Οι εκλογές του Ερντογάν
Του
ΠΟΛΥΚΑΡΠΟΥ ΑΔΑΜΙΔΗ
Δικηγόρου, ΔΝ, αν. Καθηγητή
Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων
στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Η είδηση αιφνιδίασε. Οι Τούρκοι οδεύουν σε πρόωρες εκλογές στις 24 Ιουνίου 2018. Αντί για τον Νοέμβριο του 2019. Με δεδομένη την ένταση στο Αιγαίο και τη βάσιμη, όπως όλες οι εξελίξεις μέχρι σήμερα επιβεβαιώνουν, εκτίμηση για κλιμάκωσή της, κάθε εξέλιξη στη γείτονα χώρα έχει τη σημασία της για εμάς και χρήζει ανάλυσης.
Η αρχική ημερομηνία, που λέγεται ότι προτάθηκε από τον αρχηγό των εθνικιστών Γκρίζων Λύκων Μπαχτσελί και «λαγού» ουσιαστικά του Ερντογάν, ήταν η 26η Αυγούστου. Ημερομηνία που δεν είναι τυχαία, καθώς σηματοδοτεί την επέτειο της μάχης στο Ματζικέρτ, το 1071, όταν οι δυνάμεις του Αλπ Αρσλάν, νίκησαν τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ρωμανό Διογένη και εδραίωσαν την παρουσία των Σελτζούκων Τούρκων στη Μικρά Ασία. Λέγεται επίσης ότι η τελικά επιλεγείσα ημερομηνία αποτρέπει από τη μία την παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, που θα δυσχέραινε την πιστή εκτέλεση της προπαγάνδας Ερντογάν, ενώ καθιστά απαγορευτική τη συμμετοχή ενός νεοϊδρυθέντος κόμματος, που προέρχεται από τα σπλάχνα των Γκρίζων Λύκων.
Με τις δημοσκοπικές επιδόσεις του υψηλές, μεσοσταθμικά άνω του 10%, θα εμπόδιζε την είσοδο του Μπαχτσελί στη Βουλή, όπου υπάρχει το όριο του 10%, και θα στερούσε στον Ερντογάν έναν πολύτιμο σύμμαχο για την απόλυτη πλειοψηφία. Σύμφωνα με τον τουρκικό εκλογικό νόμο, ένα κόμμα δικαιούται να συμμετάσχει στις εκλογές εάν το ιδρυτικό του συνέδριο έχει γίνει έξι τουλάχιστον μήνες πριν από τη διεξαγωγή τους. Για το νεότευκτο τουρκικό κόμμα της Δεξιάς το όριο αυτό, στις εκλογές α λα Τούρκα, θα συμπληρώνονταν στις 28 Ιουνίου.
Ο Ερντογάν φαίνεται να προκηρύσσει τις πρόωρες εκλογές για να κεφαλαιοποιήσει τη δημοφιλία της «νίκης» του στο Αφρίν και τις εθνικιστικές κορώνες που εκτοξεύει ακόμα και κατά της Ελλάδας. Εκτιμάται επίσης ότι «τρέχει» να προλάβει την «υπερθέρμανση» της τουρκικής οικονομίας, που ενώ καταγράφει ετήσια ανάπτυξη που υπερβαίνει το 7%, βλέπει την τουρκική λίρα να κατακρημνίζεται και τα δημοσιονομικά μεγέθη να διαμορφώνονται ζοφερά. Πραγματικός εφιάλτης για τα πολιτικά σχέδια του τούρκου Προέδρου, που από το 2002 έως και σήμερα στηρίζονται σε μια εύρωστη οικονομία και μια νέα μεσαία τάξη και μεγάλα επιχειρηματικά τζάκια, που ο ίδιος δημιούργησε.
Μέσα από μια συνεπή μακιαβελική θεώρηση των πραγμάτων, ο Ερντογάν κάνει τις επιλογές του με ορίζοντα την παράταση της παραμονής του στην εξουσία. Με πλήρη συναίσθηση και του βιολογικού του κύκλου, προχωρά σε μια πραγματιστική αξιοποίηση συσχετισμών και διαδικασιών. Το διάστημα μέχρι τις τουρκικές εκλογές προοιωνίζεται δύσκολο, καθώς το τουρκικό κατεστημένο και ο Ερντογάν δεν θα διστάσουν να προβούν σε κάθε είδους τυχοδιωκτισμό, με άδηλους υπαίτιους και στυγνό καιροσκοπισμό.
Έχοντας όμως υπόψη και τη σημασία που ο τούρκος Πρόεδρος αποδίδει στην οικονομία, είναι σφόδρα πιθανό ότι και μετά τις εκλογές δεν θα διστάσει να αποπροσανατολίσει, ως προς τις δυσοίωνες προοπτικές της, με κάθε μέσο. Η απειλή πολεμικής εμπλοκής είναι το πλέον αντιπροσωπευτικό.