Αντ. Αργυρός: Τα δίκαια, τα συμφέροντα και η δικαιοσύνη
Του
ΑΝΤΩΝΗ Π. ΑΡΓΥΡΟΥ
Δικηγόρου ΑΠ, Αν. Νομικού
Συμβούλου Πανεπιστημίου Αθηνών
-Δεν υπάρχει τέλος πριν από το τέλος
«Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;
Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα […]
Και τώρα τι θα γενούμε χωρίς βαρβάρους.
Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις».
Από το ποίημα του Καβάφη
«Περιμένοντας τους βαρβάρους»
«Δυστυχισμένε μου λαέ, καλέ κι αγαπημένε, πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε». Το «Προς Επτανησίους» δίστιχο του Διονυσίου Σολωμού είναι στον νου μου αυτές τις μέρες, μαζί με τη γνωστή φράση του Ελευθερίου Βενιζέλου, σύμφωνα με την οποία «δεν υπάρχουν εθνικά δίκαια, αλλά μόνο εθνικά συμφέροντα». Ωστόσο, τα συμφέροντα των μεγάλων στην περιοχή μας είναι πολλά και αλληλοσυγκρουόμενα.
Οι τελευταίες εξελίξεις του Κυπριακού, με τον τουρκικό επεκτατισμό στην Ανατολική Μεσόγειο, επιβεβαιώνουν ότι η έννοια του Δικαίου έχει διαγραφεί από τις προδιαγραφές της διεθνούς κοινότητας. Όσον αφορά την Ελλάδα, η Τουρκία αμφισβητεί απροκάλυπτα τα κυριαρχικά δικαιώματά της στο μισό Αιγαίο (εναέριος, θαλάσσιος χώρος, 152 νησιά, νησίδες, βραχονησίδες) και στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην Κύπρο πλέον η διχοτόμηση επιδιώκεται προφανώς και μέσω αυτής ο έλεγχος των κοιτασμάτων του νησιού.
Κατρακυλήσαμε στην αθλιότητα, κάποιοι ελάχιστοι να είναι ικανοποιημένοι απλώς από τη θλιβερή πραγματικότητα του σήμερα και μοιραίοι και άβουλοι μπροστά στον καθημερινό πια προπηλακισμό της διεθνούς νομιμότητας από τον Σουλτάνο, εκλιπαρώντας στην πράξη για στρατιωτική κάλυψη από τις υπερδυνάμεις!
Όχι, δεν πρέπει να περιμένουμε τίποτε από τους ισχυρούς του κόσμου την κρίσιμη στιγμή, παρά να ευχόμαστε να τηρήσουν τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, στο οποίο ορκίζονται, αλλά δεν εφαρμόζουν. Πού είναι ο ΟΑΣΕ, ο ΟΗΕ και άλλοι διεθνείς οργανισμοί; Απουσιάζουν, όπως απουσίαζε η ΚτΕ μπροστά στην ανθρωποσφαγή που ετοίμαζε ο Χίτλερ!
Έζησα τη θλιβερή ιστορία του 1974, όταν εγκληματίες, με το προδοτικό πραξικόπημα, οδήγησαν στη μεγαλύτερη εθνική συμφορά μετά το 1922. Εχω τις φρικτές πολεμικές αναμνήσεις του πατέρα μου για τη ζοφερή περίοδο 1940 – 1949, όχι στον πόλεμο.
Ζήσαμε ειρηνικά, μα δύσκολα από το 1950 μέχρι σήμερα. Ο τόπος θέλει προκοπή και δουλειές, όμως κανένας τόπος δεν ζει, όπως και κανένας άνθρωπος, χωρίς αξιοπρέπεια. Οι «φίλοι» μας θα δράσουν, κατά τα συμφέροντά τους, όπως άλλωστε έκαναν πάντα.
Για δικαιοσύνη, ούτε λόγος. Εάν εφαρμόζονταν οι αρχές της ΕΕ και του ΟΗΕ, δεν θα συζητούσαμε σήμερα για τη διχοτομημένη Κύπρο, για την αρπαγή των υδρογονανθράκων της από τον ληστή γείτονα , ούτε για τους ομόδοξους συμμάχους του. Αλλά αυτά δεν αγγίζουν την υπόθεσή μας, ειδικά όταν όλοι ξέρουν ότι ο Τουρκικός Στόλος έχει περικυκλωμένη την Κύπρο και απειλεί το Καστελλόριζο… Η στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία είναι ένα σημαντικό ζητούμενο στην έκβαση της υποθέσεως.
Θα χαραχτεί μετά τις εκλογές, ελπίζω και εύχομαι, μια πραγματικά εθνική πολιτική που θα εκμεταλλευτεί τις όποιες χαραμάδες υπάρχουν, δεδομένου ότι «το Διεθνές Δίκαιο, το δίκαιο εν γένει, δεν αποτελεί σήμερα τη βάση των λύσεων των διεθνών συγκρούσεων και προβλημάτων. Κυριαρχεί το δίκαιο της ισχύος και όχι η ισχύς του δικαίου». Η διεκδίκηση των δικαίων μας δεν είναι έργο εύκολο. Απαιτεί ενότητα, αγώνα και θυσίες, όπως επισημαίνεται και από τον Θουκυδίδη: «Το δε δίκαιον και καλόν μετά κινδύνου δράσθαι».
Πρέπει Κύπρος και Ελλάδα να αναζητήσουμε νέους τρόπους προβολής, προώθησης και στήριξης των εθνικών μας συμφερόντων και διεκδικήσεων, με ενίσχυση της άμυνας και της οικονομίας, αλλά και να δράσουμε σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη. Η στάση μας πρέπει να είναι αποφασιστική απέναντι σ’ όλους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της στάσης του Καποδίστρια απέναντι στους ισχυρούς του κόσμου, όπως το καταγράφει ο Γ. Βλαχογιάννης στην «Ιστορική Ανθολογία» του: «Όταν αναγκάστηκε να παραιτηθεί ο Σπ. Τρικούπης από Γραμματέας της Επικρατείας, ο αντιπρέσβυς της Αγγλίας Ντώκινς πήγε στον Κυβερνήτη και του είπε: ‘‘Η Αγγλία θα δυσαρεστηθεί, αν αποχωρήσει ο κ. Τρικούπης’’. Ο Καποδίστριας είπε: ‘‘Τη στιγμή που η Αγγλία, ή όποια άλλη Δύναμη, θελήσει να επιβάλλει στην Κυβέρνηση της Ελλάδας τον έναν ή τον άλλον, εγώ δε θα είμαι πιά Κυβερνήτης της Ελλάδος’’».