Και τώρα όλα επί των τειχών!
Του
ΣΠΥΡΟΥ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάστερ στις Δημόσιες Πολιτικές, Συντονιστή του Ομίλου
Πολιτικού και Κοινωνικού Προβληματισμού «Ακτίδα»,
πρ. Προέδρου ΑΔΕΔΥ
Όταν οι δύο νέες κοπέλες, η Μελίσα και η Άννα, συναντήθηκαν και αποφάσισαν να συνεργαστούν, ήταν ακόμα η εποχή που οι ιστορίες και οι αστικοί μύθοι δεν είχαν ξεφτίσει. Λίγο πριν την από κρίση έστησαν την πρωτοβουλία τους και με επαγγελματισμό προχώρησαν, όμως η κρίση τσάκισε τα όνειρα.
Τα πολιτικά είναι δυσνόητα γι’ αυτές, αλλά ρωτούν για την πιθανότητα επιστράτευσης. Τα αγόρια τους είναι αμίλητα και σκεπτικά όσον αφορά το θέμα στην εβδομαδιαία έξοδο για καφέ στην πλατεία, κοντά στο εργαστήρι τέχνης, που τόσο αγαπούν. Άλλοι ρυθμοί από τις προηγούμενες δεκαετίες.
Από τα λόμπι, τα χόμπι ή τους ειρηνικούς επαναστάτες των ριζικών μετασχηματισμών στους «θεσμούς», στην τρέλα της κρίσης, που δοκιμάζει τη λογική. Και τώρα, εκεί που βγαίναμε από τα Μνημόνια και το επόμενο ερώτημα αφορούσε το πότε θα βγούμε και από τη φτώχεια, άλλα τείχη θέλουν προστασία.
Όταν, τον περασμένο Δεκέμβριο, είχαμε μετά από 65 χρόνια την πρώτη επίσκεψη τούρκου Προέδρου στην χώρα μας, κάποιοι την είδαν υπερβολικά θετικά και μίλησαν για νέα εποχή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Άλλοι τη μηδένισαν ή την έκριναν επικίνδυνη και ελάχιστοι την τοποθέτησαν στην πραγματική της διάσταση, δηλαδή στη διατήρηση διαύλων επικοινωνίας. Η ρητορική περί αλλαγής της Συνθήκης της Λωζάννης ή επικαιροποίησής της συνεχίστηκε. Με όλους τους τρόπους και σε όλους τους τόνους, η τουρκική πλευρά δηλώνει τον στόχο για αλλαγή συνόρων.
Στο εσωτερικό της Τουρκίας, ο Ερντογάν, σε συμμαχία με τους Γκρίζους Λύκους και την αντιπολίτευση, το Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα, ανταγωνίζονται συμφωνώντας ότι τα ελληνικά νησιά είναι τουρκικό έδαφος και πρέπει να επανακτηθούν. Οι διαφορές τους εστιάζονται στο ποιος είναι πιο ειλικρινής και μπορεί να το καταφέρει. Στο πλαίσιο αυτό, κυριαρχούν οι κατηγορίες για το ποιος ευθύνεται για την παραχώρηση των νησιών στην Ελλάδα: Η Συνθήκη της Λωζάννης ή του Παρισιού; Πάντα η Τουρκία αμφισβητούσε κυριαρχικά μας δικαιώματα στο Αιγαίο, ποτέ όμως τόσο επίσημα δεν είπαν ότι «υπάρχουν τα τζαμιά μας, τα ιερά μας εκεί» ή τα νησιά είναι σε «απόσταση φωνής και αναπνοής».
Ο νεοτουρκικός τζιχαντισμός αποτυπώνεται με χάρτες και φωτογραφίες των νησιών του Αιγαίου που πρέπει να ’ναι στην τουρκική επικράτεια. Ο Ερντογάν μπορεί να νιώθει ότι είναι απέναντι στη «βυζαντινή αυτοκρατορία της Δύσης» και να θέλει να δημιουργήσει τη δική του ένδοξη σελίδα, που να υπερβαίνει εκείνες όλων των προγενέστερων. Εδώ έχει ορόσημα που προσδιορίζουν την «κρίσιμη διαδρομή» για την ερχόμενη πενταετία και όχι μόνο τις επερχόμενες εκλογές σε έναν χρόνο. Ορισμένοι αναλυτές τα αποδίδουν αυτά στην ανάγκη εξυπηρέτησης εσωτερικών πολιτικών και άλλων στόχων.
Άλλοι εκτιμούν ότι τα εθνικιστικά παραληρήματα υφαίνουν ενέργειες προσάρτησης εδαφών. Και επειδή έχουμε παραεκπαιδευτεί στην ψυχραιμία ή στα σενάρια για διαμελισμό της Τουρκίας από την πολυμέτωπη εμπλοκή στην ευρύτερη περιοχή, ίσως είναι στιγμή προσγείωσης. Τα τυχαία, τα ατυχήματα, τα απρόβλεπτα, τα φάουλ, κ.ο.κ., καλά είναι, αλλά μπορεί να βρεθούμε και σε προκλήσεις που να θέσουν και την αποφασιστικότητα στο τραπέζι.
Τα κεντρικά θέματα όλο και βαραίνουν, τα γεγονότα είναι συχνά αντικρουόμενα και γρήγορες οι αναιρέσεις. Τα βιβλία, τα θεάματα, οι εξελίξεις, ό,τι συντελείται εντός και εκτός της πόλης, κυρίως επί των τειχών της, εκπαιδεύουν (;) τους πολίτες, οδηγούν, άραγε, σε νέο, σθεναρό φρόνημα; Μένει να αποδειχτεί, ιδιαίτερα η ενότητα, από τους πολιτικούς στα σοβαρά και δύσκολα. Κάτι που δεν διαφαίνεται όταν το πρωί δηλώνεις ότι η κυβέρνηση υποτίμησε το θέμα σύλληψης των δύο παιδιών, το μεσημέρι τα στελέχη σου μιλούν για κυβέρνηση «κατώτερη των περιστάσεων» και στο δελτίο των οκτώ για εθνική ενότητα.
Αυτός ο κύκλος του λόγου, που σε όλα θέλει και το τσουβάλι συλλογής ψήφων από δίπλα, είναι κύκλος σήψης, που απευχόμαστε την κρίση να την ολοκληρώσει και με εθνικού τύπου καταστροφές. Γιατί, όπως διδάσκει η ιστορία μας, όταν ακόμη και στα εθνικά είμαστε κομματικοί παρτάκηδες και πορευόμαστε με κάλπικη λογική, τότε τα υπόγεια ρεύματα διαβρώνουν και ανοίγουν «Κερκόπορτες» στα τείχη της πόλης από τα εντός συμβαίνοντα!