Ψυχοσάββατο το «Σάββατο των Ψυχών» –
Το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω, λέγεται – «Σάββατο των Ψυχών» ή Ψυχοσάββατο.
Ψυχοσάββατα έχουμε δύο κάθε χρόνο όπου το δεύτερο επιτελείται το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής.
Ποιός όμως είναι ο λόγος που καθιερώθηκε το Ψυχοσάββατο; Πολλοί συνάνθρωποί μας κατά καιρούς και ανεξάρτητα της ηλικίας απεβίωναν ή στην ξενιτιά ή στη θάλασσα ή στα όρη και τοις ρεματιές ή λόγω φτώχειας ή διότι πέθαναν από ασθένεια, σε πολέμους, σε παγετούς, σε σεισμούς και θεομηνίες και τελικά δεν αξιώθηκαν να πράξουν μνημόσυνα. «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι θέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των άπ’ αιώνος εύσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών».
Επειδή την Κυριακή της Απόκρεω ποιούμε ανάμνηση της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού και οι κεκοιμημένοι μας ακόμη δεν κρίθηκαν, τους μνημονεύουμε σήμερα και, επικαλούμενοι το άπειρο έλεος Του, παρακαλούμε τον Θεό με το μνημόσυνο πού κάνουμε, να τους αναπαύσει. Συγχρόνως δε, ενθυμούμενοι και εμείς το θάνατο και «διεγειρόμεθα προς μετάνοιαν…».
Οἱ κυριότεροι συμβολισμοί εἶναι οἱ ἑξῆς: Τὰ «τριήμερα» συμβολίζουν τὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μετὰ τὴν τριήμερη παραμονή Του στὸν τάφο καὶ τελοῦνται μὲ τὴν εὐχὴ ν᾿ ἀναστηθεῖ καὶ ὁ νεκρὸς στὴν οὐράνια βασιλεία. Τὰ «ἐννιάμερα» τελοῦνται γιὰ τὰ ἐννέα τάγματα τῶν αΰλων ἀγγέλων, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ βρεθεῖ κοντά τους ἡ ἄϋλη ψυχὴ τοῦ νεκροῦ. Τὰ «τεσσαρακονθήμερα» τελοῦνται γιὰ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου, ποὺ ἔγινε σαράντα μέρες μετὰ τὴν Ἀνάστασή Του, μὲ τὴν εὐχὴ νὰ «ἀναληφθεῖ» καὶ ὁ νεκρός, νὰ συναντήσει τὸ Χριστὸ στοὺς οὐρανοὺς καὶ νὰ ζήσει γιὰ πάντα μαζί Του. Τὰ «ἐτήσια», τέλος, τελοῦνται τὴν ἐπέτειο ἡμέρα τοῦ θανάτου, σὲ ἀνάμνηση τῶν γενεθλίων τοῦ νεκροῦ, καθώς, γιὰ τοὺς πιστοὺς χριστιανούς, ἡμέρα τῆς ἀληθινῆς γεννήσεως εἶναι ἡ ἡμέρα τοῦ σωματικοῦ θανάτου καὶ τῆς μεταστάσεως στὴν αἰώνια ζωή. Μνημόσυνα, ἀντίστοιχα μὲ τὰ παραπάνω, τελοῦνται τὸν τρίτο, ἕκτο καὶ ἔνατο μήνα ἀπὸ τὴν ἡμέρα τοῦ θανάτου («τρίμηνα», «ἑξάμηνα», «ἐννεάμηνα»).
Κόλλυβα – Υλικά
1 κιλό στάρι
150 γρ καρύδια
200 γρ σουσάμι καβουρδισμένο
350 γρ αμύγδαλα
400 γρ φουντούκια
250 γρ.σταφίδες
2-3 ρόδια
μισό ματσάκι δυόσμο ή μαιτανό ψιλοκομμένο
2,5 κουταλιές της σούπας κανέλα
1,5 κουταλάκι γλυκού γαρύφαλλο
1-2 κούπες φρυγανιά τριμμένη
Ότι ξηρούς καρπούς έχουμε βάζουμε.
Για την διακόσμηση
500 γρ άχνη
κουφετάκια ασημένια
Οδηγίες
Η διαδικασία ξεκινάει από την προηγούμενη μέρα. Καθαρίζουμε και πλένουμε το στάρι.
Σε μια κατσαρόλα το βάζουμε να βράσει με νερό, το βλέπουμε αν ψήθηκε. Σουρώνουμε σε στραγγιστήρι και ξεπλένουμε το στάρι.
Όταν το στάρι φουσκώσει το σουρώνουμε και το ξεπλένουμε. Σε μια μεγάλη επιφάνεια βάζουμε ένα σεντόνι η ένα τραπεζομάντηλο μετά χαρτί κουζίνας και απλώνουμε πάνω το στάρι .
Σκεπάζουμε με το χαρτί κουζίνας και το υπόλοιπο μέρος από το σεντόνι και το αφήνουμε να στεγνώσει για 2-4 ώρες.
Έχουμε χοντροκόψει τους ξηρούς καρπούς και σε ένα ταψί με λαδόκολλα τους απλώνουμε.
Σε βαθύ μπολ βάζουμε το σουσάμι (αφού το καβουρδίσουμε λίγο), τις σταφίδες, τους ξηρούς καρπούς όλους και ρίχνουμε την κανέλα, το γαρύφαλλο και την βανίλια. Ανακατεύουμε και τα αφήνουμε καλά σκεπασμένα μέχρι να τα χρησιμοποιήσουμε.
Αναμίξετε όλα τα υλικά σας λοιπόν.
Βάζετε σε βαθιά λεκάνη το στάρι, τους ξηρούς καρπούς, το ρόδι, 1 κούπα φρυγανιά και τον ψιλοκομμένο δύοσμο ή μαιτανό. Ανακατέψτε καλά.
Ρίξτε όλα τα ανακατεμένα υλικά μέσα, ρίξτε από πάνω άλλη μια κούπα φρυγανιά με τέτοια τρόπο ώστε να καλύψει την επιφάνεια. Στην συνέχεια με την βοήθεια λεπτής σίτας ρίχνω την άχνη μέχρι να καλυφθεί όλη η επιφάνεια.
Με την βοήθεια μιας λαδόκολλας στρώνω την άχνη και ξανά πασπαλίζω όπου χρειάζεται.(επαναλαμβάνοντας την διαδικασία με την λαδόκολλα).
Τώρα ήρθε η ώρα της διακόσμησης με τα ασημένια κουφέτα με τα αμύγδαλα ή και σταφίδες.. Εκεί επιστρατεύστε την φαντασία και το ταλέντο σας.
Έτοιμος λοιπόν ο δίσκος με τα κόλυβα στην μνήμη όσων αγαπήσαμε και έχουν φύγει από την ψεύτικη – πρόσκαιρη ζωή και βρίσκονται στην αληθινή.
Εν συνεχεία πέρνουμε τα κόλυβα με τα ονόματα των κεκοιμημένων που έχουμε γράψει σε μια σελίδα και τα δίνουμε στον Ιερέα για να τα μνημονεύσει…..
Με πληροφορίες και από το ekklisiaonline.gr