Κατερίνα Αντωνιάδου: Η «Λωξάντρα» είναι η Ελλάδα μας, είναι η μάνα μας, είναι η μάνα Γη
Συνεχίζονται με επιτυχία στο θέατρο Βεάκη οι παραστάσεις της «Λωξάντρας». Η «Λωξάντρα», βασισμένη στο συναρπαστικό μυθιστόρημα της Μαρίας Ιορδανίδου, σε θεατρική απόδοση του Άκη Δήμου και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη είναι μια γοητευτική παράσταση – ταξίδι στο χρόνο, μέσα από τα μάτια και τις συνταγές μιας χαρισματικής γυναίκας.
Ένας πολυπληθής θίασος ηθοποιών και μουσικών, με επικεφαλής την Ελένη Κοκκίδου (Λωξάντρα), τον Γιώργο Αρμένη (Δημητρός), τον Μιχάλη Μητρούση, την Ευαγγελία Μουμούρη και την Ελένη Τσαλιγοπούλου (τραγουδίστρια Ευθαλία) ζωντανεύουν την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα, τα τραγούδια, τις γεύσεις και τις μυρωδιές μιας ξεχασμένης Ελλάδας.
Ανάμεσα τους και η νεαρή ταλαντούχα ηθοποιός Κατερίνα Αντωνιάδου, η οποία μας παραχώρησε την παρακάτω συνέντευξη.
Του Άρη Μπερζοβίτη
> Κυρία Αντωνιάδου τι νιώσατε όταν διαβάσατε τη «Λωξάντρα»;
Τα συναισθήματα που γεννιούνται διαβάζοντας το μυθιστόρημα της Μαρίας Ιορδανίδου είναι ανάμεικτα και ουκ ολίγα. Θυμάμαι μια γλύκα και μια ζεστασιά γνώριμων φυσιογνωμιών, οικείων καταστάσεων και συμβάντων. Δεν αναφέρομαι, φυσικά, στα ιστορικά γεγονότα. Αυτά μου είναι απόμακρα γιατί δεν γαλουχήθηκα μέσα σε αυτά, όπως είναι η σφαγή των Αρμενίων. Ένιωσα όμως μια συγκατάβαση σε όποιους ήρωες. Μια κατανόηση, ακόμα και σε περιπτώσεις που κάποια συμπεριφορά δεν με έβρισκε σύμφωνη, ως αναγνώστρια.
Οι ήρωες της «Λωξάντρας» δεν είναι ήρωες μιας παλαιολιθικής εποχής. Είναι γνώριμες φιγούρες σε όλους τους Έλληνες. Φιγούρες που γνώρισες μέσα από την οικογένειά σου και από τις εξιστορήσεις της. Συνεπώς, διαβάζοντάς το μυθιστόρημα δεν μπορώ παρά να μην νιώσω κι εγώ ένα κομμάτι της ιστορίας. Ένα κομμάτι που θα γεννηθεί μεταγενέστερα από αυτούς τους ήρωες, από αυτήν την κουλτούρα, από αυτούς τους ρυθμούς και ποιότητες ζωής. Η ίδια η Ιορδανίδου, εξάλλου, σε κάνει ένα κομμάτι της ιστορίας της διαβάζοντάς την.
> Τι κάνει την «Λωξάντρα» τόσο μοναδική και διαχρονική;
Νομίζω η ανιδιοτελής αγάπη της. Η ακόρεστη αγάπη της «Λωξάντρας» για όλους και για όσα την περιτριγυρίζουν. Αγάπη για το φαγητό , για την μαγειρική, αγάπη για τον άνθρωπο, είτε αυτός βρίσκεται στον οικογενειακό κλοιό της, είτε όχι. Αγάπη πέρα από φυλετικές διακρίσεις, αγάπη για τα ζώα, αγάπη για τους νεκρούς της. Αγνή αγάπη κι απλόχερα δοσμένη. Αυτό είναι ένα συστατικό της μοναδικότητάς της.
Και γιατί η «Λωξάντρα» διαχρονική; Γιατί πάντα θα υπάρχει η μανούλα. Η δύναμη της μάνας. Πάντα θα υπάρχει αυτός ο ευλογημένος άνθρωπος που μας φέρνει στην ζωή. Όσο διαχρονική μπορεί να είναι η έννοια της μάνας, άλλο τόσο μπορεί να είναι και η «Λωξάντρα». Γιατί είναι μια μάνα για όλους. Μια καθαρά ελληνίδα μάνα, που ο ‘‘εαυτός ο δικός της, οι άνθρωποί της είναι’’, όπως μας λέει και η ίδια.
> Η «Λωξάντρα» είναι ένα έργο διαχρονικό και οικείο για τους ανθρώπους που την πρόλαβαν στη τηλεόραση ή διάβασαν το βιβλίο. Τι θα τραβήξει έναν νέο θεατή να την γνωρίσει σήμερα;
Όσο αναφερόμαστε στις ρίζες μας, αυτές θα κάνουν μόνες τους την δουλειά τους και θα κινήσουν τον νέο θεατή στο θέατρό μας σήμερα – όπως και συμβαίνει άλλωστε. Στο θέατρο βλέπουμε και νέους ανθρώπους, πιτσιρίκια, ακόμα και σχολιαρόπαιδα. Άνθρωποι που δεν ξέρουνε από πού έρχονται και ποια η καταγωγή και οι βαθιές ρίζες και τα γονίδιά τους, είναι άνθρωποι λειψοί, που πάντα ένα κομμάτι θα λείπει από την προσωπογραφία τους.
Επιπλέον, η εξέλιξη. Όταν όλα προχωρούν, προχωρεί και η «Λωξάντρα», μέσα από την διαχρονικότητά της. Η κυρία Κοκκίδου που ενσαρκώνει μοναδικά την «Λωξάντρα» είναι μια γυναίκα σύγχρονη, γεμάτη ζωή και αφοσίωση για αυτό που κάνει, πράγμα το οποίο ξεχειλίζει και ξεχωρίζει και σε συνδυασμό με την ευφυέστατη – κατά τη γνώμη μου – θεατρική μεταφορά του Άκη Δήμου, ένας νέος έχει όλες τις αφορμές για να γνωρίσει σήμερα την «Λωξάντρα»μας.
> Ο χαρακτήρας της «Λωξάντρα» συναντάται σήμερα;
Ναι. Και απαντάω με σιγουριά γιατί προσωπικά έχω μια «Λωξάντρα» στην οικογένειά μου και αυτή είναι η ενενηντάχρονη γιαγιά μου, που με μεγάλωσε. Ζει για τους ανθρώπους της, μαγειρεύει με συστατικό την αγάπη, με τα λιωμένα χεράκια της, από τα πλυσταριά. Γεμίζει ζωή όταν μας βλέπει να τρώμε τα φαγητά της και χαμογελάει ολόκληρη. Χαρακτηριστικό το οποίο με τα χρόνια αρχίζει να κληροδοτείται και στη μάνα μου.
Έτσι λοιπόν, όπως υπάρχει μια «Λωξάντρα» στην δική μου οικογένεια, θα υπάρχουν πολλές ακόμα εκεί έξω, στα όμορφα χωριά μας και στις πόλεις μας – ίσως λίγο πιο εξευγενισμένες στις πόλεις. Η Ελλάδα σήμερα το 2019 προχωρεί με πατερίτσες, μέσα απ’ όλα τα δεινά που την έχουν χτυπήσει και συνεχίζουν να την χτυπούν. Η «Λωξάντρα» είναι η Ελλάδα μας. Είναι η Μάνα μας. Είναι η μάνα Γη. Τον χαρακτήρα της «Λωξάντρας» θα τον συναντάμε για γενιές ακόμα – ελπίζω τουλάχιστον. Η «Λωξάντρα» υπάρχει μέσα μας. Σε άλλους λίγο, σε άλλους πολύ, είναι εκεί και καρδιοχτυπά υπενθυμίζοντάς μας την ύπαρξή της.
> Μιλήστε μας λίγο για τον ρόλο σας. Υπάρχουν σημεία που ταυτίζεστε με την Ευτέρπη;
Αρχικά να πω ότι είμαι η Ευτέρπη, η ανιψιά της «Λωξάντρας». Νομίζω ότι είμαι μια ευχάριστη νότα στο έργο μας. Ως Ευτέρπη έχω μια παρόρμηση πηγαία, μια ζωντάνια και έναν αυθορμητισμό, μερικές φορές ασυγκράτητο. Ζηλεύω, χορεύω, χοροπηδάω, φωνάζω, τραγουδάω, συμπάσχω στις δύσκολες στιγμές, κλαίω χωρίς ντροπές και μεγαλώνοντας, κατά την εξέλιξη του έργου, μένω πιστή στην «Λωξάντρα», μέχρι την τελευταία της πνοή.
Φυσικά και υπάρχουν σημεία που ταυτίζομαι με την Ευτέρπη. Ευτέρπη κι εγώ είμαστε ένα. Ένας άνθρωπος σε μια φανταστική συνθήκη. Όλα τα συναισθήματα που προανέφερα τα ζω κι εκτός θεάτρου, άλλοτε συχνότερα, άλλοτε πιο σπάνια. Σίγουρα η Ευτέρπη, μου θυμίζει τον ξεχασμένο μου αυθορμητισμό των εφηβικών μου χρόνων, εκεί γύρω στα είκοσι, που τότε νομίζω ότι πέρασα εγώ την εφηβεία μου.
> Ποια ήταν η πρώτη σας επαφή με το θέατρο; Τι θυμάστε από αυτήν;
Η πρώτη μου επαφή με το θέατρο ήταν το 2015, ούσα πρωτοετής στην δραματική σχολή του κύριου Γιώργου Αρμένη. Ανέβαζε τότε το ‘‘Ξυλάδικο του Βόλου’’, από το ‘‘ Διπλό βιβλίο’’ του Δημήτρη Χατζή. Ο κύριος Αρμένης μάλλον διέκρινε το πάθος μου γι’ αυτό που σπούδαζα, με πήρε από το χέρι και με ‘‘έθεσε’’ βοηθό σκηνοθεσίας. Φυσικά κουτάβι με κλειστά μάτια ήμουν και περισσότερο έμαθα πώς ανεβαίνει ένα έργο, πώς γίνονται οι πρόβες, πώς χτίζεις έναν ρόλο, πώς βάφεις και φτιάχνεις τα σκηνικά, πώς αφοσιώνεσαι πλήρως στο έργο που κυοφορείται κι έρχεται στο φως, παρά στην σκηνοθεσία βοήθησα. Νομίζω αυτός ήταν και ο σκοπός του ιδίου του κύριου Αρμένη.
Θα ήθελα όμως να αναφέρω και την πρώτη μου επαφή στην σκηνή. Έναν χρόνο αργότερα ο κύριος Αρμένης, δάσκαλός μου πλέον, ανεβάζει ένα δικό του, σκληρό έργο ‘‘Τέσσερα πρόσωπα κι ο θεός απ’ έξω’’, όπου και κλήθηκα να ενσαρκώσω μια σαρανταπεντάρα – ούσα 27 χρονών – και σύζυγο του κύριου Αρμένη.
Τι θυμάμαι από αυτήν την πρώτη επαφή; Τα πάντα. Από την μπογιά που μύριζαν οι τοίχοι, μέχρι τον πρωτόγνωρο πόνο στο στομάχι. Αυτόν που προέρχεται από την απόλυτη έκθεση, επάνω στη σκηνή.
> Ποιο είναι το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό σας όνειρο και ποιο το προσωπικό;
Το μεγαλύτερο καλλιτεχνικό μου όνειρο είναι να γεράσω ως μια ηθοποιός που θα έχω προσφέρει όλο μου το είναι στο θέατρο. Που θα έχω καταφέρει να προβληματίσω και να μετακινήσω συνειδήσεις. Είναι όνειρό μου και ευλογία να αποτελέσω έμπνευση για κάποιους ανθρώπους, του χώρου ή και εκτός του χώρου. Είναι όνειρό μου να βάλω έναν μικρό λίθο και να αφήσω κάποιο στίγμα στο ελληνικό θέατρο – μέσα από τα λάθη μου, μέσα από τα σωστά μου, μέσα απ’ όλα αυτά τα αναπόφευκτα.
Το προσωπικό όνειρο δεν διαχωρίζεται από το καλλιτεχνικό που προανέφερα. Όμως, ονειρεύομαι και την αδιάλειπτη πάλη με τον εσωτερικό μου κόσμο. Είναι προσωπικό μου όνειρο να μην χάσω τις ισορροπίες του εαυτού μου κι αν λοξοδρομήσω, να επανέρχομαι γοργά. Είναι όνειρό μου να μην χάσω τον αυθορμητισμό μου, που μεγαλώνοντας βλέπω ότι θάβω μέσα μου όλο και πιο βαθιά. Όνειρό μου να μην χάσω τις αξίες μου. Να μην χάσω την Κατερίνα.
> Ποια είναι η τελευταία θεατρική παράσταση που παρακολουθήσατε; Με τι κριτήρια την επιλέξατε;
Είναι το ‘‘Σπασμένο γυαλί’’ του Άρθουρ Μίλλερ. Την επέλεξα γιατί ο Άρθουρ Μίλλερ είναι από τους αγαπημένους μου ξένους θεατρικούς συγγραφείς. Δίνει τα νοήματα άμεσα, μέσα από μια κρυμμένη ποίηση ενώ τα έργα του περιέχουν αξίες για την ανθρώπινη ύπαρξη, δίνοντας έμφαση στην οικογένεια, στην ατομική ηθική και στην υπευθυνότητα.
> Περισσότερες πληροφορίες για την παράσταση «Λωξάντρα» ΕΔΩ
