Σε τι μπορεί να οφείλεται το τρέμουλο στα χέρια
Τι σκέφτεστε όταν βλέπετε τα χέρια ενός ανθρώπου να τρέμουν; Αν και συνήθως η πρώτη αιτία που περνάει από το μυαλό είναι η νόσος Πάρκινσον, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι είναι και η σωστή. Αντιθέτως, ο τρόμος (όπως λέγεται επιστημονικά το τρέμουλο) των χεριών μπορεί να μην αποτελεί καν ένδειξη σοβαρού προβλήματος.
Όπως εξηγεί ο νευρολόγος Παναγιώτης Ι. Ζήκος, υπεύθυνος του Ιατρείου Νόσου Πάρκινσον & Συναφών Διαταραχών του 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας και υπεύθυνος του Ιατρείου Επεμβατικής Αντιμετώπισης Πάρκινσον στο Νοσοκομείο «Μετροπόλιταν», με τον όρο «τρόμος» (τρέμουλο) περιγράφεται κάθε ακούσια, ρυθμική κίνηση ενός τμήματος ή άκρου του σώματος. Ο τρόμος μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε και οποιαδήποτε στιγμή, και μπορεί να οφείλεται σε πολλές και διαφορετικές αιτίες.
«Ο τρόμος του χεριού δεν είναι απειλητικός για τη ζωή, αλλά μπορεί να δυσκολέψει πολύ την καθημερινότητα», λέει. «Μερικές φορές είναι φυσιολογική αντίδραση (π.χ. σε ένα ψυχολογικό στρες ή στην έλλειψη ύπνου και την έντονη κόπωση), ενώ άλλες αποτελεί προειδοποιητική ένδειξη υποκείμενων ασθενειών. Τις περισσότερες φορές, όμως, δεν έχει μια συγκεκριμένη αιτία, αλλά είναι ιδιοπαθής, δηλαδή άγνωστης αιτιολογίας».
Άλλες αιτίες
Τρέμουλο στα χέρια, βέβαια, μπορεί να προκαλέσει και η νόσος Πάρκινσον. Σε τέτοια περίπτωση, το τρέμουλο τυπικά αρχίζει πρώτα στο ένα χέρι ή στη μία πλευρά του σώματος και μετά από καιρό αρχίζει και από την άλλη, ενώ εμφανίζεται όταν το χέρι αναπαύεται και καταπραΰνεται όταν ο ασθενής το χρησιμοποιεί. Επιπλέον, συνοδεύεται από επιβράδυνση στις κινήσεις του, ενώ συνήθως ο τρόμος εκδηλώνεται σε άτομα που τα τελευταία χρόνια έχουν και άλλα συμπτώματα, όπως απώλεια της όσφρησης ή ανήσυχο ύπνο, επειδή η νόσος προσβάλλει τα τμήματα του εγκεφάλου που ρυθμίζουν όλες αυτές τις λειτουργίες.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι το τρέμουλο στα χέρια σύντομα ακολουθείται από τρέμουλο και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως τα πόδια (κάτι που δεν συμβαίνει στην περίπτωση του ιδιοπαθούς τρόμου), διευκρινίζει ο Δρ. Ζήκος.
Όταν το χέρι τρέμει έντονα και ανεξέλεγκτα όταν το τεντώνουμε για να πιάσουμε κάτι, μπορεί να αποτελεί ένδειξη αταξίας – μίας διαταραχής που μερικές φορές σχετίζεται με την σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση). Άλλα συμπτώματα αταξίας είναι η «μπερδεμένη» ομιλία και η αστάθεια στη βάδιση.
Άλλες καταστάσεις που μπορεί να προκαλέσουν τρέμουλο στα χέρια είναι ορισμένα νοσήματα (π.χ. υπερθυρεοειδισμός, επιληψία, νόσος Χάντιγκτον, νόσοι της παρεγκεφαλίδας), η λήψη ορισμένων φαρμάκων, η υπερκατανάλωση καφεΐνης ή κατάχρηση αλκοόλ, ο εθισμός σε ουσίες, το άγχος αλλά και τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου (υπογλυκαιμία).
Το τρέμουλο λόγω υπογλυκαιμίας είναι πιο συχνό σε όσους κάνουν δίαιτα και σε όσους ξεχνάνε να φάνε και οφείλεται στο ότι ο οργανισμός υπερπαράγει αδρεναλίνη για να αντισταθμίσει την έλλειψη σακχάρου. Εκτός από τρέμουλο, η υπογλυκαιμία προκαλεί και εφίδρωση στις παλάμες, ενώ υποχωρεί μόλις φάει ο πάσχων κάτι.
Αντίστοιχα, στα φάρμακα που ενδέχεται να προκαλέσουν τρόμο στα χέρια συμπεριλαμβάνονται ορισμένα αντικαταθλιπτικά, αντιεπιληπτικά, ανοσοκατασταλτικά, αντιβιοτικά, αντιϊικά, ορισμένα φάρμακα για την καρδιά, για το άσθμα, για τον καρκίνο, για την υπέρταση κ.λπ.