Ο διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου Γερ. Χουλιάρας λέει στο «Π»: Ανοχύρωτη η Αθήνα στους σεισμούς, απόδειξη τα 5,1 ρίχτερ

Του
ΝΙΚΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑ

-Και τα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας
-Ο δρόμος δεν είναι καταφύγιο
-Πρέπει στα σχολεία τα παιδιά να μαθαίνουν τι είναι σεισμός και πώς πρέπει να προφυλάσσονται

«Ο τελευταίος σεισμός, των 5,1 ρίχτερ, της Πάρνηθας, έδειξε ότι η Αθήνα και προφανώς τα υπόλοιπα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας είναι αδικαιολόγητα ανοχύρωτα απέναντι σε τέτοιες περιπτώσεις.

Ο κόσμος πανικοβλήθηκε στον υπερθετικό βαθμό, οι τηλεπικοινωνίες κόπηκαν, κάποια ερειπωμένα κτήρια κατέρρευσαν και επικράτησε ένα χάος άνευ προηγουμένου, ουσιαστικά χωρίς σημαντικό λόγο», τονίζει ο διευθυντής ερευνών του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών Γεράσιμος Χουλιάρας, σε συνέντευξή του στο «ΠΑΡΟΝ».

Υπογραμμίζει πως είναι τουλάχιστον αδιανόητο να επικρατεί μια τέτοια κατάσταση για έναν σεισμό μετρίου μεγέθους, που όμοιοί του γίνονται τουλάχιστον μία φορά τον μήνα στη χώρα μας! Απλά, επειδή ο συγκεκριμένος σεισμός έγινε σε μεγάλο αστικό κέντρο και ως εκ τούτου επηρέασε μια τεράστια πληθυσμιακή ομάδα, είχε αυτόν τον αντίκτυπο και προκάλεσε αυτόν τον πανικό, που πάντως είναι αδικαιολόγητος και επικίνδυνος, γιατί μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες καταστάσεις.

«Ο σεισμός αυτός -λέει ο κ. Χουλιάρας- είναι ευκαιρία να αποτελέσει για τους αρμόδιους το εφαλτήριο για να διορθώσουν τις ατέλειες που διαπιστώθηκαν, ώστε να αποφευχθούν στο απώτερο μέλλον. Και πρώτα πρώτα πρέπει να γίνει η προσπάθεια για να αποκτήσει ο κόσμος σεισμική παιδεία, να γνωρίζει πότε και πόσο κινδυνεύει μετά τον σεισμό, πώς να προφυλαχθεί και τι πρέπει να κάνει μετά την εκδήλωση του φαινομένου».

«Αυτό που είδαμε στον τελευταίο σεισμό, υπογράμμισε ο κ. Χουλιάρας, ήταν μια κοινωνία στα όρια της κρίσης, σοκαρισμένη και αδαής, που ξεχύθηκε πανικόβλητη στους δρόμους με ένα τηλέφωνο στο χέρι, χωρίς να ξέρει γιατί, χωρίς να γνωρίζει τι να κάνει και πώς να προστατευτεί. Εάν υπήρχε η στοιχειώδης ενημέρωση, η στοιχειώδης γνώση, η στοιχειώδης παιδεία, η στοιχειώδης ετοιμότητα, ο κόσμος θα ήξερε ότι ο δρόμος δεν είναι καταφύγιο, ούτε ο πανικός καλός σύμβουλος. Αν ο καθένας γνώριζε τι σημαίνει σεισμός, τι σημαίνει δόνηση, πόσο κινδυνεύει και πού, τι μπορεί και τι πρέπει να κάνει, θα διατηρούσε την ψυχραιμία του και δεν θα βλέπαμε το αλαλούμ της περασμένης Παρασκευής. Ούτε θα έπαιρναν όλοι τηλέφωνο με αποτέλεσμα να πέσουν τα δίκτυα, που και αυτό είναι έλλειψη ετοιμότητας, όπως και τα ερειπωμένα κτήρια που κατέρρευσαν και δεν χρειάζονταν έναν σεισμό, άλλα μπορούν να πάθουν το ίδιο με μια ισχυρή βροχή ή κάποιο άλλο έντονο φυσικό φαινόμενο».

«Εκείνο που χρειάζεται λοιπόν», κατέληξε ο κ. Χουλιάρας, «είναι η στοιχειώδης ετοιμότητα και η στοιχειώδης παιδεία. Πρέπει από το σχολείο τα παιδιά να μαθαίνουν τι είναι ο σεισμός, πώς πρέπει να προφυλαχθούν, τι πρέπει να κάνουν. Όπως γίνεται και στην Ιαπωνία και στην Κίνα, που ο κόσμος έχει εξοικειωθεί με τους σεισμούς, επειδή από μικρός έχει αποκτήσει σεισμική παιδεία. Και δεν βρίσκεται στο έλεος των ΜΜΕ, που ειδικά στη χώρα μας διέπονται από μια σεισμολαγνεία και λένε ό,τι θέλουν, τρομοκρατώντας τον κόσμο, στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν τηλεθέαση».

«Εμείς από την πλευρά μας», μας λέει ο κ. Χουλιάρας, «έχουμε ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία και έχουμε εγκαταστήσει σεισμογράφους σε είκοσι οκτώ σχολεία σε διάφορες περιοχές της χώρας. Εκεί οι μαθητές ενημερώνονται από πρώτο χέρι για τους σεισμούς και εξοικειώνονται με το φαινόμενο.

Η ενημέρωση, όμως, για τα σεισμικά φαινόμενα, οι οδηγίες, οι γνώσεις, πρέπει να παρέχονται από τις μικρές ηλικίες, από τα δημοτικά μέχρι τα γυμνάσια και τα λύκεια. Χωρίς διακοπή και χωρίς παλινωδίες.
Πρέπει να υπάρχει μια συνεχής ροή πληροφόρησης και εξάσκησης, για να αποκτήσει ο μαθητής, ο αυριανός πολίτης, σεισμική παιδεία. Μόνο η σωστή γνώση των σεισμών θα φέρει τη σωστή αντιμετώπισή τους».

Το ρήγμα της Πάρνηθας
Αναφερόμενος στον τελευταίο σεισμό, ο κ. Χουλιάρας τόνισε ότι το ρήγμα της Πάρνηθας δεν μπορεί να δώσει μεγαλύτερους σεισμούς. Πριν από είκοσι χρόνια έδωσε 5,9 ρίχτερ και πριν από λίγες μέρες 5,1 ρίχτερ. Η μετασεισμική ακολουθία εξελίσσεται ομαλά και ήδη έχουν καταγραφεί 111 μετασεισμοί, τη στιγμή που το 1999 είχανε καταγραφεί 2.000. Βέβαια ήταν πολύ μεγαλύτερο τότε το μέγεθος του σεισμού, γι’ αυτό και δικαιολογείται αυτή η διαφορά στους μετασεισμούς.

Η φημολογία για νέο σεισμό
Σε ερώτησή μας γιατί αναπτύχθηκε τελευταία μια ολόκληρη φιλολογία περί ενεργοποίησης του ρήγματος των Αλκυονίδων, που είχε δώσει τον μεγάλο σεισμό των 6,7 ρίχτερ το 1981, ο κ. Χουλιάρας είπε ότι «χρέος των επιστημόνων είναι να συλλέγουν στοιχεία, να τα επεξεργάζονται και να τα δίνουν στην Πολιτική Προστασία της χώρας προκειμένου να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο. Αυτό έγινε και τώρα.

Εμείς δώσαμε τα στοιχεία και τις εκτιμήσεις μας στην Πολιτική Προστασία για να έχει εικόνα για το τι ενδεχομένως μπορεί να γίνει, αλλά κάποιοι θεώρησαν ότι αυτό ήταν προειδοποίηση για άλλο σεισμό.
Από τα στοιχεία που υπάρχουν και με δεδομένο ότι το ρήγμα της Πάρνηθας συγκοινωνεί με τα ρήγματα στο Καπαρέλι ή της Αταλάντης ή των Αλκυονίδων, υπάρχει το ενδεχόμενο, εφόσον μετακινηθεί ενέργεια σε αυτά και συσσωρευθεί, να δώσουν κάποιον σεισμό.

Προς το παρόν, όμως, δεν παρατηρείται μετακίνηση ενέργειας στα συγκεκριμένα ρήγματα από την Πάρνηθα και κατά συνέπεια δεν υπάρχουν ενδείξεις για νέο σεισμό. Οπότε, όσα λέγονται δεν ευσταθούν».