Άμεση επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδος ζώνης στο Ιόνιο, στη Νότιο Αδριατική, στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο
Υπό του
Δρος ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΓΟΥΝΑΡΗ
Εμπειρογνώμονος, Πρεσβευτού ε.τ.,
Διδάκτορος του Πανεπιστημίου του Βερολίνου (FU Berlin)
Το θέμα της επέκτασης της ελληνικής αιγιαλίτιδος ζώνης καλείται να αντιμετωπισθεί πλέον από τη Νέα Δημοκρατία, ιδίως δε από τον νέο έλληνα πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη. Για τον λόγο αυτό κρίνουμε σκόπιμο να κάνουμε γνωστές ορισμένες τεχνικές που πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Επέκταση του Ιονίου Πελάγους στα ανατολικά
Μέχρι σήμερα τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, από γεωγραφικής άποψης και σύμφωνα με τον Διεθνή Υδρογραφικό Οργανισμό, που έχει την έδρα του στο Μονακό, υπάγονται στο Αιγαίο.
Πριν από 15 – 20 χρόνια περίπου, η Υδρογραφική Υπηρεσία του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού πρότεινε στον Διεθνή Υδρογραφικό Οργανισμό, που ορίζει τα όρια των επιμέρους θαλασσών, μια επέκταση του Ιονίου Πελάγους προς τα ανατολικά, ώστε να περιλαμβάνει τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, τα τελευταία αυτά νησιά της Επτανήσου.
Με σχετική απόφαση της Ολομέλειας του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού η ελληνική αυτή πρόταση εγκρίθηκε, αλλά η αναγκαία δημοσίευση της σχετικής απόφασης μαζί με άλλες σχετικές αποφάσεις για ονόματα και όρια θαλασσών έχουν καθυστερήσει λόγω έλλειψης συμφωνίας μεταξύ της Νοτίου και της Βορείου Κορέας αφενός και της Ιαπωνίας αφετέρου, ως προς το όνομα της μεταξύ τους θαλάσσιας περιοχής.
Συγκεκριμένα, η Νότια και η Βόρεια Κορέα υποστηρίζουν ότι η ανωτέρω αναφερθείσα θαλάσσια περιοχή πρέπει να ονομάζεται «Yellow Sea» («Κίτρινη Θάλασσα»), ενώ η Ιαπωνία «Japan Sea» («Ιαπωνική Θάλασσα»).
Η διαμάχη αυτή είναι τόσο μεγάλη ώστε τα κράτη αυτά έχουν ξεκινήσει τεράστια διπλωματική εκστρατεία προκειμένου να πετύχουν από όλα τα υπόλοιπα κράτη-μέλη του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού την υποστήριξη των επιμέρους θέσεών τους.
Η Ελλάδα, επειδή η Ιαπωνία υποστήριζε τις ελληνικές θέσεις για το Σκοπιανό, τάσσεται υπέρ της Ιαπωνίας, δηλαδή υπέρ της χρήσεως της ονομασίας «Japan Sea», με αποτέλεσμα τόσο η Νότιος όσο και η Βόρειος Κορέα να δείχνουν κάποια δυσαρέσκεια για τη θέση της Ελλάδος, υποστηρίζοντας έτσι τις σκοπιανές θέσεις.
Αυτός είναι ο κύριος λόγος που δεν μπορεί να δημοσιευθεί το σχετικό νέο φυλλάδιο του Διεθνούς Οργανισμού με τις αλλαγές που έχουν εγκριθεί και αποφασισθεί στα πλαίσια του διεθνούς αυτού οργανισμού. Αξίζει να αναφερθεί ότι την ελληνική πρόταση έχει υπερψηφίσει και η Τουρκία.
Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα ισχύοντα όρια του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού, η Ελλάδα είναι παράκτιο κράτος του Αιγαίου, του Ιονίου, της Νότιας Αδριατικής (βόρειες ακτές Κέρκυρας, Οθωνοί, Ερεικούσα) και της Μεσογείου (νότιες ακτές Κρήτης, Γαύδος και άλλες μικρονησίδες νοτίως της Κρήτης), Καστελλόριζο, Στρογγύλη, Ρω (και άλλες μικρονησίδες νοτίως και ανατολικά Ρόδου και Καστελλόριζου), οι οποίες με βάση τη Συνθήκη Ειρήνης με την Ιταλία, του 1947, έχουν παραχωρηθεί στην Ελλάδα.
Κατόπιν των ανωτέρω, η προταθείσα και αναγγελθείσα αρχικώς από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών κ. Νίκο Κοτζιά επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδος ζώνης στα 12 ν.μ. στο Ιόνιο θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα νέα όρια του Ιονίου Πελάγους. Με βάση τα όρια αυτά, μια επέκταση της αιγιαλίτιδος ζώνης Κυθήρων και Αντικυθήρων στα 12 ν.μ. είναι εκτός του νέου ορίου του Ιονίου Πελάγους.
Επέκταση ελληνικής θαλάσσιας και εναέριας αιγιαλίτιδος ζώνης στα 12 ν.μ.
Όπως είχαμε αναφέρει σε άλλο άρθρο μας στο «ΠΑΡΟΝ», με βάση την επικρατούσα σήμερα πολιτική κατάσταση στις σχέσεις μας με την Τουρκία θα ήταν φρόνιμο μια επέκταση της αιγιαλίτιδος ζώνης να γίνει ενιαία σε όλες τις ακτές μας. Επειδή όμως μια τέτοια επέκταση θα δημιουργούσε επικίνδυνες καταστάσεις λόγω Τουρκίας, τουλάχιστον θα έπρεπε η επέκταση αυτή να αφορά τη θαλάσσια αιγιαλίτιδα ζώνη μας των 6 ν.μ. σε 10 ν.μ., ώστε να υπάρχει ταύτιση του θαλασσίου εύρους της αιγιαλίτιδος ζώνης με το ισχύον εύρος της εναερίου αιγιαλίτιδος ζώνης μας των 10 ν.μ. Άλλωστε κατά τη δεκαετία του 1980 τούτο μας είχαν προτείνει και οι ΗΠΑ! Δυστυχώς, η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σιώπησε. Στο αρχείο του ΥΠΕΞ υπάρχει αμερικανική πρόταση. Το ανωτέρω καλό είναι να γνωρίζει ο νέος πρωθυπουργός, ο νέος υπουργός Εξωτερικών και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας!
Τις ίδιες απειλές από την Τουρκία θα έχουμε και με μια υιοθέτηση και οριοθέτηση από τη χώρα μας ΑΟΖ στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο με την Κύπρο και την Αίγυπτο και την Τουρκία. Είναι καιρός όμως οι καθημερινές προκλήσεις της Τουρκίας και απειλές της περί casus belli να παύσουν να αντιμετωπίζονται από την Ελλάδα ως φόβος και τρόμος. Η Τουρκία, ειδικά τώρα, δεν φαίνεται να πραγματοποιήσει τις απειλές της αυτές, διότι οι θέσεις της Ελλάδος βασίζονται στο Διεθνές Δίκαιο και στη διεθνή πρακτική, ενώ οι τουρκικές θέσεις δεν έχουν οποιοδήποτε νομικό υπόβαθρο, αλλά βασίζονται μόνο στην «αρπαγή» και στο «έτσι θέλω». Η Τουρκία παρά το μήκος των ακτών της έχει περιορισμένα αποκλειστικά δικαιώματα στο Αιγαίο για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, μη υπερβαίνοντα το 6,5%, ενώ η Ελλάδα 93,5%.
Στην Ανατολική Μεσόγειο και δη στην υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ Ελλάδος – Τουρκίας, λόγω Καστελλόριζου, Στρογγύλης και λοιπών άλλων ελληνικών νήσων και νησίδων, και εδώ είναι αρκετά χαμηλό το τουρκικό ποσοστό σε σχέση με την Ελλάδα, γι’ αυτό ζητά για την περιοχή αυτή όχι οριοθέτηση, αλλά κοινή συνδιαχείριση. Δυστυχώς, την κοινή συνδιαχείριση υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ, κάτι που είναι ιδιαίτερα αρνητικό για την Ελλάδα και ιδίως για την Κύπρο. Για τους λόγους αυτούς επείγει μια άμεση οριοθέτηση υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος – Κύπρου.
Δυστυχώς, και ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται ότι θα ακολουθήσει για το θέμα αυτό τη φοβική πολιτική των προκατόχων του. Ας αποδείξει το αντίθετο!