Μεγαλόπνοος οραματισμός ο αγωγός East Med

-Ευκαιρίες αλλά και… ρεαλισμός από τη συμμετοχή του αμερικανού ΥΠΕΞ στην Τριμερή στο Ισραήλ

Σε μια κίνηση που είχε σαφή στόχο τη στήριξη του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπ. Νετανιάχου, ο οποίος στις 9 Απριλίου αντιμετωπίζει την πιο δύσκολη εκλογική μάχη της καριέρας του, αλλά και την έκφραση υποστήριξης στον άξονα Αθήνας – Λευκωσίας – Τελ Αβίβ, ως ένα ανάχωμα, όπως τον αποκάλεσε ο ίδιος ο Μ. Πομπέο, στην προσπάθεια του «άξονα των κακών» (Ρωσίας – Κίνας – Ιράν) να βάλει πόδι σε Ανατολή και Δύση, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών συμμετείχε στην Τριμερή της Ιερουσαλήμ, δημιουργώντας προσδοκίες για τις προοπτικές της συνεργασίας αυτής.

Προς απογοήτευση πολλών –όσα και αν ακούγονται και γράφονται τις ημέρες αυτές–, ο αγωγός East Med, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την ΑΟΖ της Κύπρου και του Ισραήλ μέχρι την Ελλάδα, είναι ένα έργο που δεν είναι καν στα χαρτιά, αλλά ακόμη διακινείται ως μεγαλόπνοος οραματισμός.

Στην Ανατολική Μεσόγειο και με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, πρώτη επιλογή είναι η κατασκευή τερματικού σταθμού LNG στο κυπριακό έδαφος από την αμερικανική εταιρεία ExxonMobil.

Βέβαια στο τραπέζι θα παραμείνει και ο αγωγός East Med, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι ποσότητες φυσικού αερίου θα εντοπισθούν στο μέλλον, αλλά προς το παρόν, με δεδομένο ότι η ιταλική κυβέρνηση έχει βάλει φρένο στην υπογραφή της διακυβερνητικής συμφωνίας, ο East Med είναι περισσότερο ένα σχέδιο στο οποίο επενδύουν οι κυβερνήσεις του Ισραήλ και της Ελλάδας, για να βρεθεί ένας ακόμη άξονας συνεργασίας και διασύνδεσης συμφερόντων.

Σε κάθε περίπτωση, η παρουσία του κ. Πομπέο και η πρόθεση των 3+1 να θεσμοθετήσουν αυτού του είδους τη συνεργασία και να την εμπλουτίσουν και με άλλα θέματα που αφορούν γενικώς τον τομέα της ασφάλειας είναι εξαιρετικά σημαντικό γεγονός και δίνει στρατηγικό χαρακτήρα στην τριμερή συνεργασία.

Θα πρέπει, πάντως, η Αθήνα να ακολουθήσει το παράδειγμα και του Ισραήλ και της Κύπρου και να διατυπώσει συγκεκριμένες ιδέες και πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν τη θέση της σε αυτού του είδους τις περιφερειακές συνεργασίες. Η Κύπρος, όπως έγινε γνωστό, κινείται ήδη στην κατεύθυνση δημιουργίας ενός πλαισίου συνεργασίας σε θέματα ασφάλειας που δεν αφορά μόνο τον στρατιωτικό τομέα, εξέλιξη που θα ενισχύσει σημαντικά τη θέση της αλλά και τη δική της ασφάλεια.

Το ανακοινωθέν που εκδόθηκε στην Ιερουσαλήμ έχει γενικές επισημάνσεις για τη συνεργασία των χωρών, για τα νέα ενεργειακά κοιτάσματα στην περιοχή, αλλά οι αναφορές για τις απειλές στην ασφάλεια είναι πολύ κατώτερες των προσδοκιών και περισσότερο έχουν σημείο αναφοράς το Ιράν.

Συγκεκριμένα αναφέρει ότι «οι ηγέτες συμφώνησαν να αμυνθούν κατά εξωτερικών εχθρικών επιρροών στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη Μέση Ανατολή». Αναφορά η οποία, φυσικά, μόνο με πολύ ελαστική ερμηνεία μπορεί να θεωρηθεί ότι αφορά και την Τουρκία.

Οι προοπτικές των ερευνών στην κυπριακή και ισραηλινή ΑΟΖ είναι ενθαρρυντικές (ειδικά στην κυπριακή ΑΟΖ μέχρι το τέλος του έτους θα γίνουν πέντε ακόμη γεωτρήσεις, με πολλές πιθανότητες να εντοπισθούν νέα κοιτάσματα) και δημιουργούν νέες συνθήκες στην περιοχή. Για τους Αμερικανούς αλλά και την ΕΕ είναι σημαντική η εξεύρεση νέων ενεργειακών πόρων από ανεξάρτητες πηγές, όταν μάλιστα μία εξ αυτών είναι μέλος της ΕΕ (Κύπρος).

Επιπλέον, είναι σημαντικό το γεγονός ότι οι οδοί μεταφοράς θα είναι ανεξάρτητοι, καθώς τόσο το LNG από Κύπρο αλλά και ο αγωγός East Med θα διέρχονται από κράτη-μέλη της ΕΕ, αποφεύγοντας τις οδούς μεταφοράς που τώρα σε μεγάλο βαθμό ελέγχονται από τη Ρωσία και την Τουρκία.

Η αναβάθμιση της Τριμερούς με τη συμμετοχή των ΗΠΑ είναι ένα πρώτο βήμα και όχι το τέλος της διαδρομής, όπως ίσως θεωρούν στην Αθήνα.

Φωτο: alphanews