Η Τουρκία κερδίζει πόντους και αναβαθμίζεται!
Ενώ στην Αθήνα κυβέρνηση και κόμματα περί άλλα τυρβάζουν
-Τα δώσαμε όλα στον Τραμπ και αυτός μας πούλησε και αγάπησε τον Ερντογάν
Συναγερμός θα έπρεπε να είχε σημάνει στην Αθήνα λόγω της δραματικής, για τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή, απόφασης του αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία, σε μια κίνηση που στηρίχθηκε κυρίως στην προσωπική συνεννόηση και αλληλοδέσμευση με τον Ταγίπ Ερντογάν, σε ένα κρίσιμο βήμα για την αποκατάσταση και τον επαναπροσδιορισμό των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
Στην Αθήνα όμως περί άλλα τυρβάζουν, καθώς βλέπουν να καταρρέει ένα από τα βασικά εγχειρήματα της κυβέρνησης, αυτό της πρόσδεσης στο αμερικανικό άρμα του Ντόναλντ Τραμπ, με την ελπίδα ότι εκτός της στήριξης στο θέμα του Μνημονίου θα υπάρξει στήριξη και έναντι της Τουρκίας. Ας μη θυμίσουμε τις παραγγελίες για την αναβάθμιση των αεροσκαφών ναυτικής επιτήρησης, που δόθηκε ως δώρο στην Ουάσινγκτον ώστε να ανοίξει δίαυλος με την κυβέρνηση Τραμπ, ούτε φυσικά την προαναγγελία από τον ίδιο τον αμερικανό Πρόεδρο, παρουσία του Αλέξη Τσίπρα, για την ενίσχυση της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας και του προγράμματος των F-16 από τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις…
Έκτοτε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι και μάλιστα μέχρι πριν από δυο εβδομάδες, με αφορμή τον στρατηγικό διάλογο που ξεκίνησαν οι δύο χώρες, δινόταν η εντύπωση, με κατευθυνόμενα δημοσιεύματα που στηρίζονταν είτε σε κυβερνητικές διαρροές είτε σε δηλώσεις και συνεντεύξεις του πολυπράγμονος αμερικανού πρεσβευτή Τζέφρι Πάιατ, ότι η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε χώρα πρώτης γραμμής και συνεπώς οι ΗΠΑ θα δώσουν γη και ύδωρ προκειμένου να εξασφαλίσουν τη… συμμαχία της Ελλάδας.
Τα παραπλανητικά αυτά δημοσιεύματα και οι εκτιμήσεις δεν είχαν άλλο σκοπό από το να δικαιολογήσουν τη φιλοατλαντική και φιλοαμερικανική στροφή μιας αριστερής παράταξης όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και συγχρόνως να καλύψουν το τεράστιο κενό που έχει υπάρξει στην εξωτερική πολιτική όσο και στον τομέα της Άμυνας. Και κυρίως να καλυφθεί η απουσία στρατηγικής έναντι της μεγαλύτερης απειλής για τη χώρα, της Τουρκίας.
Με την επίκληση κάποιων δηλώσεων του κ. Πάιατ (ο οποίος είναι άφαντος τις τελευταίες ημέρες) ή κάποιων «ανωνύμων πηγών» της αμερικανικής κυβέρνησης, στήθηκε ο μύθος, σύμφωνα με τον οποίο πλέον υπάρχει αμερικανική ασπίδα έναντι της τουρκικής απειλής και η Ουάσινγκτον θέλει την Ελλάδα προγεφύρωμα έναντι της ισλαμικής Τουρκίας…
Τελικά, αυτό που έχει συμβεί μέχρι τώρα είναι ότι η κυβέρνηση έκλεισε το Σκοπιανό όπως το απαιτούσε η Ουάσινγκτον και συμμετέχει ενεργά στην αμερικανική προσπάθεια ανάσχεσης της ρωσικής επιρροής στην περιοχή. Όσο για τα ανταλλάγματα, απλώς να θυμίσουμε τις υποσχέσεις για δωρεάν αντιτορπιλικά και άλλα αμυντικά συστήματα, τα οποία φυσικά ήταν απλώς… σκέψεις.
Σήμερα, μετά την εντελώς αιφνιδιαστική κίνηση του Προέδρου Τραμπ να τα βρει με τον Ερντογάν και να αποσύρει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Συρία, είναι σαφές ότι τα πράγματα δυσκολεύουν για την Ελλάδα.
Η απόφαση Τραμπ προσφέρει αρχικά τη βάση για την ομαλοποίηση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων και την απορρόφηση των κραδασμών που προκαλεί η υπόθεση των S-400 αλλά και της σχέσης της Τουρκίας με τη Ρωσία και το Ιράν. Με απλά λόγια, η Τουρκία φαίνεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο να επιτυγχάνει να επιβάλει την ατζέντα της στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Η Τουρκία όμως, και αυτό είναι το πιο σημαντικό, δείχνει να κάνει σημαντικά βήματα στην κατοχύρωση ενός σημαντικού περιφερειακού ρόλου εφαρμόζοντας μια πραγματικά πολυδιάστατη πολιτική, που βασίζεται στην ισχύ και στη σωστή εκτίμηση των συμφερόντων των άλλων σημαντικών δυνάμεων της διεθνούς πολιτικής, ενώ κατορθώνει να προωθεί τα συμφέροντά της έχοντας σχέσεις με τον Πούτιν και τον Ρουχανί και συγχρόνως με τον Τραμπ.
Είναι σαφές ότι αυτή η στρατηγική αναβάθμιση της Τουρκίας, σε συνδυασμό με τη σημαντική πρόοδο στον τομέα της αμυντικής βιομηχανίας, καθώς παρά τα προβλήματα η Τουρκία κατασκευάζει ήδη με εγχώριες εταιρείες σημαντικό μέρος των εξοπλισμών της, αλλά και με το ξεπέρασμα σε μεγάλο βαθμό της κρίσης, που την έφερε στο χείλος της χρεοκοπίας, δημιουργεί νέα δεδομένα, τα οποία οφείλει η Αθήνα να αντιμετωπίσει με σοβαρότητα, ομοψυχία και κυρίως καθαρό μυαλό.
Το επόμενο διάστημα θα είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς ο κ. Ερντογάν, έχοντας μπροστά του τις δημοτικές εκλογές, θα θελήσει να τονώσει ακόμη περισσότερο το προφίλ του και έτσι δεν θα πρέπει να αποκλεισθούν νέοι λεονταρισμοί, ενώ και στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να αναμένονται νέες προκλήσεις.
Το οικόπεδο 10, στο οποίο διεξάγεται η πρώτη δοκιμαστική γεώτρηση της Exxon Mobil και σύντομα θα αρχίσει και η δεύτερη, βρίσκεται στο απυρόβλητο, καθώς η Άγκυρα γνωρίζει ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για κάποια πειρατική κίνηση εναντίον του αμερικανικού γεωτρύπανου. Όμως κάθε άλλο παρά έχει εγκαταλείψει τη λογική της παρενόχλησης ή ακόμη και παρεμπόδισης άλλων γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ σκέφτεται την έμπρακτη αμφισβήτηση της κυπριακής ΑΟΖ με αποστολή τουρκικού γεωτρύπανου σε περιοχές που έχουν εγερθεί παράνομες αξιώσεις της ίδιας της Τουρκίας ή των Τουρκοκυπρίων.
Επίσης, το επόμενο διάστημα θα είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο, καθώς οι προκλήσεις της Τουρκίας θα συνεχίζονται και οι δύο χώρες θα έχουν μπει σε προεκλογική περίοδο, όπου ο πειρασμός για ανέβασμα των τόνων και πολεμική ρητορική δεν θα περιορισθεί μόνο στην τουρκική πλευρά…
Χωρίς βεβαίως να έχει αποκρυσταλλωθεί η εικόνα για τις τελευταίες εξελίξεις, είναι σαφές ότι η Αθήνα δεν μπορεί να κρύψει το κεφάλι στο χώμα, αλλά θα πρέπει ψύχραιμα και χωρίς σπασμωδικές αντιδράσεις να επανεκτιμήσει την κατάσταση και να σχεδιάσει τρόπους αντίδρασης και διαχείρισης των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται.
Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να υπάρξει πολύ καλή προετοιμασία για την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Τουρκία, όπου θα συναντηθεί με τον Ταγίπ Ερντογάν, ώστε τουλάχιστον να υπάρχει δίαυλος επικοινωνίας και διαχείρισης κρίσεων σε ανώτατο επίπεδο, για να αποφευχθεί μια επικίνδυνη κλιμάκωση από απρόβλεπτα ή ακόμη και προσχεδιασμένα γεγονότα.
Η Τουρκία δείχνει να κάνει το επόμενο βήμα και παρά τα εγγενή προβλήματα που αντιμετωπίζει, κοινωνικά και οικονομικά, αναδεικνύεται σε ισχυρό περιφερειακό παίκτη, αναλαμβάνοντας ρίσκα προκειμένου να επιτύχει τους στρατηγικούς στόχους της.
Οι δυνατότητες της Ελλάδας είναι συγκεκριμένες, ούτε φυσικά πρέπει να εγκαταλείψουμε το ευρωπαϊκό χαρτί έναντι της Τουρκίας (το οποίο είναι εντελώς αποδυναμωμένο) ούτε όλα τα λεφτά να μπουν στο χαρτί του κ. Τραμπ. Αλλά επειδή καμιά σωτηρία δεν θα έρθει απ’ έξω, οι πολιτικές δυνάμεις οφείλουν να αφήσουν την προσπάθεια αλληλοεξόντωσής τους για τη διεκδίκηση της εξουσίας και να επιχειρήσουν να βρουν, έστω και την ύστατη ώρα, τρόπους διασφάλισης της εθνικής κυριαρχίας και των εθνικών συμφερόντων…
Κωνσταντίνος Τσάκαλος
Φωτο: aa.com.tr