Σπ. Παπασπύρου: Η κιβωτός γεμίζει!

Του
ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάστερ στις Δημόσιες Πολιτικές, Συντονιστή του Ομίλου
Πολιτικού και Κοινωνικού Προβληματισμού «Ακτίδα»,
πρ. Προέδρου ΑΔΕΔΥ

Συσσώρευση ορθόδοξων ή παράδοξων προφάσεων, πυροτεχνημάτων πόλωσης. Η έγκριση του ελληνικού προϋπολογισμού και παράλληλα η απόρριψη του ιταλικού ή του τεστ της ιταλικής κυβέρνησης για το σπάσιμο του Συμφώνου Σταθερότητας, το σκληρό -ή όχι- Brexit καθιστούν κρίσιμη τη διαδρομή του επόμενου χρονικού διαστήματος και έτους για την κατεύθυνση της χώρας και της ΕΕ.

Στο εθνικό επίπεδο το ζήτημα είναι τι πρόκειται να συμβεί και να εκφραστεί. Από τις εκλογές -με ποιον νικητή- ή και τους πολίτες, την κοινωνία -με ποια δράση- η σύγχυση παραμένει. Ήδη τα εθνικά είναι σε κινητικότητα και ένταση, και όχι μόνο στο εσωτερικό (Κυπριακό, υφαλοκρηπίδα, σπάνια γεωπολιτική -και ενεργειακή- συ­γκυρία και παίγνιο, Σκοπιανό), πέρα από τα σεναριολογικά ή φαρδιά, ωστόσο, αντιπολιτευτικά φουσκώματα. Το ίδιο ισχύει για τα θέματα ασφάλειας, δικαιοσύνης, διαπλοκής και κάθαρσης, των σχετικών διαξιφισμών με δηλώσεις ή ερμηνείες παρεκτροπής και ίσως και εκτροπής. Πολλοί όμως επιμένουν ότι για την ψήφο των πολιτών μετράει σαφώς περισσότερο το οικονομικό – κοινωνικό: Εισόδημα, δουλειά, φόροι, παροχές, προοπτική.

Άλλες οργανωμένες δράσεις δεν διαφαίνονται, σε συλλογικό επίπεδο. Βέβαια τίποτα δεν αποκλείεται, αφού ένα λάθος σφύριγμα του διαιτητή αρκεί για ένα συ­γκυριακό ξύπνημα, αλλά κάτι τέτοιο δεν φέρνει την κοινωνία στο επίκεντρο. Οι εκλογές το εκτονώνουν με το κατάλληλο νανούρισμα για επάνοδο στην κοινωνική αδράνεια.

Στο ευρωπαϊκό πεδίο, σειρά αποφάσεων δείχνει ότι οι Ευρωπαίοι ξυπνούν από τον μεγάλο και βαθύ ύπνο, χωρίς να σημαίνει ότι ο ελαφρύς δεν είναι εξίσου πρόβλημα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Επιτροπή, το νομικό σύστημα, οι σύλλογοι, ο Τύπος, κ.α., κινούνται εναντίον των καταχρηστικών πολιτικών και υπέρ των κυρώσεων σε χώρες, π.χ., Ουγγαρία, Πολωνία. Εμφανίζονται να έχουν μάθει από την Ιστορία να είναι ασυμβίβαστοι με απόψεις, πρακτικές και προτάσεις που ξεκινούν με περιήγηση στην κοινή γνώμη, επί πραγματικών προβλημάτων, και μπορούν εύκολα να τερματιστούν με επεισοδιακές και αντιδημοκρατικές καταστάσεις.

Σαφές το μήνυμα προς τον ιταλό υπουργό Εσωτερικών, ο οποίος φλερτάρει στενά με τη νοσταλγία του φασισμού, μέσω της εκμετάλλευσης του περίπλοκου της μετανάστευσης. Ανοίγουν τον δρόμο για την οικοδόμηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος ευρωπαϊκής άμυνας, με θερμή υποστήριξη αρκετών χωρών, κυρίως της Γαλλίας, για αναβάθμιση και αποδοχή του ρόλου της ως παγκόσμιου παράγο­ντα.

Το Κοινοβούλιο ενέκρινε σχέδιο για τα πνευματικά δικαιώματα ενάντια στους ψηφιακούς γίγαντες. Ενώ προσπαθούν μέχρι τις ευρωεκλογές να πείσουν τους πολίτες ότι η ευρωπαϊκή εκτελεστική εξουσία εκπλήρωσε, και συνεχίζει, τα καθήκοντά της για να βοηθήσει τους Ευρωπαίους να αντιμετωπίσουν και να καλύψουν τις ανάγκες τους. Ρίχνοντας όμως και ευθύνη στα κράτη-μέλη για επιτάχυνση ρυθμών. Ωστόσο η «μεταρρυθμισολογία» είναι αμφίβολης αποτελεσματικότητας όταν πρόκειται για την Ευρώπη. Δεδομένης της αναβλητικότητας και της αργόσυρτης λήψης και υλοποίησης μέτρων, διαμορφώνεται στο απόγειο της κρίσης το δόγμα «κερδίζουμε χρόνο, δεν πρέπει να περιμένουμε το χειρότερο».

Η Γερμανία πληρώνει τώρα αυτό το δόγμα που επέβαλε στην αρχή της κρίσης και η Μέρκελ επιζητά την ανάκτηση της εμπιστοσύνης. Οι δημοκρατίες της Ευρώπης -σε έναν μεταβαλλόμενο κόσμο, που ευνοεί σε μεγάλο βαθμό τους δημαγωγούς- έχουν ακόμη επείγοντα οικονομικά. Όπως συμβαίνει και με την υποστήριξη του ευρώ, όταν το ποιος, πότε, πώς και τι αποφασίζει ή ενεργεί, παράγει θυμωμένους πολίτες, που ανάλογα με τις περιστάσεις διαφοροποιούν τη στάση τους.

Επομένως, αν αρχίσουμε να βγαίνουμε από τον λήθαργο, δεν εξυπηρετεί κανέναν αν πούμε: «Είναι αργά, όσο ακόμη είναι ημέρα». Αυτό πράγματι μπορεί να είναι καλή είδηση και ελπιδοφόρο νέο για το μέλλον!