Το γερμανικό αίνιγμα

Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

Η Γερμανία είναι η χώρα που μέχρι σήμερα έχει μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τη συμμετοχή της στη δημιουργία και διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίτευγμα πραγματικά σπουδαίο, εφόσον αναλογιστεί κανείς ότι με το τέλος του Β’ Πα­γκοσμίου Πολέμου και αφού είχε προκαλέσει ανείπωτες καταστροφές, άφατο πόνο και ποταμούς αίματος, ήταν πραγματικά ερειπωμένη και βιομηχανικά κατεστραμμένη. Οι στοχεύσεις μάλιστα των δυνάμεων κατοχής και κατά βάση των Σοβιετικών συνίσταντο στην καθήλωσή της σε καθεστώς πρώιμης αγροτικής οικονομίας.

Εκμεταλλευόμενη ωστόσο τη διεθνή γεωπολιτική συγκυρία που δημιουργούνταν ένθεν και ένθεν του παραπετάσματος, κατόρθωσε να ξεπεράσει την τετραπλή κατοχή, να οικοδομήσει τη βιομηχανία της, να εκμεταλλευθεί την απλόχερη αμερικανική οικονομική βοήθεια, να αναδειχθεί σε πρωταγωνίστρια οικονομική δύναμη του δυτικού κόσμου, να πετύχει μέσα από τη σίγαση των παθών και τον αυξημένο ρόλο της ΕΟΚ και της προοπτικής της Ενωμένης Ευρώπης την επανένωσή της, να εξασφαλίσει την απορρόφηση των εξαιρετικά ελλειμματικών υποδομών της Ανατολικής Γερμανίας, να κατοχυρώσει τη σχέση ισότιμης ανταλλαγής δυτικού και ανατολικού γερμανικού μάρκου, να επεκτείνει τη βάση της βιομηχανικής της παραγωγής σε χώρες της περιφέρειάς της, με καταβολές μισθών στο εθνικό τους νόμισμα και εν συνεχεία την ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και να δρέψει τους καρπούς, ως η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα με βαριά βιομηχανία, που η Ενωμένη Ευρώπη ως το ισχυρότερο παγκόσμια εμπορικό μπλοκ προσέφερε.

Την ίδια ώρα και μέσα από την εφαρμογή των πολιτικών λιτότητας κατάφερε να καταστήσει τις τράπεζές της, βοηθούσης και της κρίσης του ευρώ, σε ασφαλές απάγκιο μεγάλης μερίδας, αν όχι της πλειοψηφίας των κεφαλαίων, που βρίσκονταν σε άλλες χώρες, κράτη-μέλη. Μοναδική πραγματικά ένεση ρευστότητας και φτηνού χρήματος για τη διατήρηση της προοπτικής μιας εκρηκτικά ανθίζουσας οικονομίας.

Η ευνοϊκή αυτή ωστόσο συγκυρία φαίνεται να εισέρχεται σε περίοδο κρίσης. Ο εμπορικός πόλεμος που ξεκινά από τις ΗΠΑ, με την επιβολή δασμών σε αλουμίνιο και σίδερο αρχικά, είναι σφόδρα πιθανό ότι θα προκαλέσει αλυσιδωτές αντιδράσεις. Και έμμεσα θα πλήξει και τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, την αιχμή του δόρατος του γερμανικού εξαγωγικού εμπορίου. Σε μια μάλιστα επιτάχυνση των εξελίξεων και ανεξάρτητα από τη δασμολογική πολιτική της Κίνας, αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμούς 25% στα εισαγόμενα από τη Γερμανία αυτοκίνητα.

Τα μαύρα σύννεφα ωστόσο δεν εξαντλούνται στον τομέα της οικονομίας. Η πίεση αυξάνει και σε σχέση με την αύξηση στις αμυντικές δαπάνες, που η Γερμανία ως μέλος του ΝΑΤΟ πρέπει να κάνει. Το κατώφλι του 2% είναι ακόμα μακριά και το αίτημα να συμβάλει στην κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και την ασφάλεια των εξωτερικών συνόρων επίκαιρο όσο ποτέ. Ειδικά στο μέτρο που εννοεί σοβαρά ως χώρα τα λεγόμενα για ανάδειξη της ευρωπαϊκής αμυ­ντικής ταυτότητας. Ταυτόχρονα οι κλυδωνισμοί από το Προσφυγικό συνεχίζονται.

Η πρακτική του να ταράζεις «τη φωλιά με τις σφήκες» εκδικείται. Το εφιαλτικό για τους Γερμανούς σενάριο ενός νέου μεταναστευτικού ρεύματος, όπως αυτό που παρατηρήθηκε το 2015, προκαλεί αντιδράσεις. Εξ ου ενδεχομένως και η πολιτική να φέρουν τα Σκόπια πιο κοντά στον ευρωπαϊκό πυρήνα προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν ως ανάχωμα στις μεταναστευτικές ροές της «οδού των Δυτικών Βαλκανίων». Ενδεχόμενο καταστροφικό, που θα σημάνει τη θεσμική περιθωριοποίηση της χώρας μας.

Η αναταραχή στην Ευρώπη, που πηγάζει κυρίως από την οικονομική κρίση, δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστη τη Γερμανία. Η διάρκεια και το εύρος των συνεπειών μένει να φανεί. Συνήθως η Ιστορία εκδικείται όσους επιθυμούν να τη χειραγωγήσουν. Ιδιαίτερα όταν το κάνουν επανειλημμένα.