Η πραγματική Αριστερά είναι κομμάτι της λύσης, η κυβέρνηση κομμάτι του προβλήματος…

Του
ΝΙΚΟΥ ΣΤΡΑΒΕΛΑΚΗ
Οικονομολόγου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

Όλη την περασμένη εβδομάδα τόσο η κυβέρνηση όσο και η αντιπολίτευση επεδίωξαν να στρέψουν την ατζέντα στην οικονομία. Είναι προφανές ότι το αφήγημα της ισχυρής ευρωπαϊκής Ελλάδας, που θα «ξεβλαχέψει» τα Βαλκάνια, όπως κάποτε «ξεβλάχεψε» και η ίδια μέσα από τις σελίδες του δημοσιογραφικού trash του Πέτρου Κωστόπουλου, έχει θαφτεί οριστικά.

Βέβαια η στροφή στην οικονομία δεν συνοδεύτηκε και από την καλύτερη συγκυρία. Μετά την έκθεση της Goldman Sachs, που ζητά μαξιλάρι ασφαλείας πλέον των αδιάθετων 27 δισ. του τρίτου Μνημονίου για να μην εκτοξευτεί το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους μετά τον Αύγουστο, ήρθε η σιωπή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, αναφορικά με τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα. Από κοντά και το Eurogroup, που παρέπεμψε τις όποιες εξελίξεις σχετικά με το χρέος στις ελληνικές καλένδες. Αμφότερες οι εξελίξεις καθώς και οι αυστηροί όροι της μεταμνημονιακής εποπτείας οδηγούν στην οριστική απόρριψη και του δεύτερου κυβερνητικού αφηγήματος, εκείνου της καθαρής εξόδου από το Μνημόνιο.

Όσο και αν η κυβέρνηση έσπευσε στη βασική σανίδα σωτηρίας που έχει, εκείνη των ενθαρρυντικών δηλώσεων, το κλίμα είναι δύσκολο να αναστραφεί. Δεν φταίει τόσο το φαιδρό των ίδιων των δηλώσεων, όπως, παραδείγματος χάριν, του κ. Γκουρία του ΟΟΣΑ, που είδε ενθαρρυντική την αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, ξεχνώντας να μας πει ότι υπήρξε ταχύτερη αύξηση των εισαγωγών, που οδήγησε σε έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μετά από αρκετά χρόνια. Φταίει κυρίως η ίδια η καπιταλιστική αγορά, που δεν αντανακλά την αισιοδοξία των δια­φόρων αξιωματούχων. Πριν από λίγες ώρες τα ομόλογα της εταιρείας Follie-Follie έκλεισαν σε ιστορικό χαμηλό, με συνολικές απώλειες 36% περίπου.

Ο λόγος η ανακοίνωση αμερικανικού hedge fund ότι έχει θέση πωλητή (short) στο συγκεκριμένο περιουσιακό στοιχείο. Το ίδιο ισχύει και για τη μετοχή της ΔΕΗ. Οι επιθετικές πωλήσεις πιέζουν σημαντικά το τίμημα ή ακριβέστερα ξεπούλημα των λιγνιτικών μονάδων της εταιρείας.

Για τις τράπεζες η έκθεση της Goldman Sachs αναφέρει ότι «η ανάκαμψη του κλάδου θα πάρει χρόνο». «Η κερδοφορία», καταλήγει η έκθεση, θα παραμείνει χαμηλή λόγω της απομόχλευσης της οικονομίας και της χαμηλής ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών». Σε αυτό το κλίμα, ήρθε το βράδυ της Παρασκευής η απομάκρυνση του διευθύνοντος συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας κ. Φραγκιαδάκη, προσωπικής επιλογής του κ. Γιάννη Δραγασάκη. Δεν ξέρω αν η απομάκρυνση, την οποία ζήτησε το ΤΧΣ (φερόμενος ως μέτοχος της τράπεζας κατά 41%), οφείλεται σε αποτυχία των stress tests ή άλλο λόγο. Αυτό που ξέρω είναι ότι εάν το ΤΧΣ είναι ο απευ­θείας μέτοχος της τράπεζας, που αποφασίζει για τη διοίκησή της, τότε με ποια λογική τα δάνεια που πήρε η χώρα για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας παραμένουν τμήμα του δημοσίου χρέους, κύριοι της κυβέρνησης;

Κοντολογίς, η οικονομία δεν ανακάμπτει στην πράξη, η κυβέρνηση μοιάζει παραδομένη στις εξελίξεις σε ΕΕ και ΔΝΤ, προσπαθώντας παράλληλα να περισώσει ό,τι μπορεί από το αφήγημα της καθαρής εξόδου και η αντιπολίτευση, βλέποντας την πιθα­νότητα για επίσπευση των μέτρων, ζητά εκλογές για να προλάβει τις εξελίξεις. Το πρόβλημα είναι ότι και η αντιπολίτευση μοιάζει αμήχανη μπρο­στά στο μέγε­θος της μνημονιακής αποτυχίας.

Η συνέχιση των μέτρων μετά τον Ιούνιο μαζί με αμφίβολες συνθήκες οικονομικής μεγέθυνσης προβληματίζουν το σύνολο του αστικού πολιτικού συστήματος. Η προσπάθεια να στραφεί η συζήτηση προς το θέμα της ασφάλειας, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης των συντηρητικών αντανακλαστικών της κοινωνίας, μοιάζει να πείθει τόσο λί­γους όσο και το κυβερνητικό αφήγημα. Η πολιτική κρίση που θα φέρουν οι ε­κλογές, όποτε και αν γίνουν, θα πυροδοτήσει σημαντικές ανακατατάξεις που πρέπει να ενισχύσουν και να προκαλέσουν οι δυνάμεις της πραγματικής Αριστεράς.

Να βγουν στην κοινωνία ως κομμάτι της λύσης, αντί να φαίνονται κάποιοι από αυτούς ως κομμάτι του προβλήματος.