Οι 6 όροι που είχε θέσει στα Τίρανα ο Κων. Μητσοτάκης
Έχουν περάσει 26 χρόνια από τη μεγάλη κρίση στις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Και τότε ήταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης που έθεσε για πρώτη φορά ένα ολοκληρωμένο, συγκροτημένο πλαίσιο για τις διμερείς σχέσεις, που θα έχει βάση τον σεβασμό και την προστασία των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας. 26 χρόνια μετά, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει πολύ.
Αναδημοσιεύουμε το γνωστό πλαίσιο των έξι σημείων όχι μόνο για ενημέρωση αλλά και για πηγή έμπνευσης όσων θέλουν να ασχοληθούν σοβαρά με τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Ένα πλαίσιο που παρουσίασε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, αφού είχε προειδοποιήσει ότι «η κυβέρνηση της Ελλάδας απαιτεί τα ίδια δικαιώματα για την ελληνική κοινότητα που ζει στην Αλβανία με εκείνα που ζητεί η αλβανική κυβέρνηση για τις αλβανικές κοινότητες στην τέως Γιουγκοσλαβία»:
«1. Θα πρέπει να επιτραπεί στον Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομο να αναλάβει εκ νέου τα καθήκοντά του στην ενορία του στο Αργυρόκαστρο. Όλη η εκκλησιαστική περιουσία και τα ιερά θρησκευτικά αντικείμενα που κατασχέθηκαν από το κομμουνιστικό καθεστώς θα πρέπει να επιστραφούν στις κοινότητες στις όποιες ανήκαν και θα πρέπει να επιτραπεί στους ορθοδόξους χριστιανούς να εξασκούν τη θρησκεία τους ελεύθερα, συμπεριλαμβανομένης και της ελεύθερης χρήσης της ελληνικής γλώσσας στη λειτουργία, όπου αυτό αποτελεί επιθυμία του ποιμνίου.
2. Η αλβανική κυβέρνηση θα πρέπει να επιτρέψει την ίδρυση μειονοτικών σχολείων, δημοσίων και ιδιωτικών, και να παρέχει τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα υπάρχοντα σχολεία, σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης και σε όλες τις περιοχές όπου κατοικεί αριθμός Ελλήνων και όχι μόνο στις αυθαίρετα καθορισμένες ‘‘μειονοτικές περιοχές’’.
3. Η αλβανική κυβέρνηση θα πρέπει να επιτρέψει την ελεύθερη ανάπτυξη και λειτουργία πολιτικών, εκπαιδευτικών, πολιτιστικών και κοινοτικών οργανώσεων της ελληνικής μειονότητας και να επιστρέψει όλα τα περιουσιακά στοιχεία των ελληνικών κοινοτήτων που κατασχέθηκαν από την προηγούμενη κομμουνιστική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων και των σχολείων, βιβλιοθηκών και πνευματικών κέντρων.
4. Η αλβανική κυβέρνηση θα πρέπει να σταματήσει να παρενοχλεί και να απολύει αυθαίρετα μέλη της ελληνικής μειονότητας από δημόσιες υπηρεσίες και να παρέχει ίσες ευκαιρίες στην κεντρική διοίκηση σε όλες τις μειονότητες, καθώς και ουσιώδεις προσβάσεις στα κρατικά Μέσα Ενημέρωσης.
5. Η αλβανική κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει τη δυνατότητα στις οικογένειες που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους στη Βόρειο Ήπειρο από το 1944 και μετά να επιστρέψουν σε αυτά και να στηρίξει αξιώσεις που θα προβάλλουν για επιστροφή των περιουσιών τους και την επανεγκατάστασή τους στις κοινότητες που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν.
6. Η αλβανική κυβέρνηση θα πρέπει να πάψει να επεμβαίνει στο δικαίωμα των αλβανών υπηκόων να δουλεύουν οπουδήποτε αυτοί επιθυμούν, σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές, και να θεσμοθετήσει προγράμματα που αποθαρρύνουν την προκατάληψη και την εχθρότητα προς τους Έλληνες και τις άλλες μειονότητες».
Φωτό: enikos.gr