Τρικυμία στα εθνικά – Ουάσινγκτον και ΝΑΤΟ νίπτουν τας χείρας τους…

Τουρκική εμμονή και επιμονή για το status quo στο Αιγαίο εν μέσω εκλογών

-Στόχος του Ερντογάν η αμφισβήτηση του Αιγαίου
-Και ντρίπλες από τον Νίμιτς στο Σκοπιανό…

Στη δίνη των εθνικών θεμάτων έχει εγκλωβισθεί η κυβέρνηση, τη στιγμή μάλιστα που προσπαθεί με κάθε τρόπο να διασφαλίσει την καθαρή έξοδο της Ελλάδας από το Μνημόνιο και τη -χωρίς παράθυρα νέων μίνι Μνημονίων- επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα.

Η Τουρκία, πολύ περισσότερο μετά την προκήρυξη των πρόωρων εκλογών, με τις οποίες ο Ερντογάν επιδιώκει να αιφνιδιάσει την αντιπολίτευση και να κυριαρχήσει απολύτως στη χώρα, θα διατηρήσει τους υψηλούς τόνους και την πολεμική ρητορική, απευθυνόμενος και στη δεξαμενή της ακροδεξιάς και εθνικιστικής ψήφου.

Σε ό,τι αφορά το Σκοπιανό, ο κ. Κοτζιάς, παρά την προσπάθεια να ρίξει τους ρυθμούς στη διαδικασία, καλείται την Τετάρτη, στη Βιέννη, να συζητήσει εκ νέου το παζάρι στο οποίο θέλει να οδηγήσει τις δύο πλευρές ο Μ. Νίμιτς…

Στα ελληνοτουρκικά, χωρίς να μπορεί να αποκλεισθεί φυσικά ένα θερμό επεισόδιο, το επόμενο δίμηνο, που ήδη προδιαγράφονταν δύσκολο για την Ελλάδα, είναι προφανές ότι θα είναι εξαιρετικά επικίνδυνο και στην καλύτερη περίπτωση δεν θα πρέπει να αναμένεται κάποια κίνηση από την πλευρά της Τουρκίας που ίσως οδηγούσε σε εκτόνωση αυτής της συμπιεσμένης έντασης.

Με το ΝΑΤΟ και την Ουάσινγκτον να νίπτουν τας χείρας τους, η λεκτική στήριξη των Ευρωπαίων είναι σημαντική αλλά απέχει από το να θεωρηθεί ότι έχει και ουσιαστικό περιεχόμενο και μένει να αποδειχθεί πόσο ειλικρινής είναι η στήριξη από τον κ. Μακρόν, εφόσον φυσικά δεν εξαντλείται στην προμήθεια -έστω και με leasing- των δύο φρεγατών.

Το σημαντικό ποιοτικό στοιχείο της αναβαθμισμένης αυτής τουρκικής προκλητικότητας ήταν η γραπτή δήλωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών που χαρακτήριζε (απαντώντας στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) τα Ίμια ως τουρκικά.

Παρά το γεγονός ότι η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα Ίμια, σε νησίδες και βραχονησίδες είναι από μόνο του ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, με τη δήλωση αυτή το τουρκικό ΥΠΕΞ, και εφόσον επιμείνει σε αυτήν την πολιτική, διέβη τον Ρουβικώνα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, υποστηρίζοντας ευθέως την ανατροπή της Συνθήκης της Λωζάννης, η οποία προβλέπει κατηγορηματικά ότι η Τουρκία παραιτείται της κυριαρχίας επί όλων των νησιών πέραν των 3 ναυτικών μιλίων από την τουρκική ακτή (όπως συμβαίνει με τα Ίμια).

Η καθημερινή εμμονική αναφορά της τουρκικής ηγεσίας στο Αιγαίο δεν έχει άλλο στόχο από το να κατοχυρώσει, πλέον και με την απειλή των όπλων, τη γενικευμένη αμφισβήτηση του Αιγαίου, την απαγόρευση άσκησης ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων σε αυτό και τελικά να συρθεί η Ελλάδα σε διαπραγμάτευση είτε πριν είτε μετά από ένα θερμό επεισόδιο, όπου στο τραπέζι θα βρεθεί όλο το καθεστώς κυριαρχίας του Αιγαίου. Μια διαπραγμάτευση που θα γίνει με τους όρους που θα θέσει η Άγκυρα και ενώ στο τραπέζι θα βρεθεί τελικά ο διαμοιρασμός της ελληνικής κυριαρχίας…

Ο κ. Ερντογάν θέλει όλες αυτές τις εβδομάδες να στείλει το μήνυμα, που απευθύνεται και στο εσωτερικό του, ότι πλέον έχει αφομοιώσει πλήρως στο νεοθωμανικό δόγμα του την αναθεωρητική ατζέντα των Κεμαλιστών και πλέον, με ένα νέο πατριωτικό όραμα, χτίζει τη μετακεμαλική Τουρκία, την οποία θέλει να εγκαινιάσει με πανηγυρικό τρόπο το 2023.

Καθώς η Λωζάννη, σύμφωνα με την αντίληψή του, αποτελεί τα δεσμά που επέβαλαν στην κεμαλική Τουρκία οι ξένοι με ευθύνη του Κεμάλ, η ανατροπή της και μάλιστα, εάν αυτό καταστεί δυνατόν, με αλλαγή των συνόρων προς όφελος της Τουρκίας τουλάχιστον στη Συρία αλλά και με ένα νέο καθεστώς στο Αιγαίο θα είναι η δική του σφραγίδα σε αυτήν τη νέα εποχή που φαντάζεται για τη χώρα του.

Όσο κι αν στην Αθήνα θέλουμε να εκλαμβάνουμε την πραγματικότητα κατά το δοκούν και να αποδίδεται η τουρκική επιθετικότητα σε μικροπολιτικές σκοπιμότητες του κ. Ερντογάν, που θα εξαντληθούν -υποτίθεται- μετά τη νίκη του στις εκλογές, οφείλουμε απλώς να θυμίσουμε ότι σε περισσότερες από δέκα εκλογές και δημοψηφίσματα που έχει κερδίσει ο κ. Ερντογάν κάθε φορά ήταν όλο και πιο επιθετικός, όλο και πιο αλαζονικός…

Και η ανατροπή της Λωζάννης σε σχέση και με το καθεστώς του Αιγαίου αποτελεί πλέον στρατηγική επιλογή της Τουρκίας, την οποία θα συναντήσουμε και μετά την 24η Ιουνίου.

Σε αυτό το βαρύ κλίμα και ενώ σιγοβράζει η ένταση στην κυπριακή ΑΟΖ, η υπόθεση των τούρκων φυγάδων στην Ελλάδα έχει υπονομεύσει πλήρως το όποιο κλίμα εμπιστοσύνης είχε απομείνει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Όπως είχαμε παρουσιάσει αναλυτικά και στο άρθρο της προηγούμενης Κυριακής, η Τουρκία θεωρεί κομβικό ζήτημα (όχι μόνο για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις) την υπόθεση των οκτώ, ώστε να μην αποτελέσει το παράδειγμα και για άλλες χώρες. Και κυρίως σε μια περίοδο που ο αυταρχισμός και η αντιδημοκρατική καταστολή των αντιπάλων του Ερντογάν κορυφώνονται στη χώρα, να μην αποτελεί η Ελλάδα ασφαλές καταφύγιο για κάθε κατατρεγμένο (δικαίως ή αδίκως) του καθεστώτος Ερντογάν.

Ο κ. Γιλντιρίμ, σε συνέχεια όσων είχε πει στο τηλέφωνο με τον κ. Τσίπρα την Παρασκευή, με αφορμή την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον συγκυβερνήτη του τουρκικού ελικοπτέρου, έκανε λόγο για τη «φιλική χώρα που γίνεται καταφύγιο τρομοκρατών» και ζήτησε, με τρόπο μάλλον προσβλητικό για μια ανεξάρτητη χώρα, να «εκλαμβάνει πλέον ως εχθρούς της τους εχθρούς της Τουρκίας», αναφερόμενος φυσικά όχι στους τζιχαντιστές αλλά στους οπαδούς του Φ. Γκιουλέν. Ανθρώπους για τους οποίους μπορεί να μην εκκρεμεί καμιά κατηγορία διάπραξης εγκλήματος, παρά μόνο αυτό που ο Ερντογάν θεωρεί «έγκλημα», το να συμπαθεί δηλαδή κάποιος το κίνημα του Γκιουλέν.

Όμως η Ελλάδα δεν μπορεί ακόμη κι αν κάποιος αποδεδειγμένα είναι μέλος του κινήματος Γκιουλέν να τον παραδώσει στην Τουρκία, όχι μόνον γιατί δεν θεωρείται εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση το κίνημα Γκιουλέν αλλά και επειδή κανένας πλέον δεν μπορεί να εκδοθεί στην Τουρκία όσο τα ανώτατα δικαστήρια κρίνουν ότι ο υπό έκδοση δεν θα έχει δίκαιη δίκη… Και αυτό είναι κάτι που δεν θα αλλάξει σύντομα.

Συνεχίζει τα παιχνίδια του ο Νίμιτς
Στο Σκοπιανό ο Νίκος Κοτζιάς προσπάθησε να βάλει πάγο στη διαδικασία, δηλώνοντας ότι πλέον έχει χαθεί το χρονοδιάγραμμα του Ιουλίου για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ενώ διεμήνυσε ότι χωρίς επίλυση του ονοματολογικού ούτε στην ΕΕ θα ληφθεί απόφαση για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Την ίδια στιγμή τα Σκόπια είχαν κάθε λόγο να επιχειρούν να εκμεταλλευθούν τη θετική Έκθεση της Κομισιόν και την πρότασή της για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Χωρίς να τίθεται ως σαφής προϋπόθεση το θέμα της ονομασίας, τόσο οι αναφορές του επιτρόπου Χάν όσο κι η έμμεση αναφορά ότι «η επίλυση του θέματος της ονομασίας είναι επείγουσα» ξεκαθαρίζουν ότι δεν θα ληφθεί απόφαση στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου εάν δεν προηγηθεί λύση.

Το διαφαινόμενο αδιέξοδο σήμανε συναγερμό στην άλλη όχθη του Ατλαντικού και έτσι την Τετάρτη ο κ. Νίμιτς επιστρέφει στη Βιέννη για να συναντηθεί με τους δύο υπουργούς Εξωτερικών Ν. Κοτζιά και Ν. Δημητρόφ, σε μια προσπάθεια να ξαναβάλει τη διαδικασία στον «αναπνευστήρα».

Ο κ. Νίμιτς θα επιδιώξει να βάλει πάλι στο τραπέζι το έγγραφο που έστειλε στους δύο υπουργούς πριν από δύο εβδομάδες, παρουσιάζοντας αυτό που θεωρεί ο ίδιος ότι μπορεί να είναι ο συμβιβασμός μεταξύ των δύο πλευρών. Έγγραφο το οποίο δεν επιθυμεί να συζητήσει η Αθήνα καθώς οδηγεί σε μια μορφή επιδιαιτησίας.

Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο ΥΠΕΞ στη Βιέννη αλλά και μετά το πρώτο δεκαήμερο του Μαΐου στη Θεσσαλονίκη και στο Σούνιο είναι κρίσιμες όχι μόνο γιατί θα διαφανεί εάν η προσφορά της Αθήνας, με την επίδειξη «κατανόησης» σε θέματα ταυτότητας, μπορεί να αποσπάσει ως αντάλλαγμα το κρίσιμο erga omnes και τη συνταγματική αλλαγή ή θα επιχειρηθεί ένα blame game, στο οποίο είναι όλο και λιγότερο πρόθυμοι, σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, να αποδεχθούν την ελληνική επιχειρηματολογία…

Κωνσταντίνος Τσάκαλος