Ακάλυπτη μένει η πρώτη κατοικία
Με το τέλος του «νόμου Κατσέλη» η πρώτη κατοικία μένει εντελώς ακάλυπτη από την 1η Μαρτίου, στο έλεος –αν υπάρχει– των τραπεζών, επισημαίνει η Ένωση Καταναλωτών / ΕΚΠΟΙΖΩ, υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση «δεν διαπραγματεύτηκε με τις τράπεζες» και το μόνο που ζήτησε (από τις τράπεζες) ήταν να τη βοηθήσουν «να κρύψει ότι η κατοικία των υπερχρεωμένων είναι από 1/3/2019 παντελώς απροστάτευτη». Και ότι «αυτό που ανακοίνωσε η κυβέρνηση δεν έχει καμία σχέση με τον “νόμο Κατσέλη”».
Τι προβλέπει ο νέος νόμος
Σύμφωνα με την ΕΚΠΟΙΖΩ, οι παρατηρήσεις για τον νέο νόμο είναι οι εξής:
• Αφορά ενυπόθηκα εξασφαλισμένες οφειλές που στις 31/12/2018 ήταν ληξιπρόθεσμες. Επομένως, η ρύθμιση έχει προσωρινό χαρακτήρα και δεν αφορά οφειλέτες που θα είναι σε αδυναμία στο μέλλον να αποπληρώσουν τα χρέη τους. Δεν αφορά οφειλέτες που είναι ήδη σε αδυναμία και βρίσκονταν στις 31/12/2018 σε μια προσωρινή ρύθμιση (π.χ., καταβολής μόνο τόκων) και συνεπώς η οφειλή τους δεν είναι ληξιπρόθεσμη. Δεν αφορά υπερχρεωμένους οφειλέτες οι οποίοι έχουν πολλές άλλες ληξιπρόθεσμες οφειλές, όμως το στεγαστικό τους δάνειο, για προφανείς λόγους, συνέχιζαν να το αποπληρώνουν.
• Το πρόγραμμα δεν εφαρμόζεται αν οι ενυπόθηκες εξασφαλισμένες οφειλές υπερβαίνουν στο σύνολό τους το ποσόν των 130.000 ευρώ. Πρόκειται για την προϋπόθεση που αποκλείει τη μεγάλη κατηγορία των οφειλετών. Ας μην παραβλέπεται ότι στις περισσότερες κατοικίες δεν υπάρχει μόνο το βάρος από το στεγαστικό αλλά και από διαταγές πληρωμής από καταναλωτικά κ.ά. Αντίστοιχος περιορισμός δεν υπάρχει στο κυπριακό πρόγραμμα «ΕΣΤΙΑ».
• Προστατεύεται κατοικία με αξία έως 250.000 ευρώ, ωστόσο η εν λόγω ρύθμιση έχει ελάχιστη πρακτική αξία, λαμβάνοντας υπόψη τους λοιπούς περιορισμούς και ιδίως το ύψος των οφειλών και των εισοδημάτων. Ας ενημερώσει κάποιος την κυβέρνηση ότι οι τράπεζες δεν είναι τόσο κακές και, όταν χρωστάς 100.000 ευρώ και τους προσφέρεις εξασφάλιση 200.000 ευρώ, σου κάνουν ήδη τη ρύθμιση που διαφημίζει.
• Το εισοδηματικό κριτήριο 12.500 ευρώ για ένα άτομο, 21.000 ευρώ για ζευγάρι και 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο, μέχρι τα τρία, θα είναι ένας ακόμη κόφτης, που δεν θα επιτρέψει την ένταξη στην εν λόγω ρύθμιση πολλών υπερχρεωμένων.
• Δεν προκύπτει καταρχήν καμία συμφωνία διαγραφής υπολοίπου οφειλής. Αυτό που, αντίθετα, προκύπτει είναι ότι το μη εντασσόμενο στη ρύθμιση ποσόν οφειλής παραμένει και η τράπεζα μπορεί να το διεκδικήσει με άλλους τρόπους (υπόλοιπη περιουσία, εγγυητές). Οι τράπεζες θα αποφασίσουν αν θα προβούν σε διαγραφή σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να το εισπράξουν, και μάλιστα υπό την προϋπόθεση τήρησης της ρύθμισης. Άλλωστε, και η όποια διαγραφή, λόγω των προϋποθέσεων υπαγωγής, δεν θα είναι μεγαλύτερη από μια μικρή έκπτωση επιβράβευσης.
• Το πρόγραμμα δεν ρυθμίζει τα μη εξασφαλισμένα δάνεια, οι οφειλές των οποίων θα εξακολουθούν να υφίστανται και να αυξάνονται στο ακέραιο.