Ο οδικός χάρτης του Πρωθυπουργού…
Στην επόμενη Βουλή η συμφωνία για τα Σκόπια
-Τι θα εξαγγείλει στη ΔΕΘ
Βήμα βήμα και κάτω από δύσκολες συνθήκες και σχετική ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού και της κυβερνητικής πλειοψηφίας, που δοκιμάζεται από αποχωρήσεις βουλευτών αλλά και έντονες διαφοροποιήσεις (με αφορμή και το Σκοπιανό), ο Αλέξης Τσίπρας και το Μέγαρο Μαξίμου έχουν διαμορφώσει έναν οδικό χάρτη προς τις εκλογές, κυρίως όσον αφορά την προετοιμασία – ετοιμότητα του κόμματος για την καίρια αναμέτρηση στις κάλπες. Οι ψηφίδες στον οδικό χάρτη του Μαξίμου συμπληρώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και με βάση τις εξελίξεις, ωστόσο οι βασικές παράμετροι είναι ήδη καθορισμένες, ενώ ήδη εξετάζονται και εναλλακτικές ημερομηνίες για την προσφυγή στις κάλπες αλλά και τα πρόσωπα που θα κληθούν να τρέξουν βασικές επιλογές της κυβέρνησης στον οικονομικό – κοινωνικό τομέα μετά τον πιθανότατο ανασχηματισμό του φθινοπώρου.
Το κόμμα έχει κλατάρει, δεν αντέχει εκλογές το 2019, λένε κορυφαία στελέχη
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, το επιτελείο του Μαξίμου και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας μελετούν πλέον σοβαρά το σενάριο του εκλογικού αιφνιδιασμού ακόμη και πριν το τέλος του 2018, με πιθανότερες ημερομηνίες τις δύο τελευταίες Κυριακές του Νοεμβρίου (18/11 ή 25/11). Ανοικτό όμως παραμένει και το ενδεχόμενο μιας τριπλής εκλογικής αναμέτρησης τον Μάιο (βουλευτικές, ευρωεκλογές, αυτοδιοικητικές), αν και αυτό το σενάριο δείχνει να έχει υποχωρήσει το τελευταίο διάστημα.
Στην ατζέντα των εκλογών και ο Νοέμβριος
Το ενδεχόμενο ο κ. Τσίπρας να εξαντλήσει την τετραετία και να πάει σε εκλογές το φθινόπωρο του 2019 θεωρείται πλέον το λιγότερο πιθανό, αν και το υποστηρίζει θερμά ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και άλλα στελέχη του οικονομικού επιτελείου, που ανάμεσα σε άλλα τονίζουν ότι μέχρι τότε θα υπάρχει σχετική βελτίωση των οικονομικών δεικτών, ενώ θα διαφαίνονται τα πρώτα θετικά αποτελέσματα της εξόδου από τα Μνημόνια. Ωστόσο, όπως σημειώνουν καλά ενημερωμένοι κύκλοι σε κυβέρνηση και κόμμα, «όλο και λιγότερο πια ο Αλέξης Τσίπρας ακούει τον Ευκλείδη Τσακαλώτο», ενώ τονίζουν πως «είναι πιθανές περαιτέρω βελτιώσεις των οικονομικών δεικτών, ωστόσο οι πολίτες δεν πρόκειται να δουν άμεσα, χειροπιαστά και ορατά αποτελέσματα στην καθημερινότητά τους τουλάχιστον μέχρι το φθινόπωρο του 2019».
Έτσι, όπως ισχυρίζονται, θα συνεχισθεί η φθορά και η γκρίνια για την κυβέρνηση, λόγω των υποχρεωτικών και σκληρών μέτρων που αναγκάστηκε να λάβει για να υλοποιηθούν τα Μνημόνια, να κλείσουν οι αξιολογήσεις και να βγει η Ελλάδα από τη σκληρή επιτροπεία. Τέλος, επισημαίνουν πως ακόμα και «οι παροχές από το υπερπλεόνασμα (π.χ. εφάπαξ επιδόματα κ.ά.) είναι μίας χρήσης και συνεπώς κανείς δεν είναι σίγουρος πώς θα διαμορφωθούν τα πράγματα την επόμενη φορά που θα ξανατεθεί το θέμα κάποιων παροχών από το υπερπλε- όνασμα».
Πάντως, τόσο το Σκοπιανό όσο και οι αντοχές του κόμματος, σε συνδυασμό και με τις ευρύτερες εξελίξεις και τους συσχετισμούς, είναι βασικές παράμετροι που επηρεάζουν τις αποφάσεις του πρωθυπουργού και του επιτελείου του Μεγάρου Μαξίμου.
Πονοκέφαλος ΑΝΕΛ
Σε ό,τι αφορά το Σκοπιανό, πλέον στο Μαξίμου έχουν αντιληφθεί πως η φθορά που υπέστησαν αλλά και οι αντιδράσεις είναι κατά πολύ πιο μεγάλες και πιο ανεξέλεγκτες απ’ ό,τι αρχικά υπολογίστηκαν. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο πονοκέφαλος του κ. Τσίπρα και του επιτελείου του είναι η στάση των ΑΝΕΛ -μετά και το φυλλορρόημά τους στη Βουλή- όποτε έλθει για κύρωση η συμφωνία αλλά και το τι θα γίνει με τους περιβόητους ανεξάρτητους βουλευτές και τους προερχόμενους από το Ποτάμι.
Προσβλέπει σε στηρίγματα από την Κεντροαριστερά
Υπάρχει πραγματικά μια κινούμενη άμμος σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, που είναι πιθανό σε μια ψηφοφορία να παρασύρει και να πνίξει και τον πρωθυπουργό και την κυβέρνηση. Ό,τι έχει απομείνει από τους ΑΝΕΛ δεν ψηφίζει τη συμφωνία (αν και ο Πάνος Καμένος άφησε ένα παραθυράκι για να ψηφιστεί από ευρεία πλειοψηφία 180 βουλευτών, αλλά δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση). Ακόμα και για να φτάσει την απλή πλειοψηφία των 151 ο κ. Τσίπρας χρειάζεται και άλλους βουλευτές πλην αυτών του ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό θεωρείται δύσκολο, ακόμα και αν κάποιοι από τους ανεξάρτητους βουλευτές ή κάποιοι από το Ποτάμι στηρίξουν στη Βουλή τη συμφωνία. Όπως μάλιστα έγραφε το «Π» την περασμένη βδομάδα, θεωρείται απόλυτα βέβαιο πως θα ζητηθεί ψήφος εμπιστοσύνης αν δεν ψηφίσουν οι ΑΝΕΛ. Ακόμα και με επιστράτευση «εφεδρειών» από τους ανεξάρτητους ή από το Ποτάμι προκειμένου να περάσει η συμφωνία για τα Σκόπια, ο κ. Τσίπρας πολύ δύσκολα θα βρει 151 για ψήφο εμπιστοσύνης και το πιθανότερο είναι να καταρρεύσει στη Βουλή, μιας και ο Στ. Θεοδωράκης, που δεν αντιτίθεται στη συμφωνία, ξεκαθάρισε πως δεν θα βάλει πλάτη στην κυβέρνηση.
Δεν θα πάει η συμφωνία για τα Σκόπια στην παρούσα Βουλή
Το κυβερνητικό επιτελείο, σύμφωνα με απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες, έχει ήδη αποφασίσει πως στην παρούσα Βουλή δεν πάει προς κύρωση η συμφωνία για το Σκοπιανό. Όπως λένε οι πληροφορίες, κρίσιμος μήνας για το κλείδωμα των εξελίξεων είναι ο Σεπτέμβρης. Και αυτό γιατί αν τελικά ο Ζάεφ κερδίσει το δημοψήφισμα στα Σκόπια, εγκριθεί δηλαδή και από τον λαό (μετά τη Βουλή) η συμφωνία και μαζί και οι αλλαγές στο Σύνταγμα (αλλαγή συνταγματικής ονομασίας των Σκοπίων, απάλειψη αλυτρωτικών διατάξεων κ.ά.) και τρέξει η συνταγματική αναθεώρηση, τότε θα πρέπει αμέσως η Ελλάδα να κυρώσει τη συμφωνία. Με αυτά τα δεδομένα, ο κ. Τσίπρας και το Μαξίμου θα αποφύγουν την κύρωση της συμφωνίας από την παρούσα Βουλή και μάλιστα κοντά στον Μάιο, που θα είναι οι ευρωεκλογές, ενδεχομένως να διεξαχθούν και εθνικές εκλογές.
Ούτως ή άλλως, η συνύπαρξη με τους ΑΝΕΛ έχει φτάσει στο τέλος ήδη και μάλιστα με την τυπική έξοδο από τα Μνημόνια. Μόνο με προσχήματα πλέον λειτουργεί αυτή η κυβερνητική συνύπαρξη και αυτό για να μην ανατραπεί η κυβέρνηση.
Βοήθεια από την Κεντροαριστερά
Όσον αφορά την επόμενη μέρα, το Μαξίμου προσβλέπει στον χώρο της Κεντροαριστεράς, ακόμα και για ενδεχόμενη μελλοντική κυβερνητική συνεργασία. Όμως γνωρίζει καλά πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει χωρίς εκλογές, ακόμα και αν βρεθούν κάποιοι βουλευτές από το Ποτάμι ή την Ένωση Κεντρώων ή τους Ανεξάρτητους για να ψηφίσουν υπέρ της συμφωνίας.
Υπό αυτό το πρίσμα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να στηθούν πρόωρες κάλπες πριν το τέλος του χρόνου, τον Νοέμβριο, οπότε ακόμη και αν είναι υπέρ του Ζάεφ το δημοψήφισμα δεν θα έχει κλείσει ο κύκλος με την αναθεώρηση στα Σκόπια, οπότε η κύρωση της συμφωνίας στην Ελληνική Βουλή θα γίνει υπό άλλους συσχετισμούς, από άλλη σύνθεση της Βουλής, που ενδεχομένως και να μην την κυρώσει. Σε κάθε περίπτωση όμως η καυτή πατάτα φεύγει από τα χέρια του κ. Τσίπρα, για την ώρα τουλάχιστον.
Δεν αντέχει το κόμμα
Μια άλλη σημαντική παράμετρος που φαίνεται να έχει ληφθεί σοβαρά υπόψη από τον πρωθυπουργό και το επιτελείο του είναι τα όρια και οι αντοχές του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ.
«Το κόμμα δεν αντέχει, δεν μπορεί, θα κλατάρει όσο περνάει ο καιρός. Δεν αντέχει να βγάλει εκλογές το 2019, οριακά αντέχει το 2018», έχουν επισημάνει και επισημαίνουν διαρκώς στο Μαξίμου κορυφαία και έμπειρα κομματικά στελέχη. Παρά τις εκλογικές του νίκες ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε ποτέ να δημιουργήσει ένα σύγχρονο, ανθεκτικό και μαζικό κόμμα που να μπορεί να ανταπεξέρχεται σε δύσκολες εκλογικά συνθήκες. Ο πυρήνας του 3%-4% είναι βασικά αυτός που συνθέτει τις κομματικές οργανώσεις (που έχουν χάσει στελέχη και δυναμισμό μετά τις μαζικές αποχωρήσεις του 2015).
Η περίφημη διεύρυνση έμεινε σχεδόν στα χαρτιά και σε κάποιες κινήσεις κορυφής, χωρίς συνέχεια, ενώ ο πυρήνας του 3% αποστρεφόταν οποιαδήποτε όσμωση στις οργανώσεις με άλλο κόσμο. Επιπροσθέτως, στους εσωκομματικούς συσχετισμούς η λεγόμενη ομάδα των «53», με άτυπο επικεφαλής του Ευκλείδη Τσακαλώτο, έχει απόλυτα δική της ατζέντα και επιλογές αλλά και στρατηγική.
Μόλις πρόσφατα, με τις ευλογίες του κ. Τσίπρα και του επιτελείου του και μέσα από την σύμπραξη σχεδόν όλων των τάσεων και ρευμάτων («Πλατφόρμα», προεδρικοί, πασοκογενείς κ.ά.), συγκροτήθηκε και άρχισε σιγά σιγά να λειτουργεί η λεγόμενη «διατασική» πρωτοβουλία, που φαίνεται να είναι πλειοψηφική για την ώρα και η οποία θα ρυμουλκήσει ότι έχει απομείνει από το κόμμα στην εκλογική μάχη. Οι «53» κρατούν τα δικά τους μετερίζια και παραμένουν ακόμα διακριτός πόλος.
Όμως και λόγω των κομματικών και εσωκομματικών προβλημάτων και κυρίως λόγω του ισχνού κομματικού μηχανισμού και των κλιμακούμενων αντιδράσεων από την κοινωνία (για οικονομικά, φορολογικά, κοινωνικά θέματα, Σκοπιανό κ.ά.) το μήνυμα που έχει σταλεί είναι σαφές: «Το κόμμα δεν αντέχει, κλάταρε, αν υπάρχουν εκλογές στην ατζέντα, κάντε τες τώρα, δεν μπορούμε να φτάσουμε στο 2019, δεν υπάρχουν δυνάμεις και αντοχές για να στηριχθεί μια εκλογική αναμέτρηση αργότερα».
Η οικονομία και τα πρόσωπα
Ο Αλέξης Τσίπρας βαδίζει πλέον με το βλέμμα στραμμένο στην τυπική έξοδο από τα Μνημόνια και σημαντικό, μεγάλο και εμβληματικό σταθμό τη ΔΕΘ, στις αρχές Σεπτεμβρίου.
Η ΔΕΘ είναι εμβληματικός σταθμός για τον πρωθυπουργό και αυτό γιατί σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Τσίπρας θα εμφανιστεί ως ο απόλυτα ρεαλιστής και ευρωπαίος πολιτικός που έβγαλε μεν την Ελλάδα από τα Μνημόνια, όμως θα επιμείνει για να μη γυρίσει η χώρα στο φαύλο παρελθόν που την οδήγησε στη χρεοκοπία.
Ο κ. Τσίπρας θα είναι «απλά και ωμά ρεαλιστής. Θα είναι απόλυτα μετρημένος και δεν πρόκειται να προχωρήσει σε υποσχεσιολογία», αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες θα παρουσιάσει ένα απόλυτα εφικτό και ρεαλιστικό πρόγραμμα που θα έρθει να εξισορροπήσει το περιβόητο «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» που είχε παρουσιάσει το 2015 και έμεινε μετέωρο και στα λόγια, λόγω των δεσμεύσεων και των υποχρεώσεων που είχε αναλάβει η χώρα έναντι των δανειστών.
Ο κ. Τσίπρας έχει θέσει σαφείς και πολύ εφικτούς στόχους. Συγκεκριμένα:
• Πάγωμα της περικοπής των συντάξεων και του αφορολόγητου.
• Μείωση του ΕΝΦΙΑ (όπου υπάρχουν αρκετές εκδοχές και έτοιμες εισηγήσεις για το πώς μπορεί να γίνει). Ανάλογα με τις εισηγήσεις, μπορεί να είναι μια μείωση μέχρι 30% για όλους ή να υπάρξει μείωση ΕΝΦΙΑ σε πρώτη κατοικία μέχρι 50 τ.μ. και αξίας έως 50.000 ευρώ αλλά και μείωσή του αισθητά όπου η τιμή ζώνης φτάνει μέχρι τα 1.050 ευρώ ανά τ.μ. κ.ά.
• Μείωση φορολογίας για φυσικά πρόσωπα από 22% σε 20%, που για ένα μεγάλο μέρος φορολογουμένων με εισοδήματα κοντά στις 20.000 ευρώ σημαίνει κέρδος περίπου 400 ευρώ τον χρόνο.
• Μείωση εισφορών (φόροι και ασφαλιστικές εισφορές) για ελεύθερους επαγγελματίες με εισοδήματα από 30.000 ευρώ και με οροφή τις 50.000 ευρώ περίπου στο 50% από περίπου 75% που ισχύει σήμερα κ.ά.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας θα υποδείξει και τα κεντρικά πρόσωπα που θα υλοποιήσουν τη ρεαλιστική, μετρημένη αλλά και αποτελεσματική οικονομική πολιτική -μέσω του ανασχηματισμού- που θα εξαγγελθεί από τη ΔΕΘ και αυτά σύμφωνα με τις πληροφορίες θα είναι ο σημερινός υπουργός Οικονομίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ο σημερινός αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξης Χαρίτσης και ο σημερινός υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας και ενδεχομένως ο Γιώργος Χουλιαράκης.
Να σημειωθεί ότι οι κ. Δραγασάκης και Χαρίτσης ήταν αυτοί που ενημέρωσαν την περασμένη Τετάρτη, σε πολύωρη σύσκεψη, μεγάλο αριθμό κομματικών στελεχών για τις οικονομικές και ευρύτερες πολιτικές εξελίξεις. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο οποίος θα πιστωθεί και αυτός την έξοδο από τα Μνημόνια, είναι πολύ πιθανόν όχι μόνο να μη βρίσκεται στο πόστο του υπουργού Οικονομικών μετά τον ανασχηματισμό αλλά και να μη μετέχει καθόλου στη σύνθεση της προεκλογικής κυβέρνησης.
Τα διλήμματα…
Σύμφωνα με πληροφορίες, δύο είναι τα διλήμματα που θα θέσει ο Αλέξης Τσίπρας από τη ΔΕΘ (θα είναι ταυτόχρονα και εκλογικά διλήμματα):
• Ποιον εμπιστεύεστε για να προχωρήσει την Ελλάδα στη μεταμνημονιακή διακυβέρνηση; Εμένα και το επιτελείο μου ή τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους νεοφιλελεύθερους συμβούλους του;
• Ποιον εμπιστεύεστε να υλοποιήσει αυτά τα πρώτα μέτρα ανακούφισης της κοινωνίας μετά από οκτώ χρόνια λιτότητας και Μνημονίων; Εμένα, που έβγαλα τη χώρα από τα Μνημόνια, ή τον Κυριάκο Μητσοτάκη, το κόμμα του οποίου ευθύνεται για τη χρεοκοπία της χώρας και την υπαγωγή της στα Μνημόνια και τώρα δεν λέει κάτι συγκεκριμένο για την ανάκαμψη και την ανακούφιση της κοινωνίας;