Π. Αδαμίδης: Η πρόκληση της ψηφιακής οικονομίας
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Τα αδιέξοδα της οικονομικής κρίσης και της καθολικής ύφεσης των τελευταίων καιρών είναι κοινό μυστικό. Αποτέλεσμα και επιβεβαίωση στρεβλών κοινωνικών μοντέλων και πρακτικών, αποθαρρύνουν κάθε δημιουργική πρωτοβουλία και δημιουργούν σύγχυση και αδυναμία στοχεύσεων.
Πολύφερνη νύφη απέναντι σε αυτά και αμήχανη πολιτική αντίδρασης είναι η δέσμευση για ανάπτυξη. Χιλιοειπωμένη, ειδικά το τελευταίο χρονικό διάστημα, αλλά και εξαιρετικά αμφίβολη, καθώς η οικονομία μας δείχνει να στερείται των βασικών υποδομών και των ποιοτικών στοιχείων για να την επιτύχει, ειδικά στο πλαίσιο του διεθνούς ανταγωνισμού και στο ασφυκτικό δημοσιονομικό πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε.
Η διαπίστωση αυτή είναι κατά βάση ευρέως αποδεκτή, με βάση ιδίως τους συμβατικούς όρους κόστους και μέσων παραγωγής, μεταφοράς και διεκδίκησης αγορών. Μόνη ελπίδα, η αξιοποίηση «της φυσικής προίκας» του τουρισμού και η επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα και στην «οικονομία της γνώσης». Μια έννοια με δική της δυναμική, που έχει μετεξελιχθεί και αποτιμάται από το πεδίο της τεχνολογίας σε αυτό πλέον της ψηφιακής οικονομίας. Θεματική που τείνει να κατακτήσει και να εμπεδωθεί σε κάθε έκφανση της συναλλακτικής ζωής και δράσης, αντιμετωπίζοντας νέες μορφές προκλήσεων και δημιουργώντας, μοιραία, νέες τάξεις πρωτοπόρων αλλά και «παραγωγικά αναλφάβητων».
Η διαμορφούμενη πραγματικότητα αντικατοπτρίζεται και στις πολιτικές προτεραιότητες που οι δυνάμεις της παγκόσμιας οικονομίας θέτουν. Βασική μεταξύ αυτών, αν όχι η βασικότερη, το πλαίσιο συγκέντρωσης, επεξεργασίας και μεταφοράς των προσωπικών δεδομένων, που αποτελούν και τον πραγματικό πλούτο για τη βέλτιστη ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας. Από κοντά και η μέριμνα για τον έλεγχο των κορυφαίων τεχνολογικών εταιρειών του διαδικτύου, που θέτουν και αξιοποιούν καταναλωτικά πρότυπα και διαμορφώνουν κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις.
Ξεχωριστή θέση κατέχει ο προγραμματισμός για την τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence) και η σταθερή εισαγωγή και εμπέδωσή της στην οικονομική και κοινωνική ζωή και δράση και σε όλες τις εκφάνσεις της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ρωσία και η ειδικά η Κίνα εκπονούν σχετικά σχέδια για την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, αξίας εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, με τελική στόχευση να αναμετρηθούν με την αδιαμφισβήτητη μέχρι σήμερα κυριαρχία στον τομέα αυτό των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί ασθμαίνουσα.
Η χώρα μας δεν έχει ούτε τους πόρους ούτε και το υπόβαθρο για να επενδύσει σε ανάλογες πολιτικές. Έχει, όμως, τη δυνατότητα να αξιοποιήσει αντίστοιχα προηγούμενα ευρωπαϊκών χωρών και να προσδώσει μοναδική δυναμική και εφόδια στη νεολαία της.
Η Σουηδία μόλις πρόσφατα ξεκίνησε να υλοποιεί πρόγραμμα ψηφιακής εκπαίδευσης των νεοσσών της σε επίπεδο Δημοτικού. Είναι ένα λαμπρό παράδειγμα από μια χώρα που παρουσιάζει γεωγραφικές ιδιαιτερότητες, όπως και η δική μας, με αναμφισβήτητο πολιτισμό εκπαίδευσης. Είναι μια πρωτοβουλία που θα μπορούσε ενδεικτικά να αναληφθεί και να συντονιστεί από την Κεντρική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων, όπως και από την Ένωση Περιφερειών. Θα έδινε μοναδικά εφόδια στους μαθητές τους και θα δημιουργούσε βάσιμες προσδοκίες σε επίπεδο ανταγωνιστικότητας για την επόμενη γενεά της πατρίδας. Μια πραγματική προοπτική και προϋπόθεση ανάπτυξης.