Αλέξ. Μαλλιάς: Δίκαιο, συμφέρον και η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας;
Του πρέσβη ε.τ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ Π. ΜΑΛΛΙΑ
Υποψήφιου Ευρωβουλευτή
με τη Νέα Δημοκρατία
Ο τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η τουρκική πολιτική τάξη γενικότερα θέτουν σταθερά ζήτημα αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάννης και όχι μόνο.
Οι θέσεις τους συνιστούν αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, όπως αυτά διαμορφώθηκαν από τις υφιστάμενες συνθήκες και το διεθνές δίκαιο. Το γεγονός ότι η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάννης αφορά επίσης τη Συρία και το Ιράκ, παρά τις ξεκάθαρες τουρκικές αναφορές στα ελληνικά νησιά, κάθε άλλο παρά μπορεί να συνιστά λόγο εφησυχασμού για την Ελλάδα. Πόσω μάλλον όταν η Τουρκία δεν μας έχει συνηθίσει σε αναντιστοιχία λόγων και έργων. Η απειλή πολέμου είναι επίσημη, υπαρκτή και διαρκής.
Στην ίδια κατεύθυνση βρίσκονται και οι θέσεις της Τουρκίας για την Κύπρο. Εύκολα γίνονται αντιληπτά τα πραγματικά αίτια του ναυαγίου των συνομιλιών για το Κυπριακό. Αποτελεί ουτοπία η προσδοκία επίτευξης προόδου για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση, συμβατή με το ευρωπαϊκό νομικό και πολιτικό κεκτημένο.
Εξακολουθούμε να ομιλούμε για ευρωπαϊκό κεκτημένο, ανεξαρτήτως του πραγματικού γεγονότος ότι η Ευρώπη βρίσκεται εδώ και κάποια χρόνια στη δίνη της μεγαλύτερης, βαθύτερης υπαρξιακής της κρίσης. Κρίσης θεσμών και αξιών. Επίσης της άμβλυνσης της πεποίθησης ύπαρξης κοινών συμφερόντων. Στην πραγματικότητα, η ενίσχυση των εθνολαϊκιστικών και εθνικιστικών πολιτικών και δυνάμεων προκαλεί κλυδωνισμούς στην πολιτική και φόβο.
Έχουμε μπει επικίνδυνα στη λογική της επιβεβαίωσης της «Ευρώπης συμβατών και ασύμβατων συμφερόντων». Αυτήν την παράμετρο καλό είναι να μην τη θεωρούμε ως δευτερεύουσας σημασίας. Ειδικά τη στιγμή αυτή, εν όψει των κρίσιμων ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου.
Κύπρος και Ελλάδα παγίως επικαλούμεθα το γεγονός ότι είναι σημαντικό και αναγκαίο η αναζήτηση λύσης στο Κυπριακό να είναι σύμφωνη με τις αποφάσεις του Συμβούλιου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Ορθώς και αναγκαίως.
Όμως, μια προσεκτική καταγραφή και αποτίμηση των πραγμάτων και των διεθνών συγκρούσεων και προβλημάτων που είναι επί δεκαετίες στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα μας οδηγούσε στο ασφαλές συμπέρασμα ότι το διεθνές δίκαιο, το δίκαιο εν γένει, δεν αποτελεί σήμερα τη βάση των λύσεων των διεθνών συγκρούσεων και προβλημάτων. Κυριαρχεί το δίκαιο της ισχύος και όχι η ισχύς του δικαίου.
Ανέκαθεν, ο ΟΗΕ ήταν το πεδίο αναζήτησης και επίτευξης ισορροπίας μεταξύ του δίκαιου και του συμφέροντος. Είναι κοινοτοπία πλέον να σημειώσουμε ότι οι πέντε νικήτριες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου δυνάμεις δεν αντανακλούν τη σημερινή πραγματικότητα. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια, το συμφέρον ή, καλύτερα, η σύγκρουση συμφερόντων περιθωριοποιεί κατά κανόνα το δίκαιο.
Οι διαφωνούντες δεν έχουν παρά να μελετήσουν το δόγμα, τα κίνητρα και τις συνέπειες των παρεμβάσεων όλων των μεγάλων δυνάμεων στη Συρία, σε συνεργασία με τους περιφερειακούς, συχνά δε ευκαιριακούς, εταίρους τους. Η χρήση στρατιωτικής βίας γίνεται για την επικράτηση, για τη νίκη. Δυστυχώς, τα ανθρώπινα δικαιώματα ούτε πλέον ως πρόσχημα δεν προβάλλονται.