Π. Αδαμίδης: Η κυρία Μέρκελ

Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

Η κυρία Μέρκελ πραγματοποίησε τη διήμερη επίσκεψή της στην Ελλάδα. Σε μια περίοδο που εκ των πραγμάτων τουλάχιστον θεωρήθηκε και ως έμμεση στήριξη της παρούσας κυβέρ­νησης. Σε επίπεδο προσδοκιών τουλάχιστον. Γιατί, ως γνωστόν, την ώρα της εκλογικής κρίσης, στη χώρα μας αλλά και σε κάθε χώρα, δεν ψηφίζουν τα κάθε λογής «λιβανιστήρια» και «αναλυτές» του διεθνούς Τύπου. Αυτοί, δηλαδή, που βρήκαν στο πρόσωπο της γερμανίδας καγκελαρίου την πρωθιέρεια της «πολιτικής ορθότητας». Για τους δικούς τους λόγους και τις δικές τους προτεραιότητες.

Η υψηλή επισκέπτρια, αναμφίβολα, δια­δραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στα γερμανικά και στα ευρωπαϊκά πράγματα. Εξαιρετικά ικανή, μεθοδική και εργατική. Βρίσκεται πλέον στην πολιτική της αποδρομή. Στην ιδιότυπη κατάσταση του «lame duck» («κουτσής πάπιας»), όπως έχει επικρατήσει να λέγεται το μεταβατικό διάστημα παράδοσης της προεδρίας από τον απερχόμενο στον νεοεκλεγέντα Πρόεδρο (των Ηνωμένων Πολιτειών). Χωρίς αυτό, βέβαια, να σημαίνει ότι δεν εξακολουθεί να έχει τα ενδιαφέροντά της. Κάθε άλλο μάλιστα. Και τα Βαλκάνια, τα οποία αφορά η λεγόμενη Συμφωνία των Πρεσπών, αποτελούν –όπως φαίνεται– προνομιακή θεματική της. Αναφέρθηκε, εξάλλου, σε αυτά και κατά τις δηλώσεις της.

Όπως φαίνεται, από τις οικογενειακές της καταβολές, την επιστημονική και πολιτική της πορεία, είναι μαθημένη στη συνεπή επιδίωξη του στόχου της. Τα ενδιάμεσα είναι απλώς κομμάτι της διαδρομής. Μολονότι γεννήθηκε στη Δυτική Γερμανία, μετακόμισε με τον λουθηρανό πάστορα πατέρα της στην Ανατολική, σε μια εποχή που κατά σμήνη οι μετέπειτα συμπατριώτες της έσπευδαν στη λύτρωση της Δύσης. Επιλογή, για ένα τρίτο μάτι, αντικομφορμιστική, αν όχι ακατάληπτη. Σίγουρα έχει τα σημαινόμενά της για τις αρχές με τις οποίες γαλουχήθηκε. Αλλά και για την εμπειρία της μετανάστευσης και οιονεί προσφυγιάς που εκούσα – άκουσα βίωσε.

Σε μια εποχή, μάλιστα, που εκατομμύρια Γερμανοί ε­γκατέλειπαν τις πατρογονικές τους εστίες, από τις προπολεμικές επαρχίες της Σιλεσίας και της Πρωσίας, που περιέρχονταν πλέον στην Πολωνία. Ίσως αυτό να εξηγεί εν μέρει και την εφεκτική της πολιτική στο Μεταναστευτικό κατά το 2015. Όταν ουσιαστικά έδωσε το πράσινο φως για το θέριεμα ενός φαινομένου που ταρακούνησε την Ευρώπη, διευκόλυνε τον ακρωτηριασμό της και ενίσχυσε την κατακό­ρυφη άνοδο των ακραίων κομμάτων. «Βαριά κληρονομιά», που τώρα τρέχει να τη μαζέψει. Κατά τις κακές βέβαια γλώσσες, διευκόλυνε εκ παραλλήλου την πολιτική των γερμανικών βιομηχανιών, που αναζητούσαν «φτηνό εργατικό δυναμικό» και κατάργηση του κατώτατου μισθού.

Όταν το τείχος του Βερολίνου «κατέρρευσε» μαζί με τον υπαρκτό σοσιαλισμό, δεν ξεχύθηκε στους δρόμους για να πανηγυρίσει με τους χιλιάδες Ανατολικογερμανούς. Προ­τίμησε να πάει για σάουνα. Όπως είχε προγραμματίσει. Σε μια κομμουνιστική, εξάλλου, χώρα όλοι είχαν διδαχθεί να αξιοποιούν τις μικρές χαρές που τους προσφέρονταν. Γιατί απλώς δεν γνώριζαν αν θα υπήρχαν άλλες. Ήταν η εγγύηση που απέρρεε από την τήρηση του προγράμματος. Κάτι σαν αυτό της δημοσιονομικής πειθαρχίας που με συνέπεια η ίδια επέβαλε στην Ευρώπη. Χωρίς, είναι η αλήθεια, να συναντήσει και καμία αντίσταση.

Σε όλη τη διαδρομή της ήταν ιδιαίτερα θελη­ματική και επίμονη. Η αλήθεια είναι ότι διευκολύνθηκε και από την κραυγαλέα λειψανδρία πολιτικών προσωπικοτήτων, σε ευρωπαϊκό ιδίως επίπεδο. Ως προς τη χώρα της, δεν δίστασε να θέσει σε αποστρατεία, με οδυνηρό μάλιστα τρόπο, όσους εξέλαβε ως πολιτικούς της αντιπάλους. Χαρακτηριστικό είναι το άδειασμα, με μομφές ευθύνης για διαφθορά, στον πολιτικό της Πυγμαλίωνα και «προστάτη» Χέλμουτ Κολ αλλά και στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Δεν είναι τυχαίο το ότι πολλοί επιχαίρουν για τη φυσιολογική «δύση» του πολιτικού της άστρου.

Η κυρία Μέρκελ έκανε πολιτική καριέρα χρησιμοποιώντας το όνομα του πρώτου της συζύγου. Τι κι αν έμεινε μαζί του λίγα μόνο χρό­νια; Δηλωτικό και αυτό για την ίδια, ότι τα ονόματα δεν έχουν μεγάλη σημασία. Σε αυτό της Μακεδονίας θα κολλήσει;