Π. Νεάρχου: Επιχείρηση υφαρπαγής του ενεργειακού πλούτου της ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδος από την Άγκυρα
Γράφει ο
ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΝΕΑΡΧΟΥ
Πρέσβυς ε.τ.
Η Άγκυρα έχει διακηρύξει επανειλημμένα ότι η «συμμετοχή» της στον ενεργειακό πλούτο της Ανατολικής Μεσογείου είναι ύψιστος εθνικός στόχος και ότι το μέγεθος των διακυβευομένων συμφερόντων αξίζει ακόμη και πόλεμο. Η διεκδικούμενη «συμμετοχή» αναφέρεται, προφανώς, στην ΑΟΖ της Κύπρου και της Ελλάδος. Η Τουρκία, με βάση τις δικές της θεωρίες, που εκφράζουν τις αρπακτικές βλέψεις και την επεκτατική πολιτική της, αγνοεί πλήρως το διεθνές δίκαιο και προβάλλει διεκδικήσεις, που προεκτείνονται μέχρι την Αίγυπτο και την Λιβύη.
Οι ισχυρισμοί της ότι δήθεν η δική της υφαλοκρηπίδα φτάνει μέχρι τα όρια της ΑΟΖ της Αιγύπτου είναι παλαιοί. Προβάλλονται με βάση τα γνωστά τουρκικά επιχειρήματα ότι τα νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ πέραν των χωρικών τους υδάτων ή ότι, σε κάθε περίπτωση, έχουν πολύ μικρή επήρεια στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ. Σημειώνεται ότι η Άγκυρα, στις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο, έχει μεγάλη αλλεργία στην έννοια της ΑΟΖ. Προτιμά να αναφέρεται στην υφαλοκρηπίδα, που πιστεύει ότι είναι πολύ πιο συμφέρουσα γι’ αυτήν.
Σε ό,τι αφορά το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελλόριζου, η Άγκυρα το αγνοεί πλήρως και αρνείται ότι έχει οποιαδήποτε επήρεια στην οριοθέτηση της Ελληνικής υφαλοκρηπίδος και ΑΟΖ. Η εμμονή της καταφαίνεται από τις συνεχείς προκλήσεις κοντά σ’ αυτό και στις αεροναυτικές ασκήσεις αποκοπής του από τη Ρόδο και γενικότερα από τον Ελληνικό κορμό. Η Τουρκική στάση εξηγείται από την ιδιαίτερη σημασία που έχει το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελλορίζου τόσο στην επαφή της Ελληνικής ΑΟΖ με εκείνης της Κύπρου όσο και με εκείνη της Αιγύπτου.
Δεν είναι τυχαία γι’ αυτό η επιλογή του τριγώνου στο οποίο συναντώνται οι ΑΟΖ των τριών χωρών για τις προκλητικές έρευνες του Τουρκικού ερευνητικού σκάφους «Barbaros». Η Άγκυρα θέλει να διεμβολίσει, με τετελεσμένα γεγονότα, την επαφή μεταξύ της ΑΟΖ της Ελλάδος και της Κύπρου και κατ’ επέκταση της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου. Τις απροκάλυπτες παραβιάσεις της ΑΟΖ της ελεύθερης Κύπρου η Άγκυρα τις παρουσιάζει ως δήθεν προστασία «Τουρκικών δικαιωμάτων»! Προβάλλει, συγκεκριμένα, τη θεωρία ότι η Κύπρος, ως νησί, δεν έχει ΑΟΖ πέραν των χωρικών της υδάτων και ότι η θαλάσσια περιοχή 12 μίλια δυτικά της Πάφου είναι Τουρκική υφαλοκρηπίδα. Το ίδιο υποστηρίζει και για την Ανατολική πλευρά, που είναι απέναντι από τη Συρία και τον Λίβανο μέχρι τα όρια του Ισραήλ. Για την υπόλοιπη Κυπριακή ΑΟΖ οι Τουρκοκύπριοι έχουν, κατά την Τουρκική άποψη, ισότιμα δικαιώματα. Με τον Τουρκικό αυτό λογαριασμό, η Άγκυρα διεκδικεί για τον εαυτό της το 50% της ΑΟΖ της ελεύθερης Κύπρου και 25% για τους Τουρκοκυπρίους. Σύνολο 75%!
Παρόμοιο λογαριασμό προβάλλει η Άγκυρα και προς την πλευρά της Λιβύης, προσπαθώντας αφ’ ενός να υποδαυλίσει τη Λιβύη κατά της Ελλάδος και αφ’ ετέρου να υποστηρίξει ότι δήθεν η δική της υφαλοκρηπίδα προεκτείνεται και Νότια της Κρήτης και ότι συναντά την ΑΟΖ της Λιβύης. Ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Ακάρ έκανε, δύο εβδομάδες πριν, επίσκεψη στη Λιβύη, με στόχο να προωθήσει τις σχέσεις της Άγκυρας με φιλο-Ισλαμιστικές και άλλες πολιτικές δυνάμεις της Λιβύης και να προβάλει τις Τουρκικές θέσεις, ότι δήθεν η Τουρκία έχει «δικαιώματα» και Νότια της Κρήτης και ότι η υφαλοκρηπίδα της συναντά εκείνη της Λιβύης.
Η επίσκεψη Ακάρ είναι μια σαφής ένδειξη του νέου Τουρκικού μεγαλοϊδεατισμού, που επιδιώκει να αποκτήσει ερείσματα και στον Βορειο-Αφρικανικό χώρο, σε συνδυασμό με τις Τουρκικές ηγεμονικές φιλοδοξίες στην Ανατολική Μεσόγειο. Δεν είναι απορίας άξιο που το Ισραήλ και η Αίγυπτος αντιμετωπίζουν με μεγάλη εχθρότητα τις Τουρκικές αυτές φιλοδοξίες, που στρέφονται και εναντίον των δικών τους συμφερόντων.
Το Ισραήλ δεν θα ήθελε σε καμιά περίπτωση να παρεμβληθεί η Άγκυρα στις σχέσεις του με την Ελλάδα, την Κύπρο και γενικότερα τους Δυτικούς συμμάχους του και στην εξαγωγή προς την Ευρώπη των υδρογονανθράκων του. Με την ίδια λογική, η Αίγυπτος του Στρατάρχη Αλ Σίσι, που αντιμετωπίζει την εσωτερική Ισλαμιστική αντιπολίτευση των Αδελφών Μουσουλμάνων, δεν θα ήθελε, σε καμιά περίπτωση, γειτνίαση με την Άγκυρα, που υποστηρίζει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και Τουρκική παρουσία στη γειτονική Λιβύη. Δεν είναι η μόνη άλλωστε που βλέπει με ανησυχία την επιδιωκόμενη αυτή παρουσία.
Η αποχώρηση της Τουρκικής αντιπροσωπείας από τη Διάσκεψη για τη Λιβύη, που συνεκάλεσε η Ιταλία στο Παλέρμο, την περασμένη εβδομάδα, με στόχο την εξομάλυνση της καταστάσεως στη χώρα αυτή, που είναι ακόμη χαώδης, δείχνει σαφώς τις αντιδράσεις και άλλων χωρών και Λιβυκών πολιτικών δυνάμεων στις υπερφίαλες τουρκικές επιδιώξεις στη Λιβύη και στην περιοχή.
Το πλαίσιο αυτό είναι ευνοϊκό για την Ελληνική πλευρά, που αντιμετωπίζει σήμερα κορύφωση των Τουρκικών προκλήσεων και απειλών, είτε αυτές αφορούν το δικαίωμα της Ελλάδος για επέκταση των χωρικών της υδάτων σε 12 μίλια είτε τις προγραμματισμένες γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της ελεύθερης Κύπρου. Η Άγκυρα δεν έχει πολλά περιθώρια να παρενοχλήσει πρακτικά τη γεώτρηση της Exxon Mobil στο οικόπεδο 10. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι στο παρελθόν η Άγκυρα υπεστήριζε ότι το οικόπεδο 10 ανήκει στην Αίγυπτο και ότι περιελήφθη στην Κυπριακή ΑΟΖ από λάθος οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου. Η Τουρκική αυτή προπαγάνδα είχε ως στόχο να υποκινήσει τους Αδελφούς Μουσουλμάνους του Μόρσι σε καταγγελία και ακύρωση της συμφωνίας οριοθετήσεως της ΑΟΖ μεταξύ Αιγύπτου και Κύπρου.
Η δυσκολία που έχει η Άγκυρα να παρέμβει στο οικόπεδο 10 δεν είναι ικανό εμπόδιο για προκλήσεις σε άλλα οικόπεδα, με πρώτο το 7, το οποίο η Άγκυρα διεκδικεί ως δήθεν Τουρκική υφαλοκρηπίδα. Αναμένεται επομένως ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει την ένταση στην Κυπριακή ΑΟΖ και στην περιοχή γύρω από το νησιωτικό σύμπλεγμα του Καστελλορίζου. Πιστεύει ότι τώρα είναι η στιγμή να ασκήσει τη μέγιστη δυνατή πίεση για να σύρει σε διαπραγματεύσεις την Ελλάδα για την ΑΟΖ και το Κυπριακό, εκβιάζοντας με απειλές για στρατιωτική δράση και δημιουργία, διά της ισχύος, τετελεσμένων γεγονότων. Το ελάχιστο που επιδιώκει η Άγκυρα είναι η παρεμπόδιση της Ελλάδος και της Κύπρου να προχωρήσουν απρόσκοπτα το ενεργειακό τους πρόγραμμα.
Στη συγκυρία αυτή φαίνεται πόσο μειονεκτική είναι για την Ελλάδα η καθυστέρηση στην ανακήρυξη της ΑΟΖ, υπό τον φόβο των αναμενομένων Τουρκικών αντιδράσεων. Η καθυστέρηση αυτή επιτρέπει σήμερα στην Άγκυρα να επισπεύδει για να προκαταλάβει την Ελλάδα με τη δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων. Φαίνεται επίσης πόσο στοιχίζει στην Ελλάδα η πρωτοφανής οικονομική κρίση, στην οποία έχει περιέλθει.
Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα έχει επείγουσα ανάγκη να ενισχύσει άμεσα την άμυνά της, παραλλήλως προς τη στερέωση και ενίσχυση των στρατηγικών αμυντικών της συμμαχιών. Δημιουργεί μεγάλο προβληματισμό η συνεχιζόμενη στην Κύπρο, από τις ηγεσίες των κομμάτων ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, αδιέξοδη και αυτοκαταστροφική πολιτική. Η τελευταία αντιφάσκει με τις στρατηγικές συμμαχίες τις οποίες αναπτύσσει η Ελληνική πλευρά στην περιοχή.
Οι πολιτικές Τσάμπερλεν στο Κυπριακό δεν μπορούν να οδηγήσουν σε αποδεκτή λύση, γιατί η Άγκυρα είναι πλήρως αδιάλλακτη και το διακηρύσσει με τον πιο ωμό τρόπο. Θέλει δύο ίσα κράτη στην Κύπρο, στρατιωτική παρουσία στο διηνεκές, ρόλο εγγυήτριας δυνάμεως και το μεγαλύτερο μέρος του φυσικού αερίου της ΑΟΖ της ελεύθερης Κύπρου.
Οι ηγεσίες των δύο κομμάτων στην Κύπρο και ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης έχουν τεράστιες ευθύνες και δεν έχουν καμιά εξουσιοδότηση από τον Κυπριακό λαό να οδηγήσουν την Κύπρο στην αυτοκαταστροφή με μια ανεδαφική και ανερμάτιστη κατευναστική πολιτική.