Π. Νεάρχου: Τουρκικοί σχεδιασμοί για θερμό καλοκαίρι
Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.
Πολλαπλασιάζονται οι ενδείξεις ότι η Άγκυρα προετοιμάζει επιθετική πολιτική και κρίση στην Κυπριακή ΑΟΖ και στο Αιγαίο. Υπολογίζει ότι η παραλαβή του πυραυλικού συστήματος S-400 τον Ιούλιο, για το οποίο πληρώνει βαρύ τίμημα στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ, θα της εξασφαλίσει στρατηγικό πλεονέκτημα έναντι της Ελλάδος, που δεν θα έχει τον χρόνο να το αντισταθμίσει με δικούς της εξοπλισμούς. Θέλει επίσης να προκαταλάβει την Κύπρο και την Ελλάδα με τετελεσμένα γεγονότα, για να ασκήσει εκβιασμό με την ελπίδα ότι θα μπορέσει, με τον τρόπο αυτό, να σύρει σε διαπραγματεύσεις την Ελληνική πλευρά.
Από την άποψη αυτή, θεωρεί ευκολότερο στόχο και στόχο προτεραιότητας την Κυπριακή ΑΟΖ, για την οποία ασκεί σταθερά πιέσεις, στο πλαίσιο των διεξαγομένων διαβουλεύσεων για την επανάληψη των διακοινοτικών συνομιλιών, που, στην πραγματικότητα, παραπέμπουν σε νέα Πενταμερή Διάσκεψη. Το εμπόδιο για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων είναι οι λεγόμενοι όροι αναφοράς, η πολιτική δηλαδή βάση πάνω στην οποία πρέπει να γίνει η επανέναρξη των συνομιλιών.
Η Τουρκική πλευρά, όπως σταθερά το επιδιώκει, κάθε φορά που τίθεται θέμα ενός νέου γύρου συνομιλιών διεκδικεί και νέες προκαταβολικές παραχωρήσεις από την Ελληνική πλευρά ως βάση των διαπραγματεύσεων. Δυστυχώς, πέτυχαν τόσο ο Τ/Κ ηγέτης Ταλάτ με τον Πρόεδρο Χριστόφια όσο και ο διάδοχός του Έρογλου με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να αποσπάσουν υποχωρήσεις από την Ελληνική πλευρά, πριν ακόμη αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, πάνω σε ζωτικά θέματα, όπως είναι η λεγόμενη διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, που συγκαλύπτει Τουρκικές αξιώσεις για δύο ίσα κράτη.
Η έμφαση στις Τουρκικές αξιώσεις στη σημερινή φάση τίθεται στη «συμμετοχή» των Τουρκοκυπρίων στη διαχείριση των ενεργειακών αποθεμάτων τα οποία βρίσκονται στην ΑΟΖ της ελεύθερης Κύπρου. Η Τουρκική προπαγάνδα δεν σκοτίζεται καθόλου από την αντίφαση να διεκδικούν αφενός οι Τουρκοκύπριοι χωριστό ουσιαστικά «κράτος» στην κατεχόμενη Κύπρο και αφετέρου δικαιώματα στην ΑΟΖ της ελεύθερης Κύπρου. Με τον ίδιο τρόπο, άλλωστε η Άγκυρα, προβάλλοντας τη γνωστή θεωρία της, που αναγνωρίζεται μόνο από την ίδια, ότι δήθεν τα νησιά δεν έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, δεν αναγνωρίζει στην Κύπρο δικαιώματα ΑΟΖ πέραν των χωρικών της υδάτων.
Με τον τρόπο αυτό, με τον συνδυασμό δηλαδή των δήθεν «δικαιωμάτων» των Τουρκοκυπρίων και της Τουρκικής υφαλοκρηπίδας, που φτάνει, κατά την Άγκυρα, μέχρι τα χωρικά ύδατα της Κύπρου, η ΑΟΖ της Κύπρου, σε ποσοστό πέραν του 70%, διεκδικείται από την τελευταία. Με την ίδια άνεση και ιταμότητα η Τουρκική πλευρά αρνείται την επήρεια στον καθορισμό της ΑΟΖ του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελλόριζου αλλά και των νήσων, όπως η Ρόδος, η Κάρπαθος, η Κρήτη, πέραν των χωρικών τους υδάτων, και διεκδικεί όλη τη θαλάσσια περιοχή, την παρεμβαλλόμενη μεταξύ Κύπρου και Κρήτης, μέχρι νότια ακόμη της Κρήτης, ως δήθεν Τουρκική «Γαλάζια Πατρίδα».
Στο πνεύμα αυτό, η Τουρκική πλευρά απαιτεί στην Κύπρο, ως έναν από τους όρους αναφοράς για την επανάληψη των διακοινοτικών διαπραγματεύσεων, είτε την αναστολή από την Κυπριακή Δημοκρατία του ενεργειακού της προγράμματος, μέχρι τη λύση του Κυπριακού, είτε τη συγκρότηση, σε «ισότιμη βάση» διακοινοτικής Επιτροπής, η οποία θα διαχειρίζεται το θέμα των ενεργειακών αποθεμάτων!
Οι άλλοι όροι αναφοράς που απαιτεί συνδέονται με τη λεγόμενη «πολιτική ισότητα» και το βέτο των Τουρκοκυπρίων σε όλα τα θέματα της εκτελεστικής αλλά και της νομοθετικής εξουσίας, όπως επίσης με τα θέματα ασφάλειας, που παραπέμπουν στις Τουρκικές αξιώσεις για διατήρηση της Τουρκίας ως εγγυήτριας δυνάμεως και την παραμονή Τουρκικών στρατευμάτων και μετά τη λύση του Κυπριακού.
Το περίεργο είναι ότι η Ελληνική πλευρά εμπλέκεται επικίνδυνα σε παρασκηνιακές συζητήσεις για την επανέναρξη των διακοινοτικών διαπραγματεύσεων, όταν είναι απολύτως σαφές τι επιδιώκει η Τουρκική πλευρά και όταν, ολοφάνερα, δεν υπάρχει κοινός τόπος και λόγος για τέτοιου είδους διαπραγματεύσεις. Η Τουρκική πλευρά, όπως και ο Βρετανικός παράγων, που συνεργεί συστηματικά μαζί της και βρίσκεται πίσω από την εκπρόσωπο του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό Τζέιν Χολ Λουτ, υπολογίζουν στην Τουρκική στρατιωτική πίεση και τις απειλές για την ανάληψη γεωτρήσεων στην Κυπριακή ΑΟΖ. Ελπίζουν ότι η πίεση αυτή θα κάμψει την Ελληνική πλευρά και θα τη σύρει να αποδεχθεί την από κοινού «ισότιμη» διαχείριση του φυσικού αερίου της Κύπρου, πέραν όλων των άλλων.
Οι ελπίδες αυτές στηρίζονται, δυστυχώς, στην παράδοξη και απαράδεκτη στάση που τηρεί η ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως ΑΚΕΛ, όπως επίσης η ηγεσία του κυβερνώντος ΔΗΣΥ. Με σημαία την «επαναπροσέγγιση» με τους Τουρκοκυπρίους, ως στρατηγική για τη «λύση» του Κυπριακού, το ΑΚΕΛ έχει υπερβεί κάθε όριο υποχωρητικότητας και ενδοτισμού και ασκεί κριτική στον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, γνωστό θιασώτη του Σχεδίου Ανάν, ότι έχει ευθύνες για τη μη προώθηση «λύσεως». Ως αντιφωνητής της ίδιας πολιτικής έρχεται ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου.
Παρουσιάζεται έτσι το παράδοξο να κινδυνεύει η Κύπρος από το εσωτερικό της μέτωπο, τη στιγμή που ισχυροποιείται εξωτερικά, με τις στρατηγικές συμμαχίες με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, αλλά, σ’ ένα άλλο επίπεδο, με τη Γαλλία επίσης και με τη ρήξη στις σχέσεις Τουρκίας – ΗΠΑ. Θετική εξέλιξη είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών για τη διάθεση των βυθοτεμαχίων στην Κυπριακή ΑΟΖ, που δεν έχουν ακόμη διατεθεί και τα οποία εποφθαλμιούνται κατά προτεραιότητα από την Άγκυρα, όπως επίσης η αναμενόμενη κοινοπραξία της Ιταλικής ΕΝΙ με τη Γαλλική Total στα οικόπεδα που είχαν παραχωρηθεί προηγουμένως μόνο στην ΕΝΙ.
Θλιβερή εντύπωση προκαλεί επίσης η απροκάλυπτη συμπαιγνία του Γ. Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες με τη Βρετανική διπλωματία, με αφορμή την έκθεσή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το Κυπριακό αλλά και το περιβόητο ομώνυμο «πλαίσιο» που είχε προτείνει στο Κραν Μοντανά ως βάση για νέες διαπραγματεύσεις. Στην έκθεσή του στο Συμβούλιο Ασφαλείας ο Αντόνιο Γκουτιέρες ακολουθεί πολιτική ίσων αποστάσεων, μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ψευδοκράτους, στο κρίσιμο θέμα των ενεργειακών αποθεμάτων στην Κυπριακή ΑΟΖ, προβάλλοντας ως άλλοθι τον ισχυρισμό ότι το φυσικό αέριο της Κύπρου πρέπει να παίξει ρόλο «καταλύτη» για τη λύση!
Οι μεγάλες γεωπολιτικές αλλαγές, που συντελούνται στην περιοχή, δημιουργούν ένα νέο σκηνικό για την Κύπρο αλλά και γενικότερα για τις Ελληνο-Τουρκικές σχέσεις. Δεν αρκούν όμως από μόνες τους οι γεωπολιτικές αλλαγές. Η Άγκυρα του Ερντογάν υπερεξοπλίζεται με ραγδαίους ρυθμούς και προβάλλει επεκτατικό όραμα. Η πολιτική της είναι απροκάλυπτα επιθετική. Δεν αντιμετωπίζεται με πολιτικές κατευνασμού και ενδοτισμού. Χρειάζεται εθνική κινητοποίηση και άμεση ενίσχυση της άμυνας στην Ελλάδα και στην Κύπρο.