Κοινοτικός Προϋπολογισμός και εθνικές προτεραιότητες
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Η πρόταση για τον νέο Κοινοτικό Προϋπολογισμό, που υπερβαίνει τα 1,2 τρισ. ευρώ για το διάστημα 2021-2027, ήρθε να επιβεβαιώσει τις αρχικές εκτιμήσεις. Αυτές δηλαδή που θεωρούσαν βέβαια την περικοπή των κονδυλίων για την Κοινή Αγροτική Πολιτική και τα Ταμεία Συνοχής, ενώ ανέμεναν αύξηση των εθνικών εισφορών και των κονδυλίων που προβλέπονται για την έρευνα και την τεχνολογία. Ειδικά μάλιστα για το πρόγραμμα-αιχμή, το «HORIZON EUROPE», όπως ονομάζεται πλέον, η αύξηση ήταν της τάξης του 30%.
Για τη χώρα μας, σε πρώτη ανάγνωση, οι προδιαγραφές δεν είναι θετικές. Τόσο σε σχέση με τις περικοπές για την Κοινή Αγροτική Πολιτική όσο και σε σχέση με τις μειώσεις των κονδυλίων που αφορούν τις δράσεις συνοχής, με βασικούς αποδέκτες τους δήμους και τις περιφέρειες, οι μεσοσταθμικές μειώσεις της τάξεως του 5%-7% μας φέρνουν, ως αρχή εργασίας, στο στρατόπεδο των χαμένων.
Και δεν είναι μόνο αυτό. Οι δύο βασικοί παίκτες, Γάλλοι και Γερμανοί, επιβεβαιώνουν με συντονισμένες και στοχευμένες επιλογές την εθνική τους ατζέντα. Από τη μία ο Πρόεδρος Μακρόν αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για τη δημιουργία της συμμαχίας προθύμων, που θα έχει ως αποστολή την καταγραφή, ανάλυση και διαχείριση περιφερειακών κρίσεων ασφαλείας και την πραγματοποίηση αντίστοιχων αποστολών. Η νέα αυτή συσσωμάτωση κρατών-μελών -για την ώρα αριθμεί δέκα- περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο, διακαή πόθο και αναγκαίο αμυντικό εταίρο κάθε σχετικής ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας, αλλά όχι τη χώρα μας.
Αλλά και στον τομέα της «διπλωματίας των αγωγών» και της ενεργειακής επάρκειας, οι συντελούμενες εξελίξεις μόνο πικρά μειδιάματα μπορούν να προκαλέσουν. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ρωσικός κολοσσός της Gazprom φαίνεται να αποφεύγει την επιβολή προστίμων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την ολοκλήρωση της σχετικής έρευνας που είχε ξεκινήσει εναντίον του το 2011 για αντιανταγωνιστικές πρακτικές.
Οι πλέον κακεντρεχείς σαρκαστικά υποστηρίζουν ότι τα κονδύλια που εξοικονόμησε η ρωσική εταιρεία ενέργειας από τη μη επιβολή προστίμου θα χρησιμοποιηθούν για την κατασκευή του Nord Stream 2, που θα επιτείνει την ενεργειακή ομηρία της Ευρώπης και θα διευκολύνει τους σχεδιασμούς των Γερμανών, που κατά τα άλλα, διά στόματος Μέρκελ, διακήρυξαν ότι θα λάβουν μέριμνα για να μην περιθωριοποιηθεί η Ουκρανία. Σε επίπεδο, προφανώς, «καλών προθέσεων». Μια πρόσθετη υπόμνηση για το πόσο σοβαρά αντιμετωπίζεται η ανάδειξη της χώρας μας σε εναλλακτικό προμηθευτή ενέργειας και της στήριξης που τυχόν ελπίζουμε ότι θα τύχουμε απέναντι στην τουρκική επιθετικότητα.
Το σχέδιο του Κοινοτικού Προϋπολογισμού είναι μια πραγματικότητα. Είναι η απαρχή μιας διαδικασίας, στην οποία ακόμα τίποτα δεν χάθηκε αλλά και τίποτα δεν έχει διασφαλισθεί. Επιτάσσει ωστόσο εγρήγορση και διαρκή προσπάθεια. Γιατί μάχες χαμένες είναι αυτές που δεν δίνονται.