Σε διαρκή δοκιμασία αντοχής και ανοχής θέτουν την κυβέρνηση Μητσοτάκη οι Τούρκοι
Του ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΤΣΑΚΑΛΟΥ
-«Κλειδί» το πού θα αρχίσει έρευνες το δεύτερο τουρκικό σκάφος και αν θα επιδιώξει κρίση στο Καστελλόριζο ο Ερντογάν
Η αντίστροφη μέτρηση για να δοκιμασθούν οι αντοχές και τα αντανακλαστικά της νέας ελληνικής κυβέρνησης έχει ξεκινήσει, καθώς η Άγκυρα δείχνει αποφασισμένη να συντηρήσει την ένταση και να κρατά σε διαρκή ετοιμότητα την ελληνική διπλωματία και τις Ένοπλες Δυνάμεις, υπό την απειλή της αποστολής του ερευνητικού σκάφους της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι καθημερινά γίνονται δεκάδες δηλώσεις αξιωματούχων για το θέμα των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν έχει αποσαφηνίσει πού ακριβώς θα κατευθυνθεί το σεισμογραφικό σκάφος «Oruc Reis», που ολοκληρώνει τις έρευνές του στη Θάλασσα του Μαρμαρά στις 15 Αυγούστου.
Η προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση φέρεται να είχε πληροφορίες ότι η Τουρκία θα στείλει το ερευνητικό της για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, νότια του Καστελλόριζου, κίνηση η οποία θα συνιστούσε σοβαρή κλιμάκωση, η οποία δεν μπορεί να μείνει αναπάντητη.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε από την πρώτη στιγμή κινήσεις με στόχο να στείλει το μήνυμα στην Τουρκία ότι οποιαδήποτε πρόκληση στην ελληνική υφαλοκρηπίδα θα αντιμετωπισθεί με αποφασιστικότητα ώστε να μην υπάρξει δημιουργία τετελεσμένων. Συγχρόνως, έχει απευθυνθεί σε όλες τις γειτονικές χώρες αλλά και χώρες που εμπλέκονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο προκειμένου να εξασφαλίσει μια έστω και σε πολιτικό επίπεδο στήριξη έναντι της αναθεωρητικής και πειρατικής πολιτικής της Τουρκίας.
Έτσι, την Πέμπτη, με τη συνάντηση που είχε ο Νίκος Δένδιας με τον ιταλό ομόλογό του, ολοκληρώθηκε ένας κύκλος επαφών με Ισραήλ, Αίγυπτο, ΗΠΑ, ενώ θα δοθεί συνέχεια και με τις συνομιλίες που θα έχει ο κ. Μητσοτάκης το προσεχές διάστημα με την Άνγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν.
Και δεν είναι τυχαίο φυσικά ότι από την Ιταλία και τη Γαλλία προέρχονται και οι πετρελαϊκοί κολοσσοί Eni και Total, οι οποίοι πλέον έχουν εξασφαλίσει άδειες ερευνών και εκμετάλλευσης σε κρίσιμα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, καθώς ειδικά τα οικόπεδα 6 και 7, που θα δραστηριοποιηθεί το ιταλογαλλικό κονσόρτσιουμ, αμφισβητούνται ευθέως από την Τουρκία, η οποία μάλιστα θεωρεί ότι εμπίπτουν στην τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Οι τρεις όροι της Άγκυρας
Αν και η Κύπρος και το πρόγραμμα ερευνών στην ΑΟΖ της βρίσκεται στο στόχαστρο της Τουρκίας, μια και ήδη έχει φθάσει σε προχωρημένο στάδιο, το οποίο δεν μπορεί εύκολα να ανατραπεί, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει εάν η Τουρκία θα επιδιώξει να στρέψει όλη την πίεση στην Κύπρο, όπου σχετικά ανέξοδα και χωρίς τον κίνδυνο μιας στρατιωτικής αντιπαράθεσης μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες κρίσης, που θα της εξασφαλίσουν, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, μια πιο ενεργή εμπλοκή της τουρκοκυπριακής κοινότητας στα ενεργειακά.
Η Τουρκία έχει δηλώσει (κάτι που επανέλαβε ο Μουσταφά Ακιντζί) ότι υπάρχουν τρεις επιλογές:
• Είτε θα ανασταλεί το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου μέχρι την επίλυση του Κυπριακού,
• είτε θα γίνει αποδεκτή η πρόταση Ακιντζί για κοινή επιτροπή Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων,
• είτε πραγματοποίηση διαφορετικών γεωτρήσεων από τους Τουρκοκύπριους.
Και οι τρεις επιλογές δείχνουν πόσο στριμωγμένη αισθάνεται η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η τρίτη και πιο απειλητική επιλογή είναι δεδομένο ότι θα πρόκειται για μια πολυέξοδη και με μικρές πιθανότητες επιτυχίας επιχείρηση, που απλώς θα προκαλεί καταδικαστικές δηλώσεις από τη διεθνή κοινότητα και θα μεγαλώνει ακόμη περισσότερο την απόσταση της Τουρκίας από την ΕΕ, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την ευρωτουρκική σχέση.
Εάν ο Ταγίπ Ερντογάν θεωρήσει ότι μια ελληνοτουρκική κρίση θα μπορέσει να «συγκινήσει» ακόμη περισσότερο τον διεθνή παράγοντα, ώστε να εκβιασθεί μια πυροσβεστική παρέμβαση «ίσων αποστάσεων», που θα ανοίξει τον δρόμο για μια γενικευμένη συζήτηση και επί των θαλασσίων ζωνών σε ολόκληρη την περιοχή και φυσικά στην από κοινού εκμετάλλευση των φυσικών πόρων, ώστε να σπάσει η απομόνωση στην οποία (από δικές της επιλογές βεβαίως) έχει οδηγηθεί η Τουρκία, τότε πιθανότατα θα επιχειρήσει να ολοκληρώσει αυτό που δεν έπραξε στο παρελθόν, τουλάχιστον την τελευταία 30ετία, καμία τουρκική κυβέρνηση. Την έμπρακτη αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας στην πιο ευαίσθητη περιοχή,
αυτή νότια και νοτιοανατολικά του Καστελλόριζου.
Και αυτή η περιοχή είναι ιδιαίτερης σημασίας, γιατί η Τουρκία ουσιαστικά διεκδικεί όλη την ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα, υποστηρίζοντας ότι τα νησιά, όχι μόνο το Καστελλόριζο και η Ρόδος, αλλά ακόμη και του μεγέθους της Κύπρου και της Κρήτης, δεν δικαιούνται υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ πέραν των χωρικών υδάτων τους και η υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου θα πρέπει να διαμοιρασθεί με τη μέση γραμμή μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου.
Έτσι, με την τουρκική πρωτοφανή θεωρία η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει θαλάσσια σύνορα με την Κύπρο, ενώ με βάση την πιο ακραία θεώρηση η Ελλάδα δεν θα έχει θαλάσσια σύνορα ούτε με την Αίγυπτο ούτε με τη Λιβύη, εκτός από ένα μικρό τμήμα νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Συνεπώς, το να εμποδιστεί η Τουρκία να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες επί της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, σε περιοχή νότια ή νοτιοανατολικά του Καστελλόριζου, είναι κρίσιμης σημασίας καθώς διαφορετικά θα αποτελεί ένα πρώτο βήμα επιβολής τετελεσμένων εις βάρος της Ελλάδας, με την εφαρμογή στην πράξη της καινοφανούς τουρκικής αντίληψης για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο.
Βεβαίως όλοι γνωρίζουν στην Αθήνα ότι η στρατιωτικοποίηση μιας τέτοιας κρίσης, χωρίς να αποτελεί ασφαλή επιλογή ούτε για την Άγκυρα, σίγουρα δεν εξυπηρετεί την Ελλάδα. Και αυτό διότι μια τέτοια κρίση μπορεί να προκαλέσει απώλειες, να επισπεύσει μεσολαβητικές παρεμβάσεις, που πρακτικά παρακάμπτουν το Δίκαιο της Θάλασσας και επιδιώκουν μια win-win λύση, και επίσης θα εκτροχιάσει την προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, προκαλώντας μεγάλο και επικίνδυνο για τη χώρα πισωγύρισμα.
Έτσι, είναι δικαιολογημένη η ανησυχία της κυβέρνησης, μέχρις ότου διαπιστωθεί τι ακριβώς θα πράξει ο Ταγίπ Ερντογάν και πόσο αποφασισμένος είναι να τραβήξει το σχοινί, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που μπορεί να προκληθούν…
Φωτο: capital