Το Brexit φέρνει αλλαγές
-Η καθιερωμένη τάξη και ισορροπία ισχύος, την οποία είχαμε συνηθίσει, αλλάζει…
«Από τότε που ανέλαβα τα καθήκοντά μου στην Ελλάδα, οπουδήποτε πηγαίνω, δέχομαι ερωτήσεις, γνώμες και πολύ συναίσθημα για την απόφαση των συμπολιτών μου για το Brexit – είναι, όντως, ένα θέμα που απαιτεί κάποια ανάλυση, από πολλές και διαφορετικές οπτικές γωνίες».
«Υπάρχει μια μερίδα σχολιαστών που ερμηνεύει το Brexit ως εκδήλωση της ανόδου του λαϊκισμού και της ρατσιστικής Ακροδεξιάς, η οποία φαίνεται να κερδίζει έδαφος στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή τα τελευταία χρόνια. Πιστεύω ότι αυτή είναι μια απολύτως λαθεμένη ανάγνωση της βρετανικής περίπτωσης».
«Πιστεύω ότι όσο περισσότερο κατανοητή γίνει η πορεία που μας οδήγησε στο Brexit τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες για μια ομαλή έξοδο και μια εποικοδομητική μελλοντική εταιρική σχέση συνεργασίας την οποία επιθυμούν και για την οποία εργάζονται τόσοι πολλοί από τους Ευρωπαίους εταίρους μας – συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας».
«Το Ηνωμένο Βασίλειο αντιστάθηκε συχνά στην τάση του να γίνει μια ‘‘όλο και στενότερη Ένωση’’, όπως επίσημα διατυπώθηκε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η τάση αυτή εκφράστηκε παραδειγματικά με την κατάργηση του εθνικού δικαιώματος βέτο στις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη δημιουργία της ΟΝΕ».
«Γιατί ψήφισαν οι Βρετανοί με τον τρόπο που ψήφισαν; Κανείς δεν μπορεί να εικάσει τι οδηγεί έναν πολίτη στη μυστικότητα του παραβάν να ψηφίσει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, είναι αλήθεια. Αλλά οι σχετικές εκστρατείες και οι δημοσκοπήσεις μπορούν να μας δώσουν μια ιδέα.
Μερικοί, ειδικά στις φτωχές περιοχές του Η.Β., ήθελαν να στείλουν ένα μήνυμα στις λεγόμενες ‘‘ελίτ’’ και το ‘‘κατεστημένο’’ ότι δεν τους έπειθε η ατζέντα τους και τα οράματά τους. Επίσης, ήθελαν να διαμαρτυρηθούν για το γεγονός ότι δεν είχαν δει όλες οι περιοχές της χώρας τα οφέλη της οικονομικής ανάπτυξης. Σίγουρα κάποιες λαϊκιστικές πολιτικές προσεγγίσεις επωφελήθηκαν από το ρεύμα αυτό».
«Το Brexit μοιάζει συχνά ακατανόητο και προκαλεί απογοήτευση σε πολλούς Έλληνες. Όμως, ειδικά γι’ αυτή τη θέση του ‘‘take back control’’ συνάντησα πολλές φορές στην Ελλάδα συμπάθεια και κατανόηση. Για σχεδόν μία δεκαετία την εποχή των μνημονίων, ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής οικονομικής αλλά και κοινωνικής πολιτικής καθοριζόταν εν πολλοίς απέξω: από τις Βρυξέλλες, την τρόικα, τον ESM. Στην ομιλία του για την έξοδο της χώρας από το τρίτο πρόγραμμα ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε, καθόλου τυχαία, ότι για πρώτη φορά τα τελευταία εννέα χρόνια μια ελληνική κυβέρνηση είναι πλέον σε θέση να εφαρμόζει το δικό της πρόγραμμα και τις δικές της πολιτικές. Παρά τη σημαντική υποστήριξη της Ευρώπης στην Ελλάδα κατά την περίοδο της κρίσης, το μήνυμα αυτό είχε, προφανώς, μεγάλη απήχηση εδώ. Είναι η ίδια ισχυρή επιθυμία και το ίδιο συναίσθημα –σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, βεβαίως– που είχαν πολλοί από τους συμπατριώτες μου που ψήφισαν υπέρ του Brexit.
Είναι η ίδια αρχή που παραμένει εξαιρετικά σημαντική και τώρα που βρισκόμαστε σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι για το Brexit: και για τη βρετανική κυβέρνηση που υπογράμμισε τη σημασία του ελέγχου του μεταναστευτικού συστήματος και τη δυνατότητα σύναψης εμπορικών συμφωνιών, αλλά και για το βρετανικό Κοινοβούλιο όπου υπάρχει βαθιά ανησυχία για την ενδεχόμενη απώλεια ελέγχου ενός αναπόσπαστου μέρους του Ηνωμένου Βασιλείου, της Βορείου Ιρλανδίας».
«Θα συνεχίσουμε να είμαστε δραστήριοι και αποτελεσματικοί στην προσπάθειά μας να δημιουργήσουμε έναν κόσμο με περισσότερη ασφάλεια, ευημερία και δικαιοσύνη. Γιατί δεν είναι μόνο το Brexit που φέρνει αλλαγές. Ο κόσμος γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτος. Η καθιερωμένη τάξη και ισορροπία ισχύος, την οποία είχαμε συνηθίσει εδώ και δεκαετίες, αλλάζει».
• Κέιτ Σμιθ
Πρέσβειρα του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα