Ο Πατσίφικο

Του
ΝΙΚΟΥ ΑΜΜΑΝΙΤΗ

Οι ξένοι, με δύο λόγια οι υπήκοοι ξένων λαών, κυρίως ευρωπαϊκών, όταν με τη βοήθεια του Θεού ο αγώνας της Παλιγγενεσίας είχε ενταθεί και η απελευθέρωση της Ελλάδος βρισκόταν επί θύραις, με την ταυτόχρονη δημιουργία ενός καινούργιου κράτους, πλάκωσαν ακάθεκτοι με σκοπό να την κατασπαράξουν οικονομικά. Όσα ο βάρβαρος κατακτητής ούτε διανοήθηκε ποτέ να διαπράξει στα 400 χρόνια δουλείας, αυτοί οι «πολιτισμένοι» και λεπτεπίλεπτοι λαοί εναβρύνονταν να διακηρύσσουν ότι θα εκπολίτιζαν την Ελλάδα, που ο βάρβαρος ανατολίτης κατακτητής της την άφησε στα μαύρα σκοτάδια. Δάνεια και οικονομική βοήθεια μας έδιναν τα Κοινοβούλιά τους, που ποτέ δεν έφταναν ατόφια στον κορβανά μας, μπας και ορθοποδήσουμε, αλλά πάντα με προμήθειες εξαερώνονταν στην τσέπη τους και έφτανε σε μας ένα ελάχιστο υπόλοιπο, σαν να ήμασταν ζητιάνοι. Βέβαια υπήρχαν και οι εξαιρέσεις.

Υπήρχαν και εκείνοι οι καλλιεργημένοι ξένοι. Εκείνοι που είχαν σπουδάσει την ιστορία αυτού του τόπου και γνώριζαν τι του χρωστά η ανθρωπότητα. Υπήρχαν και εκείνοι που ήρθαν ως περιηγητές και τη γνώρισαν και την ερωτεύθηκαν, εκείνοι οι ιδεολόγοι, που για την Ελλάδα θα έδιναν και τη ζωή τους.

Στο περασμένο μας αφήγημα θίξαμε ακροθιγώς τον βίο και την πολιτεία ενός αποφασισμένου να φάει το «ξύγκι» της φτωχής πατρίδας μας. Του Δαυίδ Πατσίφικο. Επειδή όμως η δράση του δεν περιορίστηκε στο θρησκευτικό εκείνο επεισόδιο, αποφασίσαμε να την κάνουμε ευρύτερα γνωστή. Υπήρξε εποχή που οι Ισπανοί, πριν από τον Αδόλφο Χίτλερ και την ανακάλυψή του περί Ολοκαυτώματος, αποφάσισαν να καθαρίσουν την Ισπανία και να μη μείνει ούτε «ρουθούνι εβραίικο». Βασίλευε τότε το «σετάκι» Φερδινάνδος και Ισαβέλλα.

Και η μεν Ισαβέλλα ήταν απασχολημένη να χαρτζιλικώνει τον Χριστόφορο Κολόμβο, που την έπεισε πως προετοίμαζε «ταξίδι προς Ανατολάς» και την ξεψείριζε κανονικά, ενώ ο τε­μπελάκος Φερδινάνδος ήθελε να τιμωρήσει τους Εβραίους επειδή σταύρωσαν τον Χριστό και από την άλλη βαριόταν επειδή δεν είχε τίποτα να κάνει. Το διάταγμα περί καθάρσεως της Ισπανίας υπογράφηκε σαν κατεπείγον, ένα άγριο πογκρόμ εξαπολύθηκε, δεν ήτανε και πολύ της αντιστάσεως οι Εβραίοι, τους αποκαλούσαν μάλιστα «γιαχουντήδες», έτσι σκόρπισαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, μεταξύ αυτών δε και ο Πατσίφικο.

Oι φυγάδες μεταξύ των άλλων πόλεων κατέφυγαν σωρηδόν στη Θεσσαλονίκη, που αποτελούσε πολυπολιτισμική πόλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όπου και εγκατασταθήκαν, για να γίνουν με το σύστημα «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε» αξιόλογη παροικία. Ο Πατσίφικο προτίμησε να αναζητήσει την τύχη του στη φτωχή και άμοιρη Αθήνα. Ήτανε διαβόλου κάλτσα. Αυτό που λέμε στην απλοελληνική, «κωλοπετσωμένος». Εγκαταστάθηκε στου Ψυρρή, που ήταν πολύ της μόδας τότε και εκεί διέμενε η αριστοκρατία της πρωτεύουσας, που στη γλώσσα της εποχής την αποκαλούσαν «μπουρζουαζία».

Aπασχολιόταν πώς θα βγάλει δίχως κόπο παραδάκι και θα φάει γλυκό ψωμί, σε βάρος των Ελλήνων φυσικά. Ενώ στο Λονδίνο ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα απασχολούσε το Φόρεϊν Όφις: Πώς είναι δυνατόν ένα αρτισύστατο κράτος, που δημιουργήθηκε με τις ευλογίες της Αγγλίας, να μην έχει άγγλο βασιλέα αλλά έναν ψωριάρη Βαυαρό, που φορά φουστανέλες και δεν ελέγχεται από την Αυλή του Αγίου Ιακώβου;

Έτσι, οι Άγγλοι εργάζονταν ακατάπαυστα να ανατρέψουν τον Όθωνα, οι δε Έλληνες φιλονικούσαν εάν οι αφιχθέντες ήσαν πρόσφυγες ή μετανάστες.

O Πατσίφικο έπρεπε πάση θυσία να αποκτήσει υπηκοότητα. Βρήκε τους Εγγλέζους ευεπίφορους στους Εβραίους, είδε και το μίσος τους προς τον Όθωνα και με τις γαλιφιές του έγινε άγγλος υπήκοος. Ύστερα, με το αλάνθαστο σύστημα «λέγε λέγε το κοπέλι, κάνει την κυρά και θέλει», τα κατάφερε να εξελιχθεί σε άγγλο πρόξενο. Έτσι, ο άλλοτε ισπανοεβραίος τυχοδιώκτης Δαυίδ Πατσίφικο βρέθηκε κάτοχος εξουσίας σε έναν λαό που είχε μάθει να τρέμει τους εξουσιαστές του. Όταν έγινε εκείνο το πασχαλινό επεισόδιο με το κάψιμο του Ιούδα και το πλήθος, που του τα είχε μαζέψει, έκανε γιουρούσι στο σπίτι του, ο Πατσίφικο γλίτωσε καταφυγών στην αγγλική πρεσβεία ως άγγλος επίσημος. Και όταν έγινε αποτίμηση των ζημιών που του προξένησε ο όχλος, οι Άγγλοι, με συγκινητική ακρίβεια, τις ανεβίβασαν σε 888.736 δραχμές και 50 λεπτά, που το ελληνικό κράτος δεν είχε να του καταβάλει.

Κατέφτασε λοιπόν η αγγλική αρμάδα στα φαληρικά ύδατα και επιβλήθηκε ναυτικός αποκλεισμός της πρωτεύουσας για να αποζημιωθεί ο «Άγγλος» Πατσίφικο. Μεγάλη ήταν η ζημία της ελληνικής οικονομίας από τον αποκλεισμό. Όλοι, με επικεφαλής τον βασιλέα, που απέκτησε αιφνιδίως σύσσωμη τη λαϊκή υποστήριξη, στράφηκαν κατά των Εγγλέζων. Ο άγγλος ναύαρχος Πάρκερ γινόταν καθημερινά και πιο βίαιος και το μίσος εναντίον του Όθωνα ήταν εμφανές, καθώς τους χάλαγε τη σούπα.

Τελικά παρενέβησαν οι Γάλλοι και οι Ρώσοι και έγινε νέα καταμέτρηση των ζημιών, που ανήλθαν περίπου στις 3.000 δραχμές. Το κράτος ανέπνευσε, ο εντιμότατος κ. Πατσίφικο τις έριξε από μέσα, και η θαλασσοκράτειρα μάζεψε τα θωρηκτά της και έφυγε.

Η ιστορία του Δαυίδ Πατσίφικο τελειώνει σε λίγο καιρό με μια κατάχρηση που έκανε…