Μ. Κυριακοπούλου: Να απαγορευθούν συνταγματικά οι προσλήψεις τον τελευταίο χρόνο πριν από τις εκλογές

Της
ΜΑΡΙΑΣ ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Πρώην Βουλευτού

-Προσλήψεις – Ομηρία και χειραγώγηση

Ο χρόνος που ακολουθεί εξ αντικειμένου είναι προεκλογικός και συνοδεύεται από έντονη κινητικότητα παροχών κάθε είδους και προσλήψεων, προς ολοκλήρωση ενός κυβερνητικού αφηγήματος με παλιές συνταγές, που οδήγησαν τη χώρα σε πολλαπλές κρίσεις.

Εάν αποδεχόμαστε ότι μία από τις παθογένειες που εμπόδιζαν τον εκσυγχρονισμό του κράτους και συνακόλουθα την αξιοκρατική στελέχωση και λειτουργική αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης ήταν και εξακολουθεί να είναι η λογική της πελατείας, τότε αποτελεί ευκαιρία η συνταγματική αναθεώρηση.

Η πρόταση έχει ως εξής:
α. Απαγόρευση προσλήψεων με συμβάσεις τον τελευταίο χρόνο της κοινοβουλευτικής θητείας.

β. Ρητή αναφορά στο άρθρο 103 παρ. 7 του Συντάγματος για τις ειδικότητες για τις οποίες απαιτείται γραπτός διαγωνισμός. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα αγνοείται η συ­γκεκριμένη διάταξη του Συντάγματος, όπως και ο ν. 2190/1994, που καθιέρωσε σαφείς όρους και κριτήρια για τις ειδικότητες που επιβάλλεται ο διαγωνισμός, όπως, π.χ., διοικητικοί υπάλληλοι, εκπαιδευτικοί κ.λπ.

Είναι βέβαιο ότι πολλοί θα αντιδράσουν αρνητικά, αλλά διερωτώμαι: Υπάρχει άλλος τρόπος να κατοχυρωθεί η διαφάνεια και η αξιοκρατία, όταν έχει εκλείψει ο πολιτικός πολιτισμός;

Δυστυχώς, ενώ η χώρα οφείλει να θεσμοθετεί ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις, η κυβέρνηση συνεχίζει το ίδιο έργο των διορισμών με συμβάσεις, στη συνέχεια πριμοδοτεί με μόρια και τέλος υπόσχεται μονιμοποίηση, κρατώντας ομήρους τους συμβασιούχους.

Τα στοιχεία (2015 – 2017) που δημοσιεύθηκαν στον Τύπο και αποτυπώνονται από το σύστημα «Απογραφή» και για τα οποία έλαβε γνώση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι αποκαλυπτικά:

– Το έκτακτο προσωπικό αυξήθηκε κατά 23.522 άτομα στον στενό δημόσιο τομέα και τα ΝΠΙΔ, ενώ οι αιρετοί αυξήθηκαν κατά 1.099, κατά 587 οι μετακλητοί, κατά 262 τα μέλη και οι πρόεδροι ΔΣ και κατά 2.871 άτομα το προσωπικό ειδικών περιπτώσεων.

Η μισθολογική δαπάνη το 2015 ήταν 15,9 δισ. ευρώ, ενώ το 2019 προβλέπεται να φτάσει τα 17,6 δισ. ευρώ.

Και αν η χειραγώγηση των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα υπήρξε μια πολιτική που είχε και έχει καταδικαστεί, η υιοθέτηση και η συνέχισή της είναι απαράδεκτη.

Άλλωστε πώς ζητάμε από τους πολίτες να είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους προς την Πολιτεία, ενώ η κυβέρνηση μπορεί να καταστρατηγεί το άρθρο 4 και το άρθρο 103 παρ. 8, που απαγορεύει διά νόμου τη μονιμοποίηση προσωπικού ή τη μετατροπή των συμβάσεων σε αορίστου χρόνου;

Και τα ερωτήματα που προκύπτουν:
α. Είναι δικαίωμα της όποιας κυβέρνησης η καταστρατήγηση της συνταγματικής αρχής της ισότητας ή αποτελεί υποχρέωση των εχόντων την αρμοδιότητα διορισμού για κάλυψη συγκεκριμένων θέσεων η πιστή εφαρμογή της;

β. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία μπορεί αβασάνιστα να νομοθετεί πέραν των συνταγματικών ορίων και στην ουσία να αναιρεί το δικαίωμα πρόσβασης στην εργασία και συνεπώς το δικαίωμα πρόσληψης και άλλων που δεν έχουν προϋπηρεσία;

γ. Εφόσον οι διοριζόμενοι καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες, γιατί απουσιάζει, αν όχι ο τριετής, τουλάχιστον ο ετήσιος πανελλαδικός προγραμματισμός προσλήψεων;

δ. Γιατί δεν υπάρχει μία προκήρυξη για τις ίδιες ειδικότητες και κλάδους από τους φορείς;

Παρακολουθώντας τις διαδικασίες που εξελίσσονται, καθώς και ενστάσεις που διατυπώνονται, διαπιστώνει κανείς ότι κάθε φορά διαφοροποιούνται τα κριτήρια μοριοδότησης κατά παρέκκλιση του ν. 2190/1994, με αποτέλεσμα το ΑΣΕΠ να μετατρέπεται σ’ ένα διεκπεραιωτικό όργανο.

Τέλος, μια επιβαλλόμενη επισήμανση. Ο Αναστάσης Πεπονής μάς έδωσε μία ουσιαστική μεταρρύθμιση, τον ν. 2190/1994 (κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου).

Ήταν μια σύγκρουση με τις αντιλήψεις της αναξιοκρατίας και του πελατειασμού.
Απάλλασσε τον πολιτικό κόσμο από μια βαθιά παθογένεια και άφησε μια σημαντική παρακαταθήκη.

Είκοσι τέσσερα χρόνια μετά, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ έχει θυσιάσει αυτό το πολύτιμο όπλο στον βωμό της προσδοκώμενης πελατείας της.

Η δημόσια διοίκηση θα μπορούσε να είναι το πεδίο των αρίστων. Δυστυχώς, το 2018 σε σύνολο 13.569 θέσεων οι προσλαμβανόμενοι ειδικοί επιστήμονες είναι μόλις 148 και οι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης είναι μόλις 1.339.

Πώς θα σταματήσει η μετανάστευση των νέων με προσόντα; Πώς θα γίνει το Δημόσιο ένα αναπτυξιακό εργαλείο; Πώς θα αποκατασταθεί η χαμένη αξιοπιστία;

Και αν ασκείται κριτική είναι διότι μετά την τραγική εμπειρία των τελευταίων χρόνων, με τις πολιτικές των Μνημονίων και τις συνέπειές τους παρούσες, είναι άκρατος παραλογισμός να μη διδάσκεται η κυβέρνηση.