Χρ. Μπότζιος: Η Νέα Ζηλανδία δεν είναι τόσο μακριά μας
Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Θ. ΜΠΟΤΖΙΟΥ
Πρέσβη ε.τ.
-Η Τουρκία του Ερντογάν αυτοαναγορεύεται προστάτης του Ισλάμ
Πρόκειται, βέβαια, για σχήμα λόγου, γιατί η Νέα Ζηλανδία βρίσκεται ακριβώς στον αντίποδα της Ελλάδας και της Ευρώπης, πέραν ακόμη και της Αυστραλίας και στην εσχατιά σχεδόν του Νότιου Ειρηνικού προς τον Νότιο Πόλο. Είναι νησιωτική χώρα, που ανακαλύφθηκε το 1642 από τον ολλανδό θαλασσοπόρο Τάσμαν και άρχισε να αποικείται συστηματικά στις αρχές του 19ου αιώνα από άτομα βρετανικής, κυρίως, καταγωγής και στη συνέχεια από Σκανδιναβούς, Ολλανδούς, Γερμανούς, Έλληνες, Ιταλούς και Γιουγκοσλάβους. Ικανό μέρος του πληθυσμού αποτελείται από γηγενείς, τους Μαορί, πολυνησιακής, όπως πιστεύεται, καταγωγής.
Όπως και η Αυστραλία –η πλησιέστερη στη Νέα Ζηλανδία γειτονική ήπειρος και χώρα–, από τη δεκαετία του ’60 και εντεύθεν άρχισε, για δημογραφικούς κυρίως λόγους, να δέχεται και μετανάστες και από άλλες ηπείρους και ιδιαίτερα την Ασία, πολλοί εκ των οποίων ήσαν μουσουλμανικού θρησκεύματος. Πολιτικά και πολιτισμικά η Νέα Ζηλανδία εντάσσεται στον δυτικό κόσμο, ασπαζόμενη τις αρχές και τις αξίες του και οπωσδήποτε το δημοκρατικό πολίτευμα. Οι Νεοζηλανδοί συμμετείχαν και στους δύο παγκόσμιους πολέμους ως μέρος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας, πολλοί δε πολέμησαν και στην Ελλάδα, ιδίως στη μάχη της Κρήτης, και είναι πολύ περήφανοι για τη συμμετοχή τους.
Κανείς δεν περίμενε ότι ένας νεοζηλανδός πολίτης, υπήκοος δημοκρατικής, φιλειρηνικής και απομακρυσμένης γεωγραφικά χώρας, θα αντέγραφε ξενοφοβικά και εξτρεμιστικά πρότυπα και θα προχωρούσε σε μια τόσο αποτρόπαια πράξη, με την εν ψυχρώ δολοφονία πενήντα αθώων ανθρώπων σε μουσουλμανικό τέμενος. Πολύ λίγα έχουν γίνει γνωστά για την προσωπικότητα του δράστη, την κοινωνική του συμπεριφορά, πέραν του ότι είχε ταξιδέψει στην Ευρώπη και επισκεφθεί πολλές βαλκανικές χώρες, μεταξύ των οποίων η Βουλγαρία, η Ελλάδα και η Τουρκία. Φαίνεται να είχε εντρυφήσει αρκετά στην ιστορία των βαλκανικών λαών, κυρίως όσον αφορά την περίοδο της τουρκοκρατίας, εξ ου και η χρήση του όρου «τουρκοφάγος» στα όπλα του, όπως και η αναφορά για εκδίωξη των μουσουλμάνων Τούρκων από την Κωνσταντινούπολη. Η θρησκευτική μισαλλοδοξία είναι χειρότερη και από τη φυλετική γιατί θίγει τα βαθύτερα αισθήματα του ανθρώπου, που αφορούν την πίστη. Πολλοί πόλεμοι έγιναν για αυτόν ακριβώς τον λόγο και ήταν από τους πλέον φανατικούς. Και όταν θίγονται τα θρησκευτικά συναισθήματα οι αντιδράσεις δεν περιορίζονται μόνα σε μεμονωμένα άτομα. Μπορεί να γενικευθούν.
Ακριβώς λόγω της βαθύτερης έννοιας και σημασίας της θρησκευτικής μισαλλοδοξίας, εκφράζονται φόβοι ανταπόδοσης από πλευράς φανατικών μουσουλμάνων, γεγονός που θα μπορούσε να έχει ευρύτερες πολιτικοθρησκευτικές συνέπειες. Οι κυβερνήσεις των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών έσπευσαν, ορθώς, να καταδικάσουν την αποτρόπαιη πράξη του νεοζηλανδού εξτρεμιστή και το ίδιο έπραξαν και εκπρόσωποι των Εκκλησιών, όπως και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος ο οποίος αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη αλληλοσεβασμού της πίστης των ανθρώπων και της ειρηνικής συνύπαρξης μεταξύ αλλοθρήσκων.
Συμπτωματκά ή όχι, λίγες μέρες μετά το τραγικό γεγονός της Νέας Ζηλανδίας συνέβη το επεισόδιο σε βαγόνι αμαξοστοιχίας στην πόλη της Ουτρέχτης, στην Ολλανδία, με τρία θύματα και δράστη άτομο τουρκικής καταγωγής με βαρύ ποινικό παρελθόν. Προβληματίζει το γεγονός ότι μεταξύ των στοιχείων του δράστη που περισυνέλεξε η ολλανδική αστυνομία βρέθηκε και κείμενο της γνωστής εξτρεμιστικής οργάνωσης «Αδελφοί Μουσουλμάνοι».
Το δεύτερο επεισόδιο αφορά τηλεφώνημα για τοποθέτηση βόμβας σε κτίριο των Βρυξελλών, πλησίον των εγκαταστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που μπορεί να ήταν και προειδοποιητικού χαρακτήρα. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία για το αν τα δύο τελευταία γεγονότα συνδέονται ή όχι μεταξύ τους και αν πρόκειται για αντιδράσεις στο τραγικό συμβάν στην Christchurch. Όμως οι υπόνοιες παραμένουν.
Η Εκκλησία έχει αντιληφθεί εδώ και πολύ καιρό την ανάγκη προώθησης του διαλόγου μεταξύ των διαφόρων θρησκειών, που θα συμβάλει στην αλληλοκατανόηση και τον αλληλοσεβασμό από τους πιστούς. Από πολλών ετών διεξάγεται διαθρησκειακός διάλογος μεταξύ των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών, της χριστιανικής, της εβραϊκής και της ισλαμικής. Θεσπίστηκε με τη Β’ Σύνοδο του Βατικανού (1962 – 1965), επί Πάπα Παύλου Β’, ο οποίος, ως γνωστόν, προερχόταν από τη Νουτσιατούρα, που αποτελεί τη Διπλωματική Υπηρεσία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Το 1986, επί Πάπα Παύλου-Ιωάννη Β’, πραγματοποιήθηκε, με την παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως και υψηλών εκπροσώπων των άλλων δύο μονοθεϊστικών θρησκειών, μεγάλη συνάντηση στην ιστορική ιταλική πόλη της Ασίζης με αντικείμενο τα θρησκευτικοκοινωνικά προβλήματα. Οι συναντήσεις συνεχίζονται σε διετή βάση με οργανωτή την γνωστή φιλανθρωπική οργάνωση της Καθολικής Εκκλησίας Sant’Egidio.
Επιτακτική ανάγκη, οι πολιτικοί και κοινωνικοί θεσμοί να συνεργασθούν με τον ίδιο τρόπο για να προληφθούν και να αποτραπούν ανάλογες ενέργειες με εκείνες της Νέας Ζηλανδίας από κάθε εξτρεμιστή και μισαλλόδοξο, που προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και καθιστούν επισφαλή την καθημερινότητα των πολιτών. Δεν συμβάλλουν καθόλου στη δημιουργία κλίματος ειρηνικής συμβίωσης και ανοχής οι διάφορες κινδυνολογίες, είτε προέρχονται από μεμονωμένα άτομα είτε από ακροδεξιές οργανώσεις ή κόμματα που επαναλαμβάνουν συνεχώς ότι με τους πρόσφυγες και τους οικονομικούς μετανάστες που προέρχονται από μουσουλμανικές χώρες κινδυνεύει να εξισλαμιστεί η Ευρώπη! Αρνούνται φυσικά να εξετάσουν τα αίτια που προκαλούν τη φυγή από τις πατρίδες τους, που είναι οι πόλεμοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων έχουν προκληθεί από δυτικές επεμβάσεις.
Η Τουρκία δεν είχε, ασφαλώς, καμία ανάμειξη και ούτε ευθύνεται για τα τραγικά γεγονότα της Christchurch. Ενεπλάκη εμμέσως με τις αναφορές του νεοζηλανδού εξτρεμιστή. Και φαίνεται ότι ο τούρκος Πρόεδρος έσπευσε να το εκμεταλλευθεί δεόντως και ηχηρώς. Ο ίδιος ο Ερντογάν εκστόμισε βαριές εκφράσεις, υπενθυμίζοντας σε όσους επιβουλεύονται, όπως είπε, την Κωνσταντινούπολη –όπως ο δράστης ή συνοδοιπόροι του– ότι θα έχουν την ίδια τύχη με τους προγόνους τους, που πολέμησαν στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Καλλίπολη!
Ο στόχος του κ. Ερντογάν φαίνεται να είναι διπλός. Αφενός να αποσπάσει την ψήφο των εθνικιστών κατά τις επικείμενες δημοτικές εκλογές και αφετέρου να εμφανισθεί ως προστάτης και υπέρμαχος του Ισλάμ. Έσπευσε μάλιστα να αποστείλει στη Νέα Ζηλανδία τον υπουργό Εξωτερικών κ. Τσαβούσογλου προκειμένου να συλλυπηθεί τους συγγενείς των θυμάτων και να συμπαρασταθεί στην εκεί ισλαμική κοινότητα. Όποιος όμως αυτοανακηρύσσεται προστάτης μπορεί να αντιμετωπίσει και ανάλογα αιτήματα και προκλήσεις. Συμπερασματικά αποδεικνύεται ότι αποτρόπαια γεγονότα που συντελούνται από θρησκευτική μισαλλοδοξία, ξενοφοβία ή ρατσισμό, όσο μακριά και αν συμβαίνουν, μας εγγίζουν άμεσα και όλους. Είναι σαν να συνέβησαν δίπλα μας. Η καταδίκη είναι και πρέπει να είναι καθολική.
Φωτο: cnn.gr