Συνέντευξη με τη συγγραφέα Πηνελόπη Μωραΐτου για το νέο βιβλίο της “Ο Άγγελος, ο Ποντικόβεν και η Αγία Νύχτα”

December 14, 2018 στις κατηγορίες BIBΛIO,

Ο Άγγελος λατρεύει τη μουσική, όμως δεν θα τραγουδήσει στη χριστουγεννιάτικη γιορτή του σχολείου του. Η έμφυτη συστολή, καθώς και η δυσκολία του να πει χωρίς ψεγάδια τα λόγια του, θα τον κρατήσουν μακριά από τη σκηνή. Και εκεί που όλα μοιάζουν θλιβερά για το ευαίσθητο αγόρι, εμφανίζεται ο μικρός Ποντικόβεν και μαζί ξεκινούν μια μεγάλη περιπέτεια, γεμάτη μελωδίες και φωτεινές στιγμές. Μαζί θα ζήσουν τη διαδικασία της αποδοχής αυτού που πραγματικά είμαστε, με όλα τα ψεγάδια αλλά και τα προτερήματά μας.

Το καινούργιο παιδικό βιβλίο της Πηνελόπης Μωραΐτου «Ο Άγγελος, ο Ποντικόβεν και μια Χριστουγεννιάτικη περιπέτεια» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πορφύρα. Πρόκειται για μια πολύ τρυφερή ιστορία που μιλά για τη διαφορετικότητα, το bullying και τις συνέπειές του. Την ίδια στιγμή, βάζει μικρούς και μεγάλους σε γιορτινό κλίμα, αφήνοντας μια γεύση γλυκιά και αισιόδοξη.

Απαντώντας η κα Μωραϊτου σε ερώτηση που της είχε τεθεί αν το βιβλίο της καταπιάνεται με το θέμα του bulling που δέχεται ένα παιδάκι από τους συμμαθητές του, εξαιτίας του ότι δεν μπορεί να προφέρει καλά το σίγμα, είχε πει:

Αν και ο σχολικός εκφοβισμός ή Bullying, όπως συχνά αναφέρεται, καταγράφεται συστηματικά τη δεκαετία του 1970 ξεκινώντας από τη Νορβηγία, η ιστορία του πάει ακόμα πιο παλιά με τη λογοτεχνία να ζωγραφίζει με μελανά χρώματα τη βία μεταξύ παιδιών στην ιστορία του Όλιβερ Τουίστ.
Θα μπορούσαμε λοιπόν να πούμε πως το Bullying αποτελεί μια ακόμη έκφραση της βίαιης συμπεριφοράς του ανθρώπου, μόνο που αυτή η βία έχει εκφραστές και αποδέκτες παιδιά και γι’ αυτό είναι ξεχωριστή και χρήζει ιδιαίτερης προσοχής.
Θα μπορούσε επίσης να ισχυριστεί κάποιος, ότι τα φαινόμενα σχολικού εκφοβισμού έχουν αυξηθεί ανησυχητικά, παρόλες τις φιλότιμες προσπάθειες των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσής μας για κατανόηση, αποδοχή του διαφορετικού και εξάλειψη της περιθωριοποίησης των παιδιών με ιδιαιτερότητες.
Ο εκφοβισμός είναι αόρατος και σιωπηλός και πολλές φορές διαφεύγει της προσοχής μας είτε γιατί είμαστε απορροφημένοι στη δίνη της καθημερινότητας είτε γιατί το «θύμα» είναι τόσο φοβισμένο που θέλει να παραμείνει σιωπηλό και αόρατο.
Γνωρίζοντας πόσο τραυματική μπορεί να είναι αυτή η εμπειρία για την ψυχή ενός μικρού παιδιού και πόσο καθοριστικό ρόλο μπορεί να παίξει στην μετέπειτα ζωή και εξέλιξη του ο εκφοβισμός, θέλησα να προβάλλω κυρίως τη μοναξιά που βιώνει ένα παιδί σε αυτή την κατάσταση μέσα από μια Χριστουγεννιάτικη ιστορία.

Πώς βρίσκει ένα παιδί τη δύναμη για να χειριστεί ένα τέτοιο θέμα;

Δεν είμαι ειδικός στο συγκεκριμένο θέμα, αλλά μετά από μια εμπειρία τριάντα ετών στην σχολική τάξη θα έλεγα πως η αντιμετώπιση του εκφοβισμού εξαρτάται από το χαρακτήρα του παιδιού, το οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο ζει, τις σχέσεις με τους γονείς, τις φιλίες που έχει μέσα στην τάξη και τέλος από τη σχέση που έχει με το δάσκαλο ή τη δασκάλα. Συνήθως τα εσωστρεφή, ευαίσθητα παιδιά χωρίς πολλές φιλίες είναι ο εύκολος στόχος.
Επίσης τις περισσότερες φορές παιδιά με προβλήματα ή έλλειψη επικοινωνίας με το οικογενειακό περιβάλλον είναι επίσης ευάλωτα σε τέτοιου είδους συμπεριφορές. Ένα παιδί εξωστρεφές με φιλίες στο σχολικό περιβάλλον θα μπορέσει ευκολότερα και να μοιραστεί το πρόβλημα του εκφοβισμού, αλλά και να το αντιμετωπίσει.

Τι θα συμβουλεύατε τους γονείς, αλλά και τους δασκάλους για την πρόληψη του bulling;

Σίγουρα δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές στο θέμα μια και κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή. Για τους γονείς θα έλεγαν πως χρειάζεται από μικρή ηλικία να υπάρξει ένας δίαυλος επικοινωνίας με τα παιδιά, έτσι ώστε να αισθάνονται ασφάλεια και να προστρέξουν στην οικογένεια, όταν δημιουργηθεί το πρόβλημα. Αλλά ακόμα και σε ιδανικές καταστάσεις επικοινωνίας οι γονείς δεν θα πρέπει να εφησυχάζουν, γιατί ο φόβος μπορεί να γίνει κακός σύμβουλος για ένα παιδί. Θα πρέπει να παρατηρούν και να δίνουν σημασία και στην παραμικρή αλλαγή στην συμπεριφορά του παιδιού τους και να ερευνούν την πηγή της.
Οι εκπαιδευτικοί, στην πλειοψηφία τους, δίνουν μεγάλο αγώνα ενημέρωσης για τον εκφοβισμό και προσπαθούν να καταπολεμήσουν κάθε μορφή βίας στο σχολείο.

Ξαφνικά εμφανίζεται ο Ποντικόβεν, ένα ποντικάκι της γνωστής οικογένειας Ποντικόβεν, των επιφανών συνθετών. Το βρήκα εξαιρετικά πρωτότυπο.
Πώς έγινε αυτή η σύλληψη και γιατί χρησιμοποιήσατε ειδικά αυτόν τον ήρωα;

Σκοπός μου να προωθήσω ένα ακόμα μήνυμα μέσα από αυτή την μικρή χριστουγεννιάτικη ιστορία, την αγάπη για τα ζώα. Νομίζω ότι τα ζώα προσφέρουν στον άνθρωπο μια ανιδιοτελή αγάπη και μια σχέση γεμάτη σταθερότητα και εμπιστοσύνη. Η αγάπη των ζώων προς τον άνθρωπο είναι αστείρευτη χωρίς προϋποθέσεις και διαθέσεις. Εκεί λοιπόν που οι άνθρωποι προδίδουν, πληγώνουν και απογοητεύουν τον μικρό Άγγελο έρχεται ένα ταπεινό και ασήμαντο ποντικάκι να του δώσει ελπίδα, και αυτοπεποίθηση. Ο ποντικούλης δεν δίνει καθόλου σημασία στο ψεύδισμα του Άγγελου, αλλά τον αποδέχεται όπως είναι και τον βοηθά να ονειρευτεί και να πραγματοποιήσει τα όνειρα του.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδιά σας; Ετοιμάζεται κάποιο νέο βιβλίο;

Στα επόμενα σχέδια μου είναι μια παιδική ιστορία για τον άλλο φίλο του παιδιού εκτός από τα ζώα και φυσικά αναφέρομαι στο βιβλίο.