Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ: Η ύπαρξη αρχαιοτήτων ή άλλων στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι απαγορευτική για καμία επένδυση
Η υπουργός Πολιτισμού, κα Λίνα Μενδώνη, μίλησε στο Ρ/Σ Παραπολιτικά 90.1 Fm στην εκπομπή «Να ‘χαμε, να λέγαμε» με το δημοσιογράφο Ανδρέα Παπαδόπουλο. Μεταξύ άλλων, τόνισε:
Για την επένδυση του Ελληνικού
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Το Ελληνικό δεν λέγεται τυχαία Ελληνικό. Λέγεται Ελληνικό διότι εκεί σημαίνει ότι υπήρχαν κάποια δεδομένα, κάποιες ενδείξεις που σχετίζονταν με αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Το σημαντικότερο από τα μνημεία ήταν ένα ταφικό μνημείο το οποίο στη δεκαετία του ’60 είχε ανασκαφεί, και μάλιστα προκειμένου να διευκολυνθεί η κατασκευή του αεροδρομίου είχε μεταφερθεί, πρωτοποριακά για την εποχή εκείνη, σε άλλο σημείο μες τον ευρύτερο χώρο. Αυτό ήδη μας λεει ότι η ύπαρξη αρχαιοτήτων ή άλλων στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι απαγορευτική για καμία επένδυση. Ο αρχαιολογικός νόμος ο οποίος είναι ένας πολύ ισχυρός νόμος, είναι απολύτως αναπτυξιακός διότι από τα πρώτα του άρθρα αυτό το οποίο επισημαίνει είναι ότι ο κάθε αναπτυξιακός σχεδιασμός οφείλει να λαμβάνει υπόψη του την ύπαρξη στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς, δεν λεει ότι η πολιτιστική κληρονομιά αντιστρατεύεται την ανάπτυξη. Επομένως η λογική μας είναι να εφαρμόσουμε τον αρχαιολογικό νόμο χωρίς να εργαλειοποιούμε τα μνημεία είτε είναι αρχαία είτε είναι νεώτερα. Εννοώ χωρίς να θεωρούμε τα μνημεία ως πρόφαση ώστε να μη γίνονται πράγματα. Επομένως το υπουργείο Πολιτισμού θα είναι απολύτως συμβατό με τον σκοπό του και την υποχρέωσή του, που είναι η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, χωρίς να σε καμία περίπτωση να αντιστρατεύεται την ανάπτυξη. Νομίζω ότι τα Ολυμπιακά έργα έχουν πολύ καλά παραδείγματα ότι μπορούν έργα σε σύντομο χρόνο, αναπτυξιακά έργα να συνδυαστούν πλήρως με πολιτιστικά έργα.
Ερωτηθείσα αν υπάρχει κάποιο μέρος στο Ελληνικό που χρήζει μεγαλύτερης προσοχής από πλευράς πολιτιστικής κληρονομιάς
Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ: Ήδη είναι χαρακτηρισμένα κάποια κτήρια μέσα στον ευρύτερο χώρο ως νεότερα μνημεία. Ξέρουμε τον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο γύρω από το λόφο Χασάνη και οφείλουμε να τον λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη μας, από εκεί και πέρα ξέρουμε διάφορα ευρήματα που έχουν προκύψει όταν κατασκευάζονταν οι υποδομές του τραμ, ενδεχομένως να βρεθούν και σε άλλα σημεία αυτό δεν σημαίνει ότι κατ’ ανάγκη θα σταματήσει το έργο. Θα ερευνηθούν, θα τεκμηριωθούν και θα αξιολογηθούν, από εκεί και πέρα νομίζω με καλή πρόθεση από όλες τις πλευρές μπορούν να βρεθούν οι βέλτιστες λύσεις ώστε οι ενδείξεις οι αρχαιολογικές εάν γίνουν αποδείξεις να δώσουν προστιθέμενη αξία στην ίδια την επένδυση.
Ερωτηθείσα αν είναι εφικτό να ξεκινήσουν οι εργασίες έως το τέλος του έτους
Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ: Αυτή τη στιγμή καταβάλλεται μια πολύ μεγάλη προσπάθεια με συντονιστή τον υπουργό Ανάπτυξης ώστε αυτό να καταστεί απολύτως εφικτό. Πάντως από πλευράς του υπουργείου Πολιτισμού δεν θα υπάρξει πρόβλημα στο σχεδιασμό.
Για τα προβλήματα στους αρχαιολογικούς χώρους
Λ. ΜΕΝΔΩΝΗ: Στους αρχαιολογικούς χώρους υπήρχαν πάρα πολλά προβλήματα και συνεχίζουν να υπάρχουν απλώς αυτό το οποίο έχει σημασία είναι την περίοδο της αιχμής κανείς να έχει προλάβει, στο βαθμό που είναι αυτό εφικτό, να μη δημιουργούνται προβλήματα. Η έγκαιρη πρόσληψη προσωπικού φυλακτικού μπορεί να επιτρέψει τη λειτουργία των αρχαιολογικών χώρων με διευρυμένο ωράριο από 1ης Απριλίου χωρίς υπάρχουν προβλήματα. Είναι ενέργειες τέτοιου είδους από εκεί και πέρα το μείζον θέμα που είναι τα αναψυκτήρια στους αρχαιολογικούς χώρους τα οποία παραμένουν κλειστά τα περισσότερα από το 2015΄, αυτό είναι ότι δεν έγιναν οι διαδικασίες έτσι όπως θα έπρεπε να γίνουν για να μπορέσουν τα αναψυκτήρια να λειτουργήσουν. Δεν είναι εύκολο πράγμα γιατί έχει γραφειοκρατικές διαδικασίες πολύ δύσκολες. Όταν το 2015 σχεδιάζεται ένας διαγωνισμός, ο διαγωνισμός για τον α ή β λόγο έχει πάρα πολλά προβλήματα βγαίνει άγονος ο διαγωνισμός, προκηρύσσεται ένας δεύτερος διαγωνισμός και αλλάξουν τα κριτήρια και ξαναβγαίνει άγονος επομένως χάθηκαν 4 χρόνια χωρίς να υπάρχει η αποφασιστικότητα του πως πρέπει να αντιμετωπίσουμε το κεφάλαιο αναψυκτήρια… Υπάρχουν δυσλειτουργίες, υπήρξαν λάθη και ο στόχος μας είναι με τη νέα διοίκηση του ταμείου αρχαιολογικών πόρων να προσπαθήσουμε να διορθώσουμε τα λάθη αυτά. Ο στόχος μας είναι στη νέα σεζόν που ξεκινάει από 1ης Απριλίου να μην έχουμε ούτε κλειστά αναψυκτήρια ούτε κλειστά πωλητήρια.
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Το Φθινόπωρο θα είμαστε σε θέση να πάμε στη Βουλή ένα νέο νόμο για το ταμείο αρχαιολογικών πόρων γιατί ο βασικός του κορμός είναι οργανισμός του 1977, είμαστε 42 χρόνια πριν, τότε που δεν υπήρχε καν η ιδέα για παροχή ψηφιακών υπηρεσιών. Επομένως όλα αυτά τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν και να αντιμετωπιστούν και το ταμείο να γίνει ένα ευέλικτο σχήμα το οποίο θα ακολουθήσει τις καλές πρακτικές άλλων αντίστοιχων οργανισμών. Να απαλλαγεί από όλο αυτό το βάρος της γραφειοκρατίας.
Αναφορικά με το αναβατόριο της Ακρόπολης
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Τοποθετήθηκε τον Ιούλιο του 2004, ήταν μια κατασκευή σχετικά πρόχειρη για την εποχή εκείνη και δεν το λεω για να μειώσω αυτό το οποίο έγινε, κάθε άλλο, ήταν καταρχήν εξαιρετικά θετικό ότι έγινε απλώς και τότε υπήρχαν πάρα πολλές αντιστάσεις και πάρα πολλές φωνές ότι «πως είναι δυνατόν να υπάρχει αναβατόριο στην Ακρόπολη και που θα στερεωθεί και πως θα γίνει». Έγινε τότε όμως χρειαζόταν συστηματική συντήρηση και μια οριστική αντιμετώπιση. Χαλάει συχνά, δημιουργεί προβλήματα στους επισκέπτες που έχουν θέματα κινητικότητας και για αυτό πήραμε την απόφαση αρχές Σεπτεμβρίου να εισαχθεί στο κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο η πρόταση για μια αντικατάσταση πλήρη και την κατασκευή εκεί ενός σύγχρονου αναβατορίου –ανελκυστήρα.
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Για μένα όλα τα θέματα είναι θέματα σωστού συντονισμού των υπηρεσιών και κατά τη γνώμη μου ο συντονισμός αυτός δεν υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια.
Για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την απελευθέρωση
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Προφανώς το υπουργείο θα έχει ευθύνη. Όλος ο εορτασμός θα αποτελείται από διάφορα γεγονότα στα οποία προφανώς και το υπουργείο Πολιτισμού θα έχει το δικό του ρόλο. Είναι ένα έργο που αφορά όλη την κυβέρνηση.
Ερωτηθείσα αν θα προχωρήσει σε αλλαγές των προσώπων στο υπουργείο
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Ο στόχος μας είναι να υπάρχει αριστεία και αξιοκρατία, θεωρώ ότι το ανθρώπινο δυναμικό, το καλλιτεχνικό δυναμικό στην Ελλάδα είναι πολύ καλής ποιότητας επομένως από όλους θα βρεθούν οι κατάλληλοι, βρίσκουμε τους κατάλληλους που θα στελεχώσουν τους πολιτιστικούς οργανισμούς. Προσπαθούμε στις επόμενες μέρες να έχουν οριστεί τα πρόσωπα που θα «τρέξουν» από εδώ και πέρα τους καλλιτεχνικούς οργανισμούς. Δεν θα αφήσουμε να περάσει χρόνος θα πρέπει το πρόγραμμα του ‘20 ήδη να κλείνει όμως μεσολάβησαν οι εθνικέ εκλογές που έφεραν αρκετά πίσω το χρόνο προκηρύξεων που είχε κάνει η προηγούμενη κυβέρνηση, οι προκηρύξεις από μόνες τους είχαν πάρα πολλά προβλήματα τα οποία θα μας οδηγούσαν σε ενστάσεις από υποψηφίους που κινδύνευε να φέρουν τους πολιτιστικούς οργανισμούς ακέφαλους μέχρι το Μάρτιο, αυτός ήταν ο λόγος που ανακαλέσαμε τις προκηρύξεις. Θα συζητήσουμε με τον καλλιτεχνικό κόσμο πως θα πρέπει να είναι οι προσκλήσεις αυτές, θα βγάλει κάποια στιγμή προσκλήσεις το υπουργείο, αλλά όχι τώρα. Τώρα αναλαμβάνουμε την ευθύνη οι οργανισμοί να αποκτήσουν τους κατάλληλους καλλιτεχνικούς διευθυντές.
Ερωτηθείσα για την ενοποίηση του Πολυτεχνείου με το Αρχαιολογικό Μουσείο
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Είμαστε στο στάδιο της προετοιμασίας για την ανάθεση της μελέτης σκοπιμότητας, από τη στιγμή που γίνει η συγκεκριμένη μελέτη και θα μας δώσει σαφή χρονοδιαγράμματα και προϋπολογισμούς τότε θα είμαστε σε θέση να τα πούμε. Είναι πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα αλλά είναι ένα πρόγραμμα το οποίο το αξίζει η Αθήνα και θα αλλάξει απολύτως την καρδιά της πόλης. Είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να δώσει μια τεράστια δυναμική και στην πολιτιστική φυσιογνωμία της Αθήνας αλλά και όλης της Ελλάδας.
Αναφερόμενη στο δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών για τις ανακοινώσεις του υπουργείου Πολιτισμού
Λ.ΜΕΝΔΩΝΗ: Όλο αυτό το πράγμα είναι ένα κατασκεύασμα, αυτό και αν είναι Fake news διότι το Γραφείο Τύπου δεν έχει καταρχήν καμία σχέση με τη Σύμβουλο επικοινωνίας. Η Σύμβουλος επικοινωνίας είναι σύμβουλος της υπουργού Πολιτισμού, αυτό το οποίο όμως λεει η εγκύκλιος την οποία έστειλε ο γενικός γραμματέας είναι κάτι πάρα πολύ απλό. Προκειμένου να υπάρξει η σωστή και στοχευμένη προβολή του υπουργείου Πολιτισμού και κυρίως των σημαντικών αρχαιολογικών ευρημάτων αυτό το οποίο ζήτησε να γίνεται είναι να ενημερώνεται από τους κατά τόπους ανασκαφείς και υπευθύνους η γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και πολιτιστικής κληρονομιάς και αυτό το γραπτό να στέλνεται στο Γραφείο Τύπου προκειμένου να υπάρχει έγκυρη και σωστή ενημέρωση. Το αυτονόητο ζήτησε. Ποια λογοκρισία; Από την άλλη δεν ξέρω πόσο λάθος έκαναν οι συνάδελφοί σας όταν διαμαρτυρήθηκαν δριμύτατα στο υπουργείο γιατί σημαντικά ευρήματα ανακοινώνονται από τον υπεύθυνο ενός μουσείου ή ενός αρχαιολογικού χώρου στο Facebook! Είναι προσωπικό μας θέμα ένα εύρημα; Ένα εύρημα ανήκει στον ελληνικό λαό, ανήκει στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά είναι δυνατόν να ανακοινώνεται επιλεκτικά μέσω Facebook; Είναι σωστό σημαντικά ευρήματα να τα λέμε σε ένα γνωστό μας δημοσιογράφο πριν να τα μάθει επισήμως το υπουργείο Πολιτισμού; Ο γενικός γραμματέας θύμισε ότι πρέπει να γίνεται αυτή η διαδικασία ακριβώς για να μην υπάρχει πλήθος διαμαρτυριών από συναδέλφους σας.