Μια παρενέργεια των αντιπηκτικών φαρμάκων θρόμβωσης μπορεί να φανερώσει έναν καρκίνο

Στην Ελλάδα κάθε χρόνο συμβαίνουν 20.000 νέα εμφράγματα μυοκαρδίου και 35.000 αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια. Περίπου 300.000 Έλληνες  άνω των 14 ετών πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή. Περίπου 50.000  Έλληνες πεθαίνουν κάθε χρόνο από πνευμονική εμβολή.

Σύμφωνα με πρόσφατες μεγάλες διεθνείς μελέτες μία αιμορραγία από το γαστρεντερικό ή το ουροποιητικό σύστημα το πρώτο διάστημα της θεραπείας με αντιπηκτικά φανερώνει έναν υποκρύπτοντα καρκίνο στο 10% περίπου των περιπτώσεων. Αυτό ήταν και ένα από τα βασικά μηνύματα της εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε από το Ινστιτούτο Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α) με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου), με τη συμμετοχή 17 επιστημονικών εταιρειών και την χορηγία των Boehringer Ingelheim, BAYER Hellas, ELPEN, Menarini Hellas, Sanofi,  ASPEN, LEO Pharma, ΒΙΑΝΕΞ.

Όπως διευκρίνισε ο Δημήτρης Ρίχτερ, διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών και πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ, το παραπάνω εύρημα  πρακτικά σημαίνει ότι μία παρενέργεια της θεραπείας με αντιπηκτικά φάρμακα μπορεί να είναι σωτήρια για τη ζωή του ασθενούς, αφού θα φανερώσει  έναν υποκρύπτοντα καρκίνο έγκαιρα. Θα πρέπει να τονιστεί ότι τα αντιαιμοπεταλιακά και τα αντιπηκτικά φάρμακα αποτελούν την πλέον αποτελεσματική  θεραπεία για την αντιμετώπιση της θρόμβωσης, η χρήση των οποίων απαιτεί πολύ καλή γνώση των ενδείξεων και των παρενεργειών τους από τους θεράποντες ιατρούς, οι οποίοι θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν και να ακολουθούν τις σχετικές κατευθυντήριες οδηγίες των διεθνών επιστημονικών εταιρειών.

Στη θρόμβωση οφείλονται κυρίως  οι τρεις πρώτες καρδιαγγειακές αιτίες θανάτου παγκοσμίως: το οξύ καρδιακό έμφραγμα, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η φλεβική θρομβοεμβολική νόσος (Φ.Θ.Ν.).  

20.000 νέα εμφράγματα μυοκαρδίου  συμβαίνουν κάθε χρόνο στη χώρα μας, επεσήμανε ο  πρόεδρος του ΙΜΕΘΑ, ενώ η σοβαρή οικονομική κρίση οδηγεί 1 στους 6 πάσχοντες  να εγκαταλείψει την υπολιπιδαιμική αγωγή λόγω της αυξημένης οικονομικής δαπάνης για την προμήθεια φαρμάκων σύμφωνα με στοιχεία από το πρόγραμμα πρόληψης του ΕΛ.Ι.ΚΑΡ. στο οποίο συμμετέχουν 60.000 άτομα.

Το έμφραγμα μυοκαρδίου αποτελεί μια δραματική μορφή θρόμβωσης, που συμβαίνει στα στεφανιαία αγγεία, δηλαδή στα αγγεία που δίνουν αίμα στην καρδιά. Συνοδεύεται από ένα μεγάλο ιατρικό και κοινωνικό κόστος και οδηγεί  στο θάνατο τουλάχιστον 3.000 ανθρώπους στη χώρα μας, πολλούς στην αναπηρία με τη μορφή της καρδιακής ανεπάρκειας και πολύ περισσότερους εκτός εργασίας για το υπόλοιπο της ζωής τους, παρά τις προσπάθειες των συναφών επιστημονικών εταιρειών και της πολιτείας για καλύτερη αντιμετώπιση με την εφαρμογή της πρωτογενούς αγγειοπλαστικής σε περισσότερους ασθενείς.

Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, που σχετίζεται με την κολπική μαρμαρυγή, μπορεί να είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνο, διευκρίνισε ο κ. Ρίχτερ, γιατί ευνοεί τη δημιουργία ευμεγέθων θρόμβων μέσα στις καρδιακές κοιλότητες.  Οι ασθενείς έχουν διπλάσιες πιθανότητες να καταλήξουν με μόνιμη αναπηρία ενώ είναι πιθανότερο να χάσουν τη ζωή τους, σε σχέση με τους ασθενείς που παθαίνουν εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία δεν σχετίζονται με την κολπική μαρμαρυγή. Στη χώρα μας έχουμε 35.000 αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια ετησίως. Να τονίσουμε ότι δυστυχώς ένα μεγάλο ποσοστό  των Ελλήνων δεν έχει καθόλου συμπτώματα και αγνοεί τον κίνδυνο  εγκεφαλικού επεισοδίου.

Περίπου 300.000 Έλληνες  άνω των 14 ετών πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή με το πρόβλημα να  διογκώνεται περισσότερο τα προσεχή έτη καθώς  στις ηλικίες άνω των 75 ετών η συχνότητα της κολπικής μαρμαρυγής ξεπερνά το 10%.

Υπάρχει τεράστια ανάγκη, συνέχισε ο κ. Ρίχτερ, να παροτρύνουμε  τους ασθενείς που πάσχουν από κολπική μαρμαρυγή, να ενημερωθούν ώστε να γίνουν πιο ενεργοί στη διαχείριση της νόσου τους και να εξοικειωθούν με τη νέα πραγματικότητα. Φυσικά η ίδια ανάγκη υπάρχει για την ενημέρωση και των μελών της οικογένειας των ασθενών αυτών που καλούνται να συμβιώσουν μ’ αυτούς και να τους στηρίξουν στην προσπάθεια τους για καλύτερη ποιότητα ζωής. Οι ασθενείς χρειάζεται να αποκτήσουν το θάρρος να μιλούν  ανοιχτά με το γιατρό τους για τα ζητήματα των διαφορετικών επιλογών της θεραπευτικής προσέγγισης της νόσου τους καθώς και για τις αλλαγές στον τρόπο ζωής τους.

Προς την κατεύθυνση αυτή,  βοηθούν σημαντικά ενημερωτικά sites & τα κοινωνικά δίκτυα όπως η  σελίδα του Facebook «Your Heart Your Decision» («Δική σας η καρδιά, Δική σας η απόφαση»)  και η ιστοσελίδα www.yourheartyourdecision.com . Εκεί ο ασθενής μπορεί να αναζητήσει προσωπικές μαρτυρίες ασθενών που θα τον βοηθήσoυν  να ενημερωθεί καλύτερα για την κολπική μαρμαρυγή και προτεινόμενες ερωτήσεις προς τον γιατρό του για τα ειδικά θέματα που τον απασχολούν.

Η κολπική μαρμαρυγή θεραπεύεται σε μεγάλο ποσοστό, είτε με αντιαρρυθμική φαρμακευτική αγωγή είτε με επέμβαση κατάλυσης (ablation).

Στοιχεία πρόσφατων επιδημιολογικών μελετών στη Ελλάδα δείχνουν ότι παρά τη σημαντική πρόοδο των τελευταίων ετών, οπότε εισήλθαν σε χρήση τα νεότερα από του στόματος αντιπηκτικά, ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων ασθενών δεν λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή ή λαμβάνει λάθος αγωγή. Πάντως τα ίδια δεδομένα δείχνουν ότι ο απόλυτος αριθμός των ασθενών υπό αντιπηκτική αγωγή έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία 5 χρόνια.

Η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (Φ.Θ.Ν.), τόνισε ο ομιλητής, είναι η κύρια αιτία ενδονοσοκομειακών  θανάτων παγκόσμια, που θα μπορούσε όμως να προληφθεί  αν κάθε νοσοκομείο της χώρας μας ήταν υποχρεωμένο να κάνει εκτίμηση του θρομβοεμβολικού κινδύνου σε κάθε ασθενή που κάνει εισαγωγή και άρα εφάρμοζε και τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης σύμφωνα με τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες.

Την νόσο αποτελούν η Θρόμβωση των Φλεβών  και η Πνευμονική Εμβολή με  650.000 ασθενείς να πάσχουν ετησίως από φλεβική θρόμβωση και 430.000 ασθενείς από πνευμονική εμβολή, στην Ευρώπη,  ενώ κάθε χρόνο πεθαίνουν 500.000 Ευρωπαίοι και 50.000 Έλληνες.

Πρόσφατες εξαιρετικές μελέτες, έδειξαν ότι πολλοί ασθενείς που κινδυνεύουν από ΦΘΝ  δεν λαμβάνουν θρομβοπροφύλαξη, η οποία γίνεται με χορήγηση των κατάλληλων αντιθρομβωτικών φαρμάκων, με εφαρμογή ελαστικών καλτσών και με υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, ενώ σε πολλούς άλλους δεν υποψιαζόμαστε καν ότι μπορεί να πάσχουν από φλεβική θρόμβωση.

Ένα πολύ σημαντικό και ελπιδοφόρο μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Θρόμβωσης και όλων των ομιλητών είναι ότι η Θρόμβωση προλαμβάνεται και θεραπεύεται. Η πρόληψη, η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της θρόμβωσης θα οδηγήσει στη  μείωση των θανάτων από θρόμβωση και στη σημαντική ελάττωση των συνολικών ποσοστών θνησιμότητας αλλά και θα βελτιώσει την ποιότητα  ζωής παγκοσμίως.