Ν. Στραβελάκης: Το Μνημόνιο συνεχίζεται, το ίδιο και το δούλεμα…

Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ
Οικονομολόγου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Στις 16 Ιουλίου ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Χουλιαράκης εξέδωσε την εγκύκλιο για την κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2019. Η εγκύκλιος περιλαμβάνει σαφή δέσμευση περικοπής των συντάξεων, συνολικού ύψους 3,2 δισ. ευρώ, όπως είναι η μνημονιακή δέσμευση της χώρας.

Συγκεκριμένα, η εγκύκλιος προβλέπει ότι το μέγιστο ύψος συνταξιοδοτικής δαπάνης θα είναι 25,4 δισ. ευρώ, ακριβώς 3,2 δισ. χαμηλότερη από την αντίστοιχη του 2018. Η μείωση οφείλεται στην επικείμενη κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για 1,2 εκατ. συνταξιούχους. Αντίστοιχα, υπάρχει μείωση του ανώτατου ορίου δαπανών για τα νοσοκομεία από 3,8 δισ. το 2018 σε 3,1 δισ. το 2019. Με άλλα λόγια, οι δαπάνες υγείας μειώνονται κατά 15% για δεύτερη συνεχή χρονιά, σύμφωνα με τις μνημονιακές δεσμεύσεις.

Στις 19 Ιουλίου 2018, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εξέδωσε το άρθρο ΙV της ετήσιας έκθεσής του για την πα­γκόσμια οικονομία που αφορά τη ζώνη του ευρώ. Αφού παρατηρήσουμε εν τάχει ότι το Ταμείο βλέπει έναν πολύ χαμηλό μέσο ρυθμό μεγέθυνσης στην Ευρωζώνη, μόνο 1,5%, πρέπει να επισημάνουμε τις ιδιαίτερες εκτιμήσεις που κάνει για την Ελλάδα. Το ΔΝΤ προχωρά ένα βήμα παραπέρα από την έκθεση συμμόρφωσης της Κομισιόν της 23ης Ιουνίου 2018. Ζητά να μην επανέλθουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και να απελευθερωθούν παραπέρα οι ομαδικές απολύσεις και το lock-out.

Θυμίζω ότι η έκθεση της Κομισιόν περιοριζόταν να σημειώνει ότι τα σωματεία, για να παρακαθήσουν σε συλλογικές διαπραγματεύσεις, θα έπρεπε αποδεδειγμένα να εκπροσωπούν το 51% των εργαζομένων της επιχείρησης ή του κλάδου. Κοντολογίς, το ΔΝΤ ζητά ανοιχτά τη μόνιμη ισοπέδωση των εργασιακών σχέσεων, ενώ η Κομισιόν προσπαθεί να το κάνει έμμεσα, αμφισβητώντας την αντιπροσωπευτικότητα των σωματείων.

Αξίζει, όμως, να θυμηθούμε επίσης ότι η εβδομάδα ξεκίνησε με την παρουσία του υπουργού Επικρατείας κ. Αλέκου Φλαμπουράρη στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ. Εκεί ο κ. Φλαμπουράρης προχώρησε σε μια εντυπωσιακά λεπτομερή παρουσίαση των ενεργειών του υπουργείου του για την παροχή της άδειας καζίνο και των λοιπών αδειών στον Όμιλο Λάτση για το Ελληνικό. Η παρουσίαση ήταν τόσο λεπτομερής και οι ερωτήσεις του δημοσιογράφου κ. Χατζή τόσο επίμονες, που ολόκληρη η συνέντευξη του υπουργού ουσιαστικά περιορίσθηκε σε αυτό το θέμα. Είναι πέρα από βέβαιο πλέον ότι η μόνη δραστηριότητα που έχει απομείνει στην ελληνική κυβέρνηση είναι η εξυπηρέτηση των αγοραστών της εκποιημένης και υπό εκποίηση δημόσιας περιουσίας.

Βέβαια, οι αγωνίες της εγχώριας αστικής τάξης δεν σταματούν στο να «κλείσει τις δουλειές» ο κ. Φλαμπουράρης και οι συνάδελφοί του. Σε ένα ξέσπασμα οργής προς τους εκπροσώπους του ΤΧΣ, η έγκριτη «Καθημερινή» ξεσπάθωσε διά στόματος Μπάμπη στην προσπάθεια αφελληνισμού του τραπεζικού συστήματος. Επιδίωξη ήταν να παρέμβουν στη διαδικασία επιλογής του διοικητή της Εθνικής Τράπεζας υπέρ του κ. Καραμούζη, τον οποίο υποστήριζε και ο υποτιθέμενος πολιτικός τους αντίπαλος κ. Δραγασάκης. Η ανησυχία των εγχώριων καπιταλιστών είναι προφανής, μια ελεγχόμενη από τους «θεσμούς» Διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας μπορεί να κινηθεί διαφορετικά απέναντι σε επιχειρηματίες που σήμερα χαίρουν ασυλίας αναφορικά με τα δάνειά τους.

Για κακή τους τύχη, οι του ΤΧΣ δεν συγκινήθηκαν και επέλεξαν τον κ. Μυλωνά για τη θέση του διοικητή. Το πόσο βάσιμες είναι οι ανησυχίες της «Καθημερινής» και του κ. Δραγασάκη θα φανεί.

Τα τρία στοιχεία που μνημονεύσαμε είναι οι τρεις από τους τέσσερις πυλώνες του σκληρού νεοφιλελεύθερου προγράμματος, με άλλα λόγια του Μνημονίου διαρκείας που συμφωνήθηκε στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου και εξειδικεύτηκε παραπέρα στο Eurogroup της 11ης Ιουλίου 2018.

Ο πρώτος πυλώνας είναι η δημοσιονομική λιτότητα (Χουλιαράκης), ο δεύτερος η συμπίεση των μισθών και η κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων (ΔΝΤ, Κομισιόν) και ο τρίτος οι ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας (Φλαμπουράρης).

Ο τέταρτος πυλώνας, η άλωση του δημόσιου τομέα και η φίμωση και κατατρομοκράτηση των δημοσίων υπαλλήλων, δεν έβγαλε είδηση αυτή την εβδομάδα. Το προκλητικό είναι ότι ο κ. Τσίπρας φέρεται έτοιμος να πανηγυρίσει για αυτό το πρόγραμμα είτε στην Πνύκα είτε στο Καστελλόριζο, ή και στα δύο, στις 21 Αυγούστου του 2018, βαφτίζοντάς το «τέλος των Μνημονίων».

Μόλις σχολάσουν οι φιέστες, στις 22 Αυγούστου, αναμένεται να κοινοποιηθεί το «πακέτο αρχών» της εποπτείας, σύμφωνα με την ενημέρωση των τεχνικών κλιμακίων Κομισιόν – ΔΝΤ – EKT – SSM προς την κυβέρνηση. Ο κ. Τσίπρας δεν φαίνεται να εκτιμά τη φράση του Καμύ: «Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα», γι’ αυτό και δεν μπορεί να βγει από τα Μνημόνια.

Το δούλεμα, όμως, δεν περιορίζεται στις φιέστες. Την ίδια ώρα που ο κ. Χουλιαράκης εξέδιδε την εγκύκλιό του, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένης της υπουργού Εργασίας κ. Αχτσιόγλου, διέδιδαν, και εν πολλοίς συνεχίζουν να διαδίδουν, ότι η κυβέρνηση θα διαπραγματευτεί αναστολή της εφαρμογής του μέτρου της περικοπής των συντάξεων. Άλλοι διαδίδουν ότι οι συνταξιούχοι θα αποζημιωθούν με το πουρμπουάρ που, «θεσμών» θελόντων, θα μοιράσει η κυβέρνηση τον Δεκέμβριο και το οποίο βαφτίζουν 13η σύνταξη. Όμως δεν σταματούν εκεί, διαδίδουν επίσης ότι μετά την περάτωση του τρίτου Μνημονίου θα ακολουθήσει η επάνοδος των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η άνοδος του κατώτατου μισθού.

Το ερώτημα είναι γιατί προσπαθούν να κάνουν τη νύχτα μέρα. Κανείς δεν πρόκειται να πιστέψει ότι μια ολιγόμηνη αναβολή της εφαρμογής ενός μέτρου ή μια εφάπαξ καταβολή μπορεί να αντισταθμίσει τη μόνιμη περικοπή των συντάξεων. Ακόμα λιγότεροι είναι εκείνοι που θα πιστέψουν ότι ένα φιμωμένο και ελεγχόμενο από το κράτος συνδικαλιστικό κίνημα θα μπορεί να διεξάγει συλλογικές διαπραγματεύσεις, και μάλιστα σε ένα κλίμα όπου οι «θεσμοί» της επιτροπείας θα προσπαθούν να ματαιώσουν ή να ακυρώσουν την όποια κατάληξη των διαπραγματεύσεων.

Η μόνη λογική εξήγηση είναι ότι η κυβέρνηση πιστεύει πως η προεκλογική περίοδος που εγκαινιάσθηκε δεν θα φτάσει μέχρι τον Μάιο ή τον Σεπτέμβριο του 2019, αλλά θα οδηγήσει σε εκλογές νωρίτερα. Στόχος της είναι να δημιουργήσει ένα κλίμα τύπου Σαμαρά, δηλαδή «εμείς τα είχαμε τακτοποιήσει, αλλά ήρθαν οι εκλογές και τα χάλασαν». Αυτά, όμως, είναι εικασίες και το σίγουρο είναι ένα: Το Μνημόνιο συνεχίζεται, το ίδιο και το δούλεμα…