Ευάγ. Γαλούσης: Εκπαιδευτικοί εκτελεστές

Του
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΓΑΛΟΥΣΗ
πρ. Πρύτανη ΔΠΘ

Το 1999 ελβετός φιλέλληνας συνάδελφος από το Πανεπιστήμιο της Λωζάννης μου είπε ότι η Ελλάδα έχει πολλά πανεπιστήμια σε σχέση με τον πληθυσμό της. Τον ρώτησα, φυσικά, πού βρίσκει το πρόβλημα. Μου είπε ότι βγαίνουν πολλοί με πανεπιστημιακή παιδεία και ότι δύο θα συμβούν: Είτε δεν θα βρίσκουν εργασία στην Ελλάδα και θα φεύγουν (άρα οι χώρες υποδοχής θα παίρνουν έτοιμους επιστήμονες, αφού το κόστος πληρώθηκε στην Ελλάδα) είτε, παραμένο­ντας στην Ελλάδα, θα δημιουργήσουν μια ανθρώπινη «μάζα», η οποία θα είναι σκεπτόμενη και άρα μη ελεγχόμενη. Ξαφνιάστηκα και τον ρώτησα εάν είναι δικές του εκτιμήσεις ή κάπου συζητήθηκε αυτό.

Απάντησε, αόριστα, το δεύτερο.

Ρώτησα: «Ποια μπορεί να είναι η πρόταση; Έχει γίνει κάποια αναφορά σχετική;». Μου απάντησε ότι συστήθηκε (στην κυβέρνηση προφανώς) να ενισχύσει και να διατηρήσει τρία πανεπιστήμια, κλείνοντας ή και συγχωνεύοντας τα άλλα και συγκεκριμένα:
Ένα πανεπιστήμιο στην Κρήτη, ένα στην Αθήνα (παίρνοντας και την Πάτρα μαζί) και ένα στη Θεσσαλονίκη (παίρνοντας και τα Γιάννενα). Του είπα ότι το Δημοκρίτειο έχει έναν επιπλέον προορισμό. Εθνικό. Μου απάντησε ότι αυτό είναι δική μας ανάγκη και εκτίμηση.

Αυτούς δεν τους ενδιαφέρει.

Εδώ κλείνει η συζήτηση. Τι ακολούθησε!

Πρόταση-προσπάθεια να κλείσουν και να συγχωνευτούν κάποια τμήματα με την αιτιολογία ότι δεν έχουν ζήτηση.

Πολύ γρήγορα έφτασαν τα μηνύματα (από τους τοπικούς κυρίως παράγοντες που άλλα συμφέροντα έχουν και όχι της παροχής παιδείας), στη βάση ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε και τον μαρασμό των περιοχών.

Έπεσαν διπλοί-τριπλοί οι τοπικοί βουλευτές (εκπρόσωποι του τοπικού λαού γαρ) να μεταφέρουν κεντρικά ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει – και δεν έγινε.

Επειδή η φύση έχει πολλούς τρόπους να λύνει τα προβλήματα που εμφανίζονται, έβαλε στο μυαλό της εκάστοτε «σοφής» (τρομάρα της) ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας και των περί αυτής την απλή σκέψη:

Όταν δεν μπορείς να περιορίσεις κάτι (να συμπυκνώσεις), αλλά πρέπει να το διαφοροποιήσεις , άφησέ το να διευρυνθεί μέχρι διαλύσεως (έκρηξη). Έτσι θα επιτευχθεί το ίδιο αποτέλεσμα, από άλλη διαδρομή.

Δηλαδή: Δεν κλείνουν ή συγχωνεύονται τα τμήματα και τα πανεπιστήμια; Αύξησέ τα και κάνε νέα τμήματα.

Φτιάξε νέα πανεπιστήμια (βλέπε Αττικής, Σερρών, νέες Νομικές κ.λπ.).

Βάλε φοιτητές, ακόμη και χωρίς εισαγωγικές, κόψε και πιστώσεις.

Με ποιες υποδομές, οργάνωση, εξοπλισμό, στελέχωση;

Αδιάφορο. Γιατί ο στόχος είναι να επιτευχθεί η υποβάθμιση διά των αναγκών και ελλείψεων. Είναι ήδη γνωστές οι ανάγκες και οι ελλείψεις των υπαρχόντων. Γιατί, όμως, τα χρήματα που πρόκειται να δοθούν και οι πρόσθετες προσλήψεις που θα γίνουν δεν δίνονται στα ήδη υπάρχοντα;

Μήπως, όπως και σε άλλα πράγματα, εκτελούν εντολές, πετυχαίνοντας προσωρινά να ικανοποιήσουν τοπικές ορέξεις, ενώ παράλληλα και εν άγνοια των μελλοντικών συνεπειών προχωρούν σε προδιαγεγραμμένους στόχους;

Προβλέπεται μία αλλαγή στο Σύνταγμα. Γιατί δεν δίνεται η ευκαιρία να έρθουν υπό πλήρη έλεγχο και δομές τα ιδιωτικά πανεπιστήμια;

Γιατί δεν θέλουν να δώσουν, με τις σωστές και ελεγχόμενες προϋποθέσεις, δικαίωμα σε ιδιώτες (ένα είδος ΣΔΙΤ) να επενδύσουν στα ήδη υπάρχοντα και υπολειτουργούν τα πανεπιστήμια, αντί να έρθουν να ξεκινήσουν κάτι από την αρχή (ποιος θα έρθει έτσι, απλώς θα εξυπηρετηθούν κάποια κολλέγια). Γιατί να μην υιοθετηθούν τα δίδακτρα, τα οποία θα πληρώνουν οι έχοντες, ενώ η Πολιτεία θα πληρώνει για τους μη έχοντες με μορφή υποτροφίας, όπως και για τους άριστους. (Ωχ, συγγνώμη, εξετράπην σε ύβρεις. Ως τέτοια θεωρείται σήμερα η αριστεία.)

Πρόταση: Δεν έχει νόημα. Ισχύει το δόγμα, ότι οι βλάκες είναι αήττητοι. Θα κάνουν το δικό τους ό,τι και να πεις. Μακάρι να ήταν ηλίθιοι. Αυτούς, κάπως, τους ξεγελάς.