Χρ. Χαλαζιάς: Η αλβανική κρίση οδηγεί σε γεωπολιτικές αλλαγές

Του
ΧΡΗΣΤΟΥ Η. ΧΑΛΑΖΙΑ

Η Αλβανία θυμίζει εποχές του 1996, με τις τραπεζικές πυραμίδες του Μπερίσα. Οι φοιτητές βγήκαν στους δρόμους διεκδικώντας εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις και απαιτούν να σταματήσουν τα εκφυλιστικά φαινόμενα στα πανεπιστήμια. Η κυβέρνηση Έντι Ράμα απάντησε με σκληρή καταστολή.

Οι κοινωνικές αντιδράσεις βαίνουν αυξανόμενες, δημιουργώντας πολιτική κρίση, αφού σύσσωμη η αξιωματική αντιπολίτευση έσπευσε να παραιτηθεί.

Επιπλέον, ο αρχηγός του Δημοκρατικού Κόμματος Λουλζίμ Μπάσα δήλωσε ότι «όλη η αντιπολίτευση έχει πάρει απόφαση να υπακούσει στα αιτήματα των πολιτών και στηρίζει τους διαδηλωτές», που φωνάζουν συνθήματα ότι ο Ράμα δεν είναι πρωθυπουργός, το Κοινοβούλιο δεν είναι νόμιμο κ.ά.

Την ίδια στάση ακολούθησε και το Σοσιαλιστικό Κίνημα LSI, τρίτο κόμμα στη Βουλή με 19 βουλευτές, της συζύγου του Προέδρου της Αλβανίας Μόνικα Κρεμάδι – Μέτα, ζητώντας από τον πρωθυπουργό να πάει σε πρόωρες εκλογές γιατί οδηγεί τη χώρα στον γκρεμό. Υπέρ αυτής της θέσης είναι και ο αλβανός Πρόεδρος Μέτα.

Για όλα αυτά ο Ράμα δήλωσε σε ιταλική εφημερίδα: «Δεν σκοπεύω να παραιτηθώ ή να πάω σε πρόωρες εκλογές, το πιο σημαντικό είναι να πραγματοποιηθούν οι τοπικές κυβερνητικές εκλογές που θα γίνουν στις 30 Ιουνίου. Από τους βουλευτές μου ζητώ να συνεχίζουν τις περιοδείες τους σ’ όλη τη χώρα και να βελτιωθούν… Η μόνη υποχρέωση που έχω είναι το συμβόλαιο με τον αλβανικό λαό, που μου έδωσε την ε­ντολή να κυβερνήσω».

Οι πολίτες συνεχίζουν με ήπιες αντιδράσεις, αλλά δεν σταματούν να φωνάζουν για την οικονομική κατάσταση, να αμφισβητούν τη νομιμότητα της κυβέρνησης Ράμα, κατηγορώντας τον για διαφθορά, για συνεργασία με το οργανωμένο έγκλημα, για εμπόριο ναρκωτικών, για το σκάνδαλο της συζύγου του, που έχει μετοχές στην ABI Bank, γνώστη ως «αμαρτωλή τράπεζα», ενώ τον κατηγορούν για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος που προέρχεται από ναρκωτικά και το Ισλαμικό Κράτος. Οι Γερμανοί ερεύνησαν τις διαδικασίες που ακολουθεί αυτή η τράπεζα και έχουν πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τη χρησιμοποιούσε το Ισλαμικό κράτος σε συνεργασία με την αλβανική μαφία. Αυτά τα στοιχεία βέβαια δεν έχουν έρθει ακόμη στο φως της δημοσιότητας, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες από διαρροές του πορίσματος είναι άμεσα εμπλεκόμενος και ο Ράμα.

Παράλληλα, οι πολιτικές ταραχές στα Δυτικά Βαλκάνια απλώνονται. Στο Μαυροβούνιο οι πολίτες βγήκαν στους δρόμους κατηγορώντας τον Πρόεδρο Μίλο Τζουκάνοβιτς (που κυβέρνα από το 1991) για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος μέσω της τράπεζας Atlas Bank. Οι διαδηλωτές φώναζαν τα ίδια συνθήματα με αυτά που ακούστηκαν στην Αλβανία κατά του Ράμα.

Ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούσιτς έγινε και αυτός στόχος διαδηλωτών που ζητούσαν να πάει η χώρα σε πρόωρες εκλογές.

Οι πολιτικές στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δημιουργούν αποσταθεροποίηση των κυβερνήσεων και ενδεχομένως να λειτουργήσουν ως θρυαλλίδα ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων.

Το γεγονός αυτό εκ των πραγμάτων επηρεάζει και τις σχέσεις της Ελλάδας με την Αλβανία όσον αφορά τις συμφωνίες για τα θέματα που εκκρεμούν. Οι διαπραγματεύσεις πάγωσαν αρχικά με την απομάκρυνση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά και μετέπειτα με τη δολοφονία του Κωνσταντίνου Κατσίφα.

Ταυτόχρονα συνεχίζονται οι διωγμοί της ελληνικής μειονότητας, παρ’ όλο που υπάρχουν διεθνείς συμφωνίες, αλβανικοί νόμοι, ακόμη και συνταγματικό άρθρο που προστατεύουν τις εθνικές μειονότητες, η Αλβανία όμως δεν εφαρμόζει τίποτε απ’ όλα αυτά.

Το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων εξαρτάται από τις διαθέσεις των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Ρωσίας, που προσπαθούν να αποκτήσουν τον άμεσο έλεγχό τους.

Οι ΗΠΑ θεωρούν την περιοχή σημαντική από στρατηγικής σκοπιάς, όπως και η Γερμανία.

Η Βρετανία έχει υπογράψει για δύο χρόνια διμερείς συμφωνίες για οικονομικά προγράμματα της τάξης των 80 εκατ. λιρών. Η Τουρκία έχει τη δική της βάση στην Αλβανία και χρηματοδότει τη μουσουλμανική μειονότητα. Τέλος, η Ρωσία ξεκινά από την ιστορική παράδοση και τις σχέσεις με το χριστιανικό στοιχείο, το οποίο στηρίζει, και ταυτόχρονα κάνει μεγάλες επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας.

Το μέλλον της περιοχής εξαρτάται από τις διαθέσεις κυρίως της Ουάσινγκτον και του Κρεμλίνου, ενώ η ευρωπαϊκή Γερμανία χάνει συνέχεια έδαφος.

Τα Δυτικά Βαλκάνια εξελίσσονται σε ένα μεγάλο πείραμα, σε ό,τι αφορά τις αλλαγές συνόρων και τη δημιουργία ενιαίας ταυτότητας των λαών.