Τι πρέπει να γνωρίζετε για τις «καντήλες»
Περισσότεροι από ένας στους έξι ανθρώπους παρουσιάζουν ξαφνικά ένα εξάνθημα με «σπυράκια» λευκά στο κέντρο και κοκκινωπά στην περιφέρεια, που προκαλούν έντονο, συχνά ανυπόφορο κνησμό (φαγούρα).
Το εξάνθημα αυτό είναι η κνίδωση ή αλλιώς οι «καντήλες», όπως το αποκαλούν πολλοί ασθενείς. Αν και οι περισσότεροι νομίζουν ότι οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση, η αιτία της είναι συχνά άγνωστη και παρότι συνήθως υποχωρεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, υπάρχουν και περιπτώσεις όπου επιμένει επί μήνες ή χρόνια και άλλες όπου εμφανίζεται με εξάρσεις και υφέσεις.
Όπως εξηγούν ειδικοί από την Ελληνική Δερματολογική & Αφροδισιολογική Εταιρεία (ΕΔΑΕ) η κνίδωση είναι πολύ συνηθισμένη και προσβάλλει άτομα κάθε ηλικίας.
Οι αιτίες
Η οξεία κνίδωση είναι πιο συχνή στα άτομα με ιστορικό ατοπίας (υπερευαισθησίας), καθώς και στα παιδιά και στους νεαρούς ενήλικες, ενώ στο 60% των περιπτώσεων είναι ιδιοπαθής, δηλαδή αγνώστου αιτιολογίας.
Σε σπάνιες περιπτώσεις η αιτία της είναι αντίδραση σε τρόφιμα ή φάρμακα, επαφή με το λάτεξ, με τσουκνίδα ή κάμπιες, τα τσιμπήματα εντόμων κ.ά. Ακόμα σπανιότερα, εξάλλου, είναι ένδειξη υποκείμενης νόσου, όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος.
Αν και θεωρητικώς κάθε φάρμακο μπορεί να προκαλέσει κνίδωση, συχνότερα εκδηλώνεται σε άτομα που παίρνουν παράγωγα του ακετυλοσαλικυλικού οξέος, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (παυσίπονα αντιφλεγμονώδη) ή αντιβιοτικά (κυρίως πενικιλίνες).
Όσον αφορά στη διατροφή, στα τρόφιμα που μπορεί να προκαλέσουν κνίδωση συμπεριλαμβάνονται η σοκολάτα, οι ξηροί καρποί, τα ψάρια και τα οστρακοειδή, οι ντομάτες και τα αυγά, ενώ αρκετά περιστατικά σχετίζονται με χημικά πρόσθετα των τροφίμων (π.χ. ενισχυτικά γεύσης, χρωστικές, συντηρητικά). Έπειτα από την κατανάλωση τέτοιων τροφίμων, μπορεί να περάσουν έως δύο ώρες έως ότου εμφανιστεί το χαρακτηριστικό εξάνθημα της κνίδωσης.
Η θεραπεία
Ευτυχώς, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων η κνίδωση υποχωρεί από μόνη της, κάτι που στην οξεία μορφή της συνήθως συμβαίνει μέσα σε 2-3 εβδομάδες.
Η χρόνια κνίδωση, όμως, στις μισές περιπτώσεις μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 6 μήνες και στο 20% των περιπτώσεων πάνω από 10 χρόνια, επομένως μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ασθενών.
Η καλύτερη θεραπεία είναι η ανεύρεση του αιτίου της και η προσπάθεια απάλειψής του, πράγμα το οποίο όμως δεν είναι πάντοτε εφικτό αφού, όπως προαναφέρθηκε, πολλά κρούσματα είναι ιδιοπαθή.
Επειδή λοιπόν το πιο ανυπόφορο σύμπτωμα της κνίδωσης είναι ο κνησμός, ο δερματολόγος ιατρός μπορεί να χορηγήσει κατ’ αρχάς αντισταμινικά φάρμακα και σπανιότερα κορτικοειδή (κορτιζόνη). Μπορεί να χρειασθούν δοκιμές αρκετών αντισταμινικών και δοσολογικών σχημάτων έως ότου βρεθεί κάποιο που να ανακουφίζει τα συμπτώματα του ασθενούς. Οι ασθενείς που λαμβάνουν παλαιού τύπου αντισταμινικά πρέπει να είναι προσεκτικοί, διότι μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία.