Γ. Στασινός: O λογαριασμός και οι αλλαγές που έρχονται ή που μπορούν να έρθουν μέσα στο νέο έτος
Του
ΓΙΩΡΓΟΥ Ν. ΣΤΑΣΙΝΟΥ
Προέδρου Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας
Τι μπορούμε να περιμένουμε το 2019
Όλοι πλέον γνωρίζουν ότι οι ασφαλιστικές εισφορές και η φορολογία, συνδυαστικά, έχουν γονατίσει τα τελευταία χρόνια όλους τους μηχανικούς που τυγχάνει να έχουν κάποιες εργασίες. Το λέγαμε, το ΤΕΕ και όλοι οι επιστημονικοί φορείς, από την ώρα που διαφάνηκε το νέο ασφαλιστικό σύστημα με τον «νόμο Κατρούγκαλου». Εξηγήσαμε το πώς και το γιατί το νέο σύστημα δεν βγαίνει. Επιτέλους το κατάλαβαν και οι κυβερνώντες…
Είναι θετικό το γεγονός ότι μειώνονται επιτέλους οι ασφαλιστικές εισφορές το 2019. Άλλωστε είχαμε προσφύγει στο ΣτΕ και για αυτό το ζήτημα και ελπίζουμε ότι θα δικαιωθούμε. Αλλά η μείωση του ύψους των ασφαλιστικών εισφορών δεν αρκεί. Και αυτό γιατί οι συσσωρευμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές των μηχανικών είναι ήδη μεγάλες, τόσο από τον «νόμο Κατρούγκαλου» όσο και από τους προηγούμενους. Γιατί όλο το διάστημα της κρίσης δουλειές για τους μηχανικούς δεν υπήρχαν. Είναι άλλωστε γνωστό ότι έχει μειωθεί κατά 90% η οικοδομική δραστηριότητα από τις καλύτερες χρονιές του παρελθόντος.
Επομένως, χρήματα για να καλυφθούν οι πλασματικές, στην πραγματικότητα, εισφορές δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν. Άρα, σημαντικότερο αυτήν τη στιγμή από τη μείωση των εισφορών είναι η ρύθμιση των οφειλών σε τουλάχιστον 48 δόσεις –σε 100 ή 120 δόσεις θα είναι μια σοβαρή ανάσα– και χωρίς καμιά άλλη προϋπόθεση, αφαιρώντας τις προσαυξήσεις. Αν αυτό δεν συμβεί, θα παραμείνει εκτός επαγγέλματος το 80% των ελεύθερων επαγγελματιών μηχανικών. Χαιρόμαστε που βλέπουμε κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση να συμφωνούν επιτέλους σε αυτήν την κατεύθυνση, για την οποία πιέζουμε εδώ και χρόνια. Αναμένουμε να γίνει πράξη φέτος και γρήγορα…
Μένει βέβαια σε όλους μας μια πικρή γεύση, καθώς για δύο ολόκληρα χρόνια πληρώναμε αυξημένες ασφαλιστικές εισφορές. Πιθανόν αχρείαστες, όπως προφανώς παραδέχεται σήμερα το κράτος, μειώνοντάς τες. Αλλά σε εμάς έχουν χρεωθεί αυτά τα δύο χρόνια…
Αυτό, πιστεύω, πρέπει να είναι το πρώτο βήμα. Πρέπει φέτος να συζητήσουμε και τις φορολογικές επιβαρύνσεις. Η μείωση του φορολογικού συντελεστή κατά μία ή δύο μονάδες δεν φέρνει σοβαρά αποτελέσματα. Η χώρα και ο τεχνικός κλάδος ιδιαίτερα έχουν ανάγκη από ένα αναπτυξιακό σοκ επανεκκίνησης. Και αυτό εκτιμώ ότι μπορεί να έρθει με σοβαρά φορολογικά κίνητρα. Αν δεν μπορούν να μειωθούν άμεσα οι φορολογικοί συντελεστές για τη δραστηριότητα των ελευθέρων επαγγελματιών, θα πρέπει να δούμε πιο στοχευμένα φορολογικά μέτρα, που λειτουργούν ως κίνητρα. Για παράδειγμα, ένα ολοκληρωμένο πλέγμα φορολογικών κινήτρων για την οικοδομή μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά όλους τους συνδεδεμένους κλάδους αλλά και την οικονομία γενικότερα.
Από εκεί και πέρα είναι ουσιαστικό να προχωρήσουν φέτος και μεγάλες αλλαγές. Δεν αρκεί πλέον να γίνονται ξεκομμένα αναπτυξιακά βήματα από ένα υπουργείο ή να πηγαίνει σχετικά καλά ένας κλάδος της οικονομίας. Γιατί το μεγάλο στοίχημα, όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο αλλά κυρίως με τον εαυτό μας, παραμένει: Μπορούμε να τελειώσουμε με τις παθογένειες δεκαετιών; Μπορούμε να πετύχουμε σταθερή ανάπτυξη, με δουλειές για όλους; Μπορούμε να γίνουμε μια κανονική χώρα;
Πιστεύω ειλικρινά ότι μπορούμε. Αρκεί να το θέλουμε ειλικρινά. Και να έχουμε σχέδιο, χρονοδιάγραμμα, συγκεκριμένους στόχους και αποτελεσματικότητα. Επομένως χρειαζόμαστε ομάδες εργασίας με γνώση, θέληση και αποφασιστικότητα. Και αντικειμενικές και γρήγορες διαδικασίες. Αυτό αφορά τα πάντα. Από τον τρόπο νομοθέτησης στη Βουλή και τη διαχείριση στα υπουργεία μέχρι τα μεγάλα ή μικρότερα δημόσια και ιδιωτικά έργα. Αφορά την απαλλαγή από το χαρτί στις συναλλαγές με το Δημόσιο, την ηλεκτρονική αδειοδότηση κάθε είδους επιχείρησης και επένδυσης, την εύρεση όλων των δημόσιων δεδομένων online.
Το ΤΕΕ πιέζει εδώ και χρόνια για όλα αυτά. Όχι αφηρημένα, αλλά με συγκεκριμένες προτάσεις. Γιατί καμιά μεταρρύθμιση δεν είναι κάτι γενικό. Είναι συνήθως κάτι πολύ ειδικό, που χρειάζεται γνώση και επιμέλεια για να ολοκληρωθεί. Μία από τις μεταρρυθμίσεις που το ΤΕΕ όχι μόνο πρότεινε αλλά σχεδίασε και υλοποίησε, στο πλευρό της Πολιτείας, είναι η ηλεκτρονική έκδοση οικοδομικών αδειών.
Τους τελευταίους δύο μήνες οι μηχανικοί εκδίδουν ηλεκτρονικά τις οικοδομικές άδειες και οι πολίτες (και οι μηχανικοί) δεν χρειάζεται να συναλλάσσονται με τις πολεοδομίες. Όλες οι διαδικασίες διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά. Για κάποιες απλές απαιτούνται μόλις λίγες ώρες. Για κάποιες άλλες η περίοδος που επιτάσσει ο νόμος. Έχουν εκδοθεί ήδη, μέσα σε μόλις δύο μήνες, περισσότερες από επτά χιλιάδες οικοδομικές άδειες ηλεκτρονικά και ακόμη δύο χιλιάδες βρίσκονται υπό έλεγχο και έγκριση στο πληροφοριακό σύστημα.
Υπάρχει ήδη εξοικονόμηση χρόνου και κόστους για όλους, πολίτες, μηχανικούς και διοίκηση. Το κυριότερο όμως είναι ότι προάγεται η διαφάνεια, ο έλεγχος, η ιχνηλασιμότητα κάθε εγγράφου και ενέργειας. Αυτό είναι, νομίζω, το σημαντικότερο: Με όλα αυτά αλλάζουμε σιγά σιγά νοοτροπία. Σημασία έχει να γίνεται σωστά η κάθε εργασία, όχι (πια) ποιον ξέρεις και τι λες…
Είχαν προηγηθεί και άλλες ηλεκτρονικές διαδικασίες, που βελτιώνουν την κατάσταση στο δομημένο περιβάλλον στη χώρα μας: Οι ελεγκτές δόμησης, η ηλεκτρονική καταγραφή των αυθαιρέτων, η ηλεκτρονική υποβολή τοπογραφικών σχεδίων. Τρέχουν ακόμη το Κτηματολόγιο και οι Δασικοί Χάρτες. Ακολουθούν και άλλες: Η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίων, ο ηλεκτρονικός έλεγχος των αυθαιρέτων, τα ηλεκτρονικά μητρώα όλων των συντελεστών στον τομέα της δόμησης και των έργων υποδομής. Θέλω όμως να τονίσω τη μεγαλύτερη μεταρρύθμιση που απομένει, τον ενιαίο ψηφιακό χάρτη με όλες τις θεσμικές γραμμές.
Στόχος είναι να μπορεί καθένας, από οπουδήποτε, μέσω υπολογιστή, να πάρει ολοκληρωμένη, έγκυρη και θεσμικά ασφαλή πληροφορία για το τι επιτρέπεται, τι απαγορεύεται, πού και με ποιους όρους, για να φτιάξει αυτό που τον ενδιαφέρει. Ελπίζω, και θα πιέσουμε για αυτό, να ξεκινήσει μέσα στο 2019. Και να ολοκληρωθεί το 2021. Είναι ευκαιρία, πριν κλείσουμε 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, να γίνουμε σύγχρονο κράτος. Μπορούμε.