Το μέτωπο του «ραγιαδισμού»: Σέρβις στον Ζάεφ, εξωραϊσμός του Ερντογάν, εξιδανίκευση του Ακιντζί…

Αρνητικά μηνύματα για το πώς ορισμένα μέτωπα στο εσωτερικό είναι έτοιμα να εξωραΐσουν κάθε φορά όσους βρίσκονται απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο σε μια κρίσιμη διαπραγμάτευση προέκυψαν τις τελευταίες ημέρες τόσο στο Κυπριακό όσο και στο Σκοπιανό.

Στο θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ είναι σαφές ότι έχουμε φθάσει σε μια πολύ κρίσιμη καμπή, που διαπιστώνεται πλέον ότι ακόμη κι αν ο κ. Ζάεφ αποφάσιζε την τελευταία στιγμή να αποδεχθεί οτιδήποτε κι αν ζητούσε η Αθήνα, δεν υπάρχει πλέον αρκετός χρόνος ώστε να πιαστεί το χρονοδιάγραμμα που ο ίδιος είχε θέσει προκειμένου η χώρα του να κερδίσει δύο αποφάσεις. Της ΕΕ τον Ιούνιο για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων και του ΝΑΤΟ τον Ιούλιο για πρόσκληση ένταξης στη Συμμαχία.

Το πλέον κρίσιμο σημείο της διαπραγμάτευσης είναι τώρα, που οι δύο πλευρές ακουμπούν τον πυρήνα του προβλήματος. Η ελληνική πλευρά φέρεται να έχει κάνει σημαντικές παραχωρήσεις, για τις οποίες θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Όμως έχει θέσει, με πρωτοβουλία του Νίκου Κοτζιά, και έναν υψηλό πήχη: Την αποδοχή από τα Σκόπια της erga omnes σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό, που όμως θα κατοχυρωθεί και μέσω των αλλαγών του Συντάγματος.

Ο όρος αυτός είναι σαφές ότι αποτελεί μια πολύ δύσκολη δοκιμασία για κάθε πολιτικό της γειτονικής χώρας, πόσω μάλλον για τον κ. Ζάεφ, που εξαρχής η αντιπολίτευση τον κατηγορούσε ότι προωθήθηκε και του εξασφαλίσθηκε η κοινοβουλευτική στήριξη των Αλβανών για να ξεπουλήσει την ταυτότητα και το όνομα της χώρας.

Ο κ. Ζάεφ είναι προφανές ότι θέλει τη λύση, αλλά μια λύση η οποία δεν θα του στοιχίσει τη θέση του στην πρωθυπουργία της χώρας. Έτσι συνεχίζει να καλλιεργεί ένα ήπιο και διαλλακτικό προφίλ, που τον βοηθά ιδιαίτερα στην εξεύρεση υποστηρικτών μεταξύ των εταίρων και συμμάχων. Την περασμένη εβδομάδα και ενώ μόλις δύο εικοσιτετράωρα πριν είχε ολοκληρωθεί η συνάντηση της Βιέννης μεταξύ των κ. Κοτζιά και Δημητρόφ, παρουσία του Μάθιου Νίμιτς, ο κ. Ζάεφ σε δηλώσεις του αναφέρθηκε για πρώτη αναφορά στο ενδεχόμενο αλλαγών στο Σύνταγμα.

Με δηλώσεις του και την επόμενη ημέρα διευκρίνισε τι εννοούσε: Ότι όταν έρθει η ώρα της ένταξης της χώρας του στην ΕΕ (που αν όλα πάνε καλά δεν αναμένεται πριν από το 2025) τότε θα πρέπει να γίνουν αλλαγές στο Σύνταγμα για την παραχώρηση κυριαρχίας στον πολυεθνικό οργανισμό, όπως είναι η ΕΕ.

Με τη δήλωση αυτή ο κ. Ζάεφ επεδίωκε να δημιουργήσει σύγχυση και στη διεθνή κοινότητα, καθώς έτσι οι εταίροι και σύμμαχοι, που δεν γνωρίζουν φυσικά λεπτομέρειες του ονοματολογικού, θα στρέφονταν προς την Ελλάδα ζητώντας την αποδοχή της «προσφοράς» του κ. Ζάεφ.

Και ενώ ήταν σαφές και προφανές τι εννοούσε ο κ. Ζάεφ, όλα σχεδόν τα ελληνικά ΜΜΕ και αρκετοί βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος έσπευσαν να χαιρετίσουν το υποτιθέμενο «άνοιγμα» Ζάεφ.

Είναι οι ίδιοι κύκλοι που με μεγάλη ευκολία χαρακτηρίζουν ως απότοκο ενός πρωτόγονου εθνικισμού την επιμονή της Ελλάδας για εξεύρεση μιας ισχυρής και οριστικής λύσης στο ονοματολογικό και δικαιώνουν εμμέσως τη σκοπιανή πλευρά.

Την ώρα της κρίσιμης διαπραγμάτευσης δεν είναι δυνατόν να ακούγονται τέτοιες φωνές στο εσωτερικό της χώρας, που ουσιαστικά νομιμοποιούν τον «μακεδονισμό» και τον αλυτρωτισμό της γειτονικής χώρας, με το γελοίο επιχείρημα ότι είναι μια μικρή χώρα… Προφανώς δεν αντιλαμβάνονται ότι η αρπαγή της ταυτότητας, η υποθήκευση της ειρηνικής συνύπαρξης δύο λαών, με τη δημιουργία μόνιμων εστιών προστριβής για το εάν η (έστω και τεχνητή) εθνότητα κυριαρχεί επί του εδάφους (ο «μακεδονικός λαός, επί του συνόλου της γεωγραφικής περιοχής της Μακεδονίας), έχει σχέση με τα μεγέθη, τα σημερινά μεγέθη των κρατών…

Ίδια γεύση και στο Κυπριακό
Όμως τις ίδιες ακριβώς αντιδράσεις βιώσαμε την προηγουμένη εβδομάδα και στο Κυπριακό. Ο Μουσταφά Ακιντζί είναι σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση και πλέον φαίνεται ότι δεν έχει καμιά δυνατότητα άρθρωσης δικού του λόγου και ο μόνος ρόλος που του ανατίθεται είναι αυτός του εκπροσώπου των τουρκικών συμφερόντων. Βλέποντας ότι η Τουρκία κινείται στη σκληρή γραμμή στο Κυπριακό, ζητώντας αλλαγή γραμμής και υιοθέτηση λύσης είτε συνομοσπονδίας είτε δύο κρατών, επιχειρεί να κάνει ελιγμό ώστε να παρασύρει τον Νίκο Αναστασιάδη σε μια δύσκολη συζήτηση με την Τουρκία και συγχρόνως να κερδίσει ο ίδιος ζωτικό χώρο και να επιβιώσει πολιτικά.

Έτσι εμφανίσθηκε ξαφνικά με την πρόταση για αποδοχή από τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, ως προϋπόθεση για επανέναρξη του διαλόγου, του λεγόμενου «πλαισίου Γκουτιέρες», που υποτίθεται είχε υποβληθεί στο Κραν Μοντανά.

Υπενθυμίζεται ότι ο Νίκος Αναστασιάδης είχε υποστηρίξει ότι το «πλαίσιο Γκουτιέρες» ήταν πολύ σημαντικό κεκτημένο για την ελληνοκυπριακή πλευρά, καθώς ανέφερε την κατάργηση των Εγγυήσεων και την απόσυρση του Τουρκικού Στρατού, παρά το γεγονός ότι άφηνε ανοικτά πολλά ζητήματα σχετικά με την εσωτερική διάσταση του Κυπριακού, που ήταν εξαιρετικά αρνητικά για την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Αμέσως, τόσο το ΑΚΕΛ όσο και παράγοντες σε Αθήνα και Λευκωσία, που κυρίως βρέθηκαν στο μέτωπο υποστήριξης του Σχεδίου Ανάν, χωρίς δεύτερη ανάγνωση έσπευσαν να πανηγυρίσουν για τη «μεγάλη ευκαιρία», τη «μεγάλη προσφορά» και να προειδοποιήσουν για το «ολέθριο λάθος του Νίκου Αναστασιάδη» εάν δεν έσπευδε να αποδεχθεί αμέσως την πρόταση Ακιντζί.

Με τις δηλώσεις αυτές αυτομάτως επιχειρήθηκε η απενοχοποίηση της Τουρκίας και των Τουρκοκυπρίων για το ναυάγιο πέρυσι τον Ιούλιο στο Κραν Μοντανά και μεταφέρθηκε η πίεση στην… ελληνοκυπριακή πλευρά για να πάρει θέση σε μια υποτιθέμενη πρόταση του κ. Ακιντζί.

Δεν χρειάστηκαν περισσότερα από δύο εικοσιτετράωρα για να αποδειχθεί τι ακριβώς συνέβαινε.
«Πλαίσιο Γκουτιέρες» με την τυπική έννοια του όρου δεν υπάρχει. Ο κ. Γκουτιέρες στις 30 Ιουνίου είχε παρουσιάσει ορισμένες παραμέτρους σε έξι κεφάλαια για να διευκολυνθεί η συζήτηση, αλλά φεύγοντας από το Κραν Μοντανά υπήρχε αντίδραση από όλες τις πλευρές. Ο κ. Άιντα επικοινώνησε τηλεφωνικά μαζί του και κατόπιν, στις 4 Ιουλίου, ανέγνωσε επικαιροποιημένες τις θέσεις και ιδέες του Γενικού Γραμματέα, τις οποίες οι παριστάμενοι κατέγραψαν οι ίδιοι.

Ο κ. Ακιντζί καλούσε τον Ν. Αναστασιάδη να αποδεχθεί αυτό που ο ίδιος είχε αποδεχθεί ως «πλαίσιο» στις… 30 Ιουνίου, ενώ ο κ. Αναστασιάδης είχε χαιρετίσει το «πλαίσιο» της… 4ης Ιουλίου!
Βεβαίως, αυτοί που εκτέθηκαν τελικώς ήταν εκείνοι που είχαν σπεύσει να εκθειάσουν τη διαλλακτικότητα του τουρκοκύπριου ηγέτη. Ο κ. Ακιντζί ζήτησε ουσιαστικά τη δέσμευση του Ν. Αναστασιάδη σε όλα τα ζητήματα που ενδιαφέρουν τους Τουρκοκυπρίους (εκ περιτροπής προεδρία, περιουσιακό -με προτεραιότητα του νυν χρήστη στις περιουσίες που θα παραμείνουν στο τουρκοκυπριακό συνιστών κρατίδιο-, δίκαιη αναλογία Τούρκων και Ελλήνων που θα εγκαθίστανται στο νησί), αλλά χωρίς να ακουμπά το θέμα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων, καθώς γνώριζε ότι εκεί τον πρώτο λόγο τον έχει η Τουρκία.

Και για να μην υπάρχουν παρερμηνείες, η Άγκυρα, διά του εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών, την Πέμπτη δήλωσε ότι οι προτάσεις του Ακιντζί είναι «άνευ αποτελέσματος» και ότι πλέον «όσο συνεχίζουν την ίδια στάση οι Ελληνοκύπριοι, δεν μπορεί να υπάρξει λύση ομοσπονδίας στο Κυπριακό και συνεπώς πρέπει να αναζητηθούν εναλλακτικές λύσεις»…

Όμως και τα δύο αυτά περιστατικά, όπως και η γνωστή αντίληψη που επιχειρεί κάθε φορά να εξωραΐσει τις δηλώσεις του Ερντογάν και να υποβαθμίσει τις προκλήσεις, δείχνουν την πραγματική αδυναμία του εσωτερικού μας μετώπου και στην Αθήνα και στη Λευκωσία.

Ο ραγιαδισμός, εξάλλου, δεν είναι κάτι που ξεπερνιέται εύκολα…

Κωνσταντίνος Τσάκαλος