Απατεώνες, ηλίθιοι ή τίποτε από τα δύο;
Του
ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΓΑΛΟΥΣΗ
πρ. Πρύτανη ΔΠΘ
Ο λαός λέει ότι τα φαινόμενα απατούν. Είναι αλήθεια. Φαίνεται ότι υπάρχουν πολιτικοί απατεώνες και πολιτικοί ηλίθιοι. Ήταν πολιτική απάτη και προδοσία της εμπιστοσύνης ενός ολόκληρου λαού το «λεφτά υπάρχουν».
Το ηλίθιο της υπόθεσης είναι ότι κάποιοι το πίστεψαν και όταν ήρθαν στην εξουσία άρχισαν να βάζουν το χέρι στις ξένες τσέπες. Έτσι είναι όμως; Μήπως υπάρχει και κοινή βάση, από όπου προκύπτει ότι ο απατεώνας ήθελε να φαίνεται απατεώνας και ο ηλίθιος να φαίνεται ηλίθιος;
Μπαμπάς και γιος ψαρεύουν στο μέσο της θάλασσας. «Μπαμπά», λέει ο μικρός, «όταν κάτι ξέρεις πού είναι, θεωρείς ότι δεν υπάρχει; Ότι είναι χαμένο;». «Όχι βέβαια», απαντάει ο μπαμπάς. «Ε, τότε εγώ ξέρω ότι το χρυσό ρολόι σου είναι στον πάτο της θάλασσας. Άρα δεν το έχασες!», αποκρίνεται ο γιος. Κάτι τέτοιο ήξερε και για τα λεφτά. Τα βρήκε ποτέ; Ήξερε πού ήταν όμως.
«Μπαμπά, σε τι διαφέρει ο ηλίθιος από τον βλάκα;», ρωτάει πάλι ο γιος.
«Τον ηλίθιο μπορείς να τον ξεγελάσεις, τον βλάκα ποτέ. Είναι αήττητος», απαντάει πάλι ο πατέρας.
Έρχεται λοιπόν ο ηλίθιος και του λένε «αφού λεφτά υπάρχουν φέρ’ τα μας, γιατί εσείς ως αριστεροί και μη καπιταλιστές δεν έχετε ανάγκη». Και το έκανε.
Γιατί να μην είναι βλάκας και να είναι ηλίθιος; Πολύ καλύτερα θα ήμασταν.
Όμως ούτε απατεώνας υπήρξε ούτε ηλίθιος στην Ιστορία.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής κινούν και πρεσβεύουν το δόγμα national interest (εθνικό συμφέρον). Εδώ, για να λειτουργήσει τη δική μας παραλλαγή, το personal interest (προσωπικό συμφέρον), πρέπει να γίνεις απατεώνας, ηλίθιος και ό,τι άλλο το εξυπηρετεί.
Πριν από 60 περίπου χρόνια έγραφε στο χρονογράφημά του ο οξύτατα διεισδυτικός Δ. Ψάθας:
«Αναγνώστης μου, απογοητευμένος προφανώς από τα πολλά και διάφορα που βλέπει γύρω του, μου γράφει σε ένα ύφος τραγικής απαισιοδοξίας: Δεν μπορώ να καταλάβω, κύριε, γιατί κάθεστε και χολοσκάτε και γράφετε και ξαναγράφετε για τόσα και τόσα στραβά κι ανάποδα για τόσες και τόσες αδικίες. Φαντάζεστε στα σοβαρά ότι είναι δυνατόν να διορθωθεί τίποτε από όλα αυτά; Φαντάζεστε ότι μπορεί να λείψει η ατιμία, η κλεψιά, η εκμετάλλευση, η αυθαιρεσία, ο σαλταδορισμός, η παχυδερμία και η ασυνειδησία από τον τόπο μας; Αν πιστεύετε στα αλήθεια κάτι τέτοιο, τότε να με συγχωρείτε, αλλά ξεπερνάτε και τον ‘‘Αφελή’’ σας σε αφέλεια».
Άλλαξε τίποτε; Ας μην είμαστε αφελείς.
Ο Δ. Ψαθάς, σε άλλο χρονογράφημά του, αφού κατηγοριοποιεί πλέον τις περιπτώσεις του λαδώματος ως πρακτική, καταλήγει:
«Άλλη περίπτωση λαδώματος συναντάμε καμιά φορά στις μεγάλες συμβάσεις, όπου, όμως, πέφτει το λάδι χονδρικώς. Στις περιπτώσεις αυτές λαδώνονται με το… βαρέλι πρόσωπα που συγγενεύουν ή συνδέονται με άλλα πρόσωπα ισχυρά -σε όλες τις εποχές- εν γνώσει των τελευταίων ή εν αγνοία. Από αυτό το λάδωμα γίνονται σωστές περιουσίες και οι λαδωμένοι ζούνε πολύ καλά και εμείς χειρότερα».
Άλλαξε τίποτε;
Αυτοκινητόδρομοι, αεροδρόμια, λιμάνια, κρατική περιουσία, εθνικά θέματα (γιατί όχι;) και άλλα τινά βρέθηκαν κάτω από το κατάλληλο λαδωτήρι και βρήκαν τον δρόμο τους και την «αναπτυξιακή τους πορεία».
Άρα και διαχρονικά αποδεικνύεται ότι δεν υπάρχουν ούτε απατεώνες ούτε ηλίθιοι εκεί πάνω.
Απλώς επαληθεύεται η κινηματογραφική ατάκα: «Είναι πολλά τα λεφτά, Άρη».