της δικαιώματα και τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων».

«Κόκκινες γραμμές» στο… Αιγαίο
Ακόμη πιο ακραίος ο υπουργός άμυνας Χ. Ακάρ, ο οποίος στη διάρκεια της επίσκεψής του στα Κατεχόμενα, εκτός από την επίσκεψη στην τουρκική φρεγάτα που συνοδεύει το «Yavuz», παρακολούθησε και ασκήσεις των κατοχικών δυνάμεων στο νησί, έσπευσε να θέσει και πάλι τις «κόκκινες γραμμές»: Ο κ. Ακάρ δήλωσε ότι «η Τουρκία είναι υπέρ της επίλυσης των θεμάτων στο Αιγαίο, την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο διά του διαλόγου», προειδοποιώντας όμως ότι «δεν θα κάνει καμιά υποχώρηση στο θέμα της πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων και της ασφάλειας».

Και ο κ. Ακάρ επανέλαβε σε συνέντευξή του στην τουρκική τηλεόραση TRT ότι «η Κύπρος για μας (!), για την Τουρκική Δημοκρατία, για τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις είναι εθνική υπόθεση» και ότι η «μοίρα μας είναι ενωμένη με εκείνη των κυπρίων αδελφών μας».

Ο τούρκος υπουργός Άμυνας, στέλνοντας μήνυμα κυρίως προς την Αθήνα, απειλητικά δήλωσε ότι η «Τουρκία δεν θα επιτρέψει τη δημιουργία τετελεσμένων» και ότι «καμία απόφαση δεν θα επιβιώσει στην περιοχή εάν δεν συμμετέχει σε αυτήν η Τουρκία και η ‘‘Τουρκική Δημοκρατία Βόρειας Κύπρου’’».

Με την ευκαιρία αυτή, ο κ. Ακάρ αναφέρθηκε και στη γνωστή θεωρία της «γαλάζιας πατρίδας» των 462 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων, την οποία, όπως είπε, η Τουρκία θα προστατεύσει. Η περιοχή βεβαίως στην οποία αναφέρεται ο κ. Ακάρ επικαλύπτει όλη την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο.

Εκ των πραγμάτων, οι χειρισμοί Αναστασιάδη και το ενδεχόμενο έναρξης νέου κύκλου συνομιλιών για το Κυπριακό υπό αυτές τις συνθήκες θέτουν σοβαρές προκλήσεις και στην Αθήνα. Η ελληνική κυβέρνηση είναι προφανές ότι στα μείζονα ζητήματα των εσωτερικών πτυχών του Κυπριακού θα αποδεχθεί τις επιλογές του κύπριου Προέδρου, γνωρίζοντας πάντως ότι οι λάθος επιλογές θα οδηγήσουν σε νέες σοβαρές εμπλοκές και επιπλοκές και συνεπώς θα πρέπει έστω και ατύπως να ληφθεί υπόψη και η ελληνική προσέγγιση για τα ζητήματα αυτά.

Στα θέματα ασφαλείας είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν προτίθεται να κάνει βήμα πίσω από τη νέα εθνική γραμμή, που διαμορφώθηκε από τον Ν. Κοτζιά, για κατάργηση των εγγυήσεων. Αν και βεβαίως ο Ν. Κοτζιάς με αντίστοιχες «κόκκινες γραμμές» ξεκίνησε και στο Σκοπιανό και οδήγησε τη χώρα στη Συμφωνία των Πρεσπών.

Η νέα ελληνική κυβέρνηση, η οποία έχει βασική εθνική προτεραιότητα την ανόρθωση της οικονομίας, καθώς ισχυρή χώρα χωρίς ισχυρή οικονομία δεν υπάρχει, κάθε άλλο παρά θα επιθυμούσε να εγκλωβισθεί, και μάλιστα στους πρώτους μήνες της θητείας της, σε μια διαδικασία για την επίλυση του Κυπριακού που εξυπηρετεί κυρίως τακτικισμούς και σκοπιμότητες που ελάχιστα την αφορούν. Και αυτό είναι το βασικό μήνυμα που έχει αποσταλεί στη Λευκωσία. Ότι η δέσμευση για απεριόριστη στήριξη δεν είναι άνευ όρων και ούτε φυσικά για κάθε επιλογή του κ. Αναστασιάδη.

Καθώς, πλέον, κάθε εμπλοκή στην Κύπρο αφορά άμεσα και την Ελλάδα, όχι μόνο λόγων των ειδικών σχέσεων των δύο χωρών αλλά και επειδή η Τουρκία θεωρεί ότι πρέπει να υπάρξει ενιαία αντιμετώπιση του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου…