«Κόκκινα» δάνεια: Μαζικές εξώσεις προ των πυλών! – Στην τελική ευθεία

Του
ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΛΙΟΥ
Διδάκτορος Οικονομικών,
μέλους ΠΓ της ΛΑΕ
e-mail:[email protected]
https://ytoliosblog.wordpress.com

Η κυβέρνηση, μετά την αποτυχία να… δρέψει δάφνες από τη Συμφωνία των Πρεσπών, επιχειρεί καλλιέργεια θετικής εικόνας με μικροπαροχές (π.χ. κατώτατος μισθός), παράλληλα με επαναφορά του γνωστού διλήμματος «Δεξιά – αντιΔεξιά», ώστε να ανακόψει την απώλεια πολιτικής επιρροής. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι νέες ρυθμίσεις που εκκολάπτονται στα «κόκκινα» δάνεια και τους πλειστηριασμούς κατοικιών!

Ο κόμπος έφτασε… στο χτένι
Ειδικότερα το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων, μαζί με τα χρέη στις εφορίες, αποτελεί μετά το δημόσιο χρέος το δεύτερο μεγάλο πρόβλημα, που ταλανίζει πάνω από τον μισό πληθυσμό της χώρας και βασικά τα λαϊκά στρώματα. Στο όνομα της αντιμετώπισής τους έχουν εφαρμοστεί ως τώρα τρία Μνημόνια και ένα τέταρτο, άτυπο, βρίσκεται σε εξέλιξη ως το 2022. Το πιο τραγικό είναι πως παρά το γεγονός ότι ως τώρα οι διάφορες ρυθμίσεις δεν έδωσαν λύση, οι νέες που ετοιμάζονται κινούνται στις ίδιες ράγες, με αναπόφευκτη συνέπεια την περαιτέρω φτωχοποίηση του ελληνικού λαού. Το ποσοστό που ζει σήμερα στα όρια της φτώχειας ανέρχεται στο 47% του πληθυσμού, σε σχέση με 18% που ήταν το 2010 (!).

Ιδιαίτερα στον τομέα των «κόκκινων» δανείων, έπειτα από αλλεπάλληλα μέτρα στήριξης των τραπεζών (τις λεγόμενες ανακεφαλαιοποιήσεις), το κόστος των οποίων ξεπέρασε 40 δισ., διογκώνοντας το δημόσιο χρέος, οι τράπεζες παραμένουν στα χέρια ιδιωτών (εγχώριων και ξένων), αντί να περάσουν στον έλεγχο του Δημοσίου. Από την άλλη, η εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων, που σήμερα ανέρχονται σε 87 δισ., απαιτεί νέα αιμοδοσία κεφαλαίων, ώστε να μην καταρρεύσουν οι τράπεζες και παρασύρουν στον «Καιάδα» τις λαϊκές αποταμιεύσεις (120 δισ.), μαζί και χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Η πολιτική εκκαθάρισης που σχεδιάζεται δημιουργεί δύο εκρηκτικά προβλήματα. Από κοινωνική άποψη, οι πλειστηριασμοί, ιδιαίτερα πρώτης κατοικίας, θα ανοίξουν δρόμο στις εξώσεις και στη «μαζική παραγωγή» αστέγων (!), ενώ από οικονομική άποψη η πώληση δανείων σε διάφορα funds, κάτω από την αξία τους, θα απομειώσει δραματικά το ενεργητικό των τραπεζών, κάνοντας αναπόφευκτη τη νέα ανακεφαλαιοποίησή τους.

Αντί για προστασία πρώτης κατοικίας, προστασία… γκαρσονιέρας!
Σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης, ως το τέλος του 2021 τα «κόκκινα» δάνεια πρέπει να έχουν μειωθεί κατά 40 δισ. (το ποσοστό στο σύνολο των δανείων πρέπει να μειωθεί από 47,6% που είναι σήμερα στο 20% στο τέλος του 2021 και κάτω από 10% το 2022, σε σχέση με το 4% που είναι ο μέσος ευρωπαϊκός όρος). Η βασική μορφή εκκαθάρισης που φαίνεται να υιοθετείται, σύμφωνα με το σχέδιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) καθώς και το σχέδιο της Τράπεζας Ελλάδος (ΤτΕ), είναι η δημιουργία ειδικής εταιρείας ανά τράπεζα (όχημα ειδικού σκοπού ή bad bank), στην οποία θα μεταβιβαστεί μεγάλο μέρος των «κόκκινων» δανείων (και αντίστοιχα ακινήτων), τα οποία στη συνέχεια θα πωληθούν με όρους αγοράς.

Το κρίσιμο ζήτημα είναι ποιος θα καλύψει το κενό (αξία δανείων) στις τράπεζες και τι θα γίνει στη συνέχεια με την πώληση ακινήτων, κυρίως εκείνων που αφορούν πρώτη κατοικία. Τα διαφαινόμενα σχέδια κάνουν λόγο για έμμεση κεφαλαιακή στήριξη από το Δημόσιο, ύψους 7-9 δισ., χωρίς μεταβολή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, ενώ η προστασία της πρώτης κατοικίας περιορίζεται δραστικά. Αν σήμερα ο λεγόμενος «νόμος Κατσέλη», η παράταση του οποίου λήγει στα τέλη Φλεβάρη του 2019, προβλέπει προστασία κατοικίας ως 280.000 ευρώ για μια τετραμελή οικογένεια, με τη νέα ρύθμιση η προστασία θα περιοριστεί γύρω στα 80.000 ευρώ. Δηλαδή δεν θα απέχει και πολύ από την αξία μίας… γκαρσονιέρας! Από την άλλη, σχεδιάζεται σημαντική μείωση εργαζομένων στις τράπεζες!

«Κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη!»
Οι παραπάνω εξελίξεις φέρνουν επιτακτικά στο προσκήνιο την ανάγκη εφαρμογής εναλλακτικής πολιτικής αντιμετώπισης «των κόκκινων» δανείων και λειτουργίας των τραπεζών με όρους κοινωνίας. Η ΛΑΕ πρωτοστατεί στο να μην πάει «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη», στο πέρασμα των τραπεζών στον δημόσιο έλεγχο, στην προστασία πρώτης κατοικίας σύμφωνα με τη συνταγματική επιταγή του άρθρου 21, στην εφαρμογή σεισάχθειας στα «κόκκινα» δάνεια λαϊκών νοικοκυριών (με χαμηλό εισόδημα και περιουσία), στην εξασφάλιση παροχής ρευστότητας στην οικονομία και στη χρηματοδότηση βιώσιμων επιχειρήσεων για αύξηση θέσεων εργασίας και μείωση της ανεργίας, στην ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης μισθών και συντάξεων και στη γενικότερη παραγωγική ανόρθωση και πολιτιστική αναγέννηση της χώρας. Πρόκειται για εναλλακτική λύση που αργά η γρήγορα θα επιβάλει ο ελληνικός λαός, απορρίπτοντας τα ψευτοδιλήμματα ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ στις επερχόμενες εκλογές, μαζί και τις μεταμνημονιακές πολιτικές λιτότητας και επιτροπείας, ανοίγοντας ελπιδοφόρους δρόμους στη χώρα και ιδιαίτερα στη νέα γενιά.