Το 38,9 των πολιτών της υπαίθρου στα όρια της φτώχειας

Τα μέτρα λιτότητας που επέβαλαν τα Μνημόνια έφεραν

-Αύξησαν την επισιτιστική ανασφάλεια, επηρέασαν σοβαρά τους μικρούς παραγωγούς και εμπόρους τροφίμων και έπληξαν τον γεωργικό τομέα τροφίμων

Το ελληνικό κράτος και τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης παραβίασαν το δικαίωμα του ελληνικού λαού στην τροφή ως αποτέλεσμα των μέτρων λιτότητας που απαιτήθηκαν από τα τρία Μνημόνια Κατανόησης (2010, 2012 και 2015) και στην ουσία τα πακέτα λιτότητας που επιβλήθηκαν στην Ελλάδα αντέβαιναν στο διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με την έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από τους οργανισμούς ΤΝΙ και FIAN και η οποία έγινε από τους Λεωνίδα Βατικιώτη, Πιέτζε Βέρβεστ, Τζέννυ Γκιουγκή, Σύλβια Κέη, Χαράλαμπο Κωνσταντινίδη, Έμιλι Μαθάισεν, Στέφαν Μπακς, Χριστίνα Σακαλή και Ειρήνη-Εριφύλη Τζέκου.

Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά:
• Το 38,9% των πολιτών της υπαίθρου στην Ελλάδα το 2017 βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχειας.

• Η ανεργία στην ύπαιθρο εκτοξεύθηκε από το 7% το 2008 στο 25% το 2013, ενώ το κατά κεφαλήν εισόδημα στην ύπαιθρο μειώθηκε κατά 23,5% κατά τη διάρκεια της κρίσης (2008 – 2013).

• Η επισιτιστική ανασφάλεια σε όλη την ελληνική επικράτεια επίσης αυξήθηκε, με τις τιμές των τροφίμων να αυξάνονται με ταχύτερους ρυθμούς από τις τιμές στην Ευρωζώνη την περίοδο της κρίσης, παρά την απότομη πτώση στα εγχώρια εισοδήματα και τα εργατικά κόστη.

• Το ποσοστό των νοικοκυριών που δεν μπορεί να αποκτήσει ένα γεύμα με κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι (ή χορτοτοφαγικό ισοδύναμο) κάθε δεύτερη μέρα, για παράδειγμα, διπλασιάστηκε την περίοδο της κρίσης από 7% περίπου το 2008 σε περισσότερο από 14% το 2016.

• Το μερίδιο των νοικοκυριών με παιδιά που αδυνατεί να αποκτήσει ένα πρωτεϊνούχο γεύμα σε καθημερινή βάση διπλασιάστηκε από 4,7% το 2009 σε 8,9% το 2014. Τα στατιστικά της ΕΕ εκτιμούν ότι 40,5% των παιδιών το 2016 αντιμετώπισε υλική και κοινωνική στέρηση.

Έπληξαν τους μικρούς παραγωγούς και εμπόρους τροφίμων
Τα δυσμενή μέτρα για τους αγρότες περιλάμβαναν:

• Υψηλότερους φόρους και αυξημένα κόστη παραγωγής, λόγω της αντικατάστασης ενός ξεχωριστού καθεστώτος φορολογίας εισοδήματος των αγροτών με ένα τυποποιημένο σύστημα φορολογίας εισοδήματος.

• Κατάργηση του εξειδικευμένου Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ).

Γονάτισαν τον γεωργικό τομέα τροφίμων
Η είσοδος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα το 1981 και αργότερα στην ΕΕ -και την Κοινή Αγροτική Πολιτική- εξέθεσε τους έλληνες μικροπαραγωγούς σε μεγαλύτερο ανταγωνισμό. Έτσι, το ελληνικό αγροδιατροφικό σύστημα πριν από την κρίση κατέστη ευάλωτο στις ακόλουθες αλλαγές:

• Μια σταθερή πτώση της εγχώριας γεωργικής παραγωγής και μια αυξανόμενη εξάρτηση από τις εισαγωγές τροφίμων, που οδήγησαν σε αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο τροφίμων. Από το τέλος του 1980 μέχρι τις αρχές της κρίσης, το 2008, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου τροφίμων συχνά υπερέβαινε το 1% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ), ενώ την περίοδο 2005 – 2011 οι εισαγωγές αντιστοιχούσαν στο 40% περίπου της εγχώριας κατανάλωσης.

• Αυξανόμενη εξάρτηση από επιδοτήσεις, οι οποίες αυξήθηκαν ως ποσοστό της καθαρής προστιθέμενης αξίας στη γεωργία από το 23% το 1993 στο 81% το 2008.

• Έναν αναπτυσσόμενο κλάδο σουπερμάρκετ, ο οποίος ενέτεινε τις μονοπωλιακές συνθήκες που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί και οι καταναλωτές αντίστοιχα.

Αυτές οι τάσεις υπονόμευσαν τη διατροφική κυριαρχία στην Ελλάδα, μετατρέποντας τη χώρα από καθαρό εξαγωγέα σε καθαρό εισαγωγέα τροφίμων.