Παρουσίαση βιβλίου: “Κοινωνιολογία των Ελληνοτουρκικών Σχέσεων” της Ευγενίας Βαθάκου

Το παρόν βιβλίο αφορά στην ανάδυση και εξέλιξη των ελληνοτουρκικών κρίσεων και ειρηνευτικών διαδικασιών κατά την περίοδο 1987-2000. Ένα από τα βασικά ερωτήματα που θέτει είναι ο ρόλος του συστήματος της επιστήμης, των ΜΜΕ και της Κοινωνίας των Πολιτών σε θέματα ειρήνης και πολέμου, στην εποχή της παγκόσμιας κοινωνίας.

Η απάντηση στην οποία καταλήγει είναι ριζοσπαστικά διαφορετική από την κυρίαρχη προσέγγιση: οι κρίσεις και οι ειρηνευτικές διαδικασίες δεν αφορούν καταστάσεις που τις διαχειρίζεται μια μικρή ομάδα ιθυνόντων αλλά εμπλέκουν το σύνολο της κοινωνίας· διαφορετικά κοινωνικά συστήματα και τα υποσυστήματά τους – το σύστημα της πολιτικής, της διπλωματίας, του στρατού, των ΜΜΕ, της οικονομίας, της επιστήμης, και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών – συμβάλλουν στις αναδυόμενες τάξεις. Κρίσεις και ειρηνευτικές διαδικασίες δεν αποτελούν έκτακτες καταστάσεις, οι οποίες λαμβάνουν χώρα άπαξ και στη συνέχεια παύουν να υφίστανται. Αντίθετα, αποτελούν μέρος της πορείας της διαρκούς αυτο-αναπαραγωγής της σύγχρονης κοινωνίας. Γεννώνται σε δεδομένες χρονικές στιγμές, μέσα από υπάρχουσες δομές στην κοινωνία, προσδοκίες, προγράμματα δράσης και πρακτικές, οι οποίες κατευθύνουν τις επιλογές των ανωτέρω συστημάτων προς τη σύγκρουση ή την ειρήνη και τις ίδιες αυτές δομές ενισχύουν μετά την τέλεσή τους.

Το βιβλίο παρουσιάζει τους μηχανισμούς μέσα από τους οποίους οι κρίσεις και οι ειρηνευτικές διαδικασίες, αναδύονται και εξελίσσονται ως «φαινόμενα της πεταλούδας» στο επίπεδο της επικοινωνίας και όχι ως αποτέλεσμα ορθολογικών αποφάσεων και πράξεων των κυβερνήσεων και διερευνά τη συμβολή σ’ αυτές του καθενός από τα παραπάνω συστήματα. Εν τέλει, η δυναμική παρόμοιων φαινομένων έγκειται στην επιλεκτικότητα και συνδεσιμότητα της επικοινωνίας και όχι σε μια λογική ή ένα κίνητρο, όπως για παράδειγμα, την προστασία των εθνικών συμφερόντων ή την επίτευξη της ειρήνης.