«Μάρκος Βαμβακάρης, Από τον Μύθο στην Ιστορία, 1600-2017»
Του
Δημήτρη Β. Βαρθαλίτη
Οι Εκδόσεις Εκπαιδευτήρια Άγιος Παύλος και ο ΙΑΝΟS παρουσίασαν το δύο τόμων έργο του Δημήτρη Β. Βαρθαλίτη με τίτλο Μάρκος Βαμβακάρης, «Από τον Μύθο στην Ιστορία, 1600-2017». Στην εκδήλωση που συντόνισε η εκπαιδευτικός και συγγραφέας Σγουρή Γεωργιάδη, μίλησαν οι Μιχάλης Ζουλουφός δημοτικός σύμβουλος Σύρου, ο Παναγιώτης Κουνάδης, ερευνητής και μελετητής του ελληνικού τραγουδιού, η Ευαγγελινή Γλυνού ιστορικός- αρχαιολόγος, η Σίσυ Παπαθανασίου, ιστορικός, θεατρολόγος και καλλιτεχνική διευθύντρια του θεατρικού Φεστιβάλ «Αναλόγιο» και η Γιάννα Γιαννουλοπούλου καθηγήτρια Γλωσσολογίας Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποσπάσματα διάβασαν οι ηθοποιοί Μάνος Ματθαίου και Αλέξανδρος Ιορδανίδης, καθώς και ο μαθητής Δημήτρης Π. Βαρθαλίτης.
Μπουζούκι έπαιξε ο μαθητής της Α’ τάξης του Μουσικού Γυμνασίου Ιλίου Δημήτρης Σεβαστάκης, καθώς και οι μουσικοί του Τρίο Κατάρα, Κωστής Κωστάκης, Παναγιώτης Διαμάντης και Σωτήρης Λέτσιος. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο Καθολικός Επίσκοπος Αθηνών Σεβαστιανός Ροσσολάτος, οι γιοί του Μάρκου, Στέλιος Βαμβακάρης και Δομένικος Βαμβακάρης, οι οποίοι απεύθυναν και χαιρετισμό, καθώς και πλήθος κόσμου.
Μετά από μια μεγάλη, ενδελεχή έρευνα, είκοσι και πλέον ετών και με κίνητρο την αγάπη του για το έργο του συντοπίτη του Μάρκου Βαμβακάρη, ο Συριανός εκπαιδευτικός και συγγραφέας, Δημήτρης Β. Βαρθαλίτης, μας παραδίδει τη γνώση του, γύρω από τον Πατριάρχη του ρεμπέτικου τραγουδιού.
Αυτό που εντυπωσιάζει στο έργο του Δημήτρη Β. Βαρθαλίτη, είναι η επιδίωξη της αλήθειας και της αντικειμενικότητας ως προτεραιότητας του συγγραφέα. Ο Δημήτρης Β. Βαρθαλίτης δεν ενδιαφέρεται να φτιάξει τη δική του εκδοχή των πραγμάτων. Αντίθετα, έψαξε και βρήκε κάθε μαρτυρία, κάθε λεπτομέρεια σχετική με το Μάρκο και την αξιοποίησε, έσκαψε σε παμπάλαια κρατικά αρχεία, ανέσυρε έγγραφα, έγινε ένας συλλέκτης στιγμών του Μάρκου, σε μια έρευνα που δεν έχε ξαναγίνει για έναν σημαντικό καλλιτέχνη στην Ελλάδα.
Ο συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται να φτιάξει τη δική του εκδοχή μα βασίζει τα έργο του στην εμπειρική τεκμηρίωση. Παρατηρεί τα τεκταινόμενα και παρεμβαίνει εξιστορώντας τα συνεργαζόμενος, όπου χρειάζεται με μουσικολόγους και ερευνητές παράγοντας μια πλούσια βιογραφία του Μάρκου όπου εξηγείται τελικά πώς εξωτερικά περιστατικά και ποικίλα συμβάντα, συνδέονται με το έργο του μεγάλου δημιουργού.
Στου δύο τόμους του βιβλίου ο Δημήτρης Β.Βαρθαλίτης σαν ιχνηλάτης ανίχνευσε λεπτομερώς τη ζωή του Μάρκου βήμα- βήμα από τη γέννησή ως το θάνατό του. Με τρόπο περίτεχνο, ο βιογράφος, ο δημιουργός, ο εκπαιδευτικός Δημήτρης Βαρθαλίτης, μας χάρισε ταυτόχρονα και μια σπουδαία μελέτη του τόπου καταγωγής του Μάρκου, απαριθμώντας στοιχεία της καθημερινής ζωής της Σύρας, στοιχεία λαογραφίας και ιστορίας του νησιού, τα οποία ενέπλεξε μέσα στο έργο του για να μας δώσει να καταλάβουμε τι καθόρισε τον Μάρκο, και πως, και τι ενέπνευσε τον Μάρκο ως δημιουργό. Με μεράκι και προσοχή μας συνδέει με αυτό τον τρόπο μαζί του, όχι μόνο με τον Μάρκο τον μουσικό, αλλά με τον Μάρκο ως σπάνιας στόφας προσωπικότητα.
Από την ψυχή και δια μέσου της ανατρεπτικής έρευνας και της πένας του Δημήτρη Βαρθαλίτη, αποτείνεται φόρος τιμής στον άνθρωπο στον οποίο οι παρέες, οι γνώστες, οι λάτρεις του ρεμπέτικου, αλλά κι εκείνοι που ποτέ δεν έχουν ασχοληθεί με το είδος, οφείλουν πολλά.
Αν σκεφτεί κανείς πως το ρεμπέτικο τραγούδι λειτούργησε σαν ιστορικός για μια μεγάλη περίοδο για όλους μας, μεταφέροντάς μας, κοινωνικές, πολιτικές, οικονομικές, μουσικές, λαογραφικές πληροφορίες….αν σκεφτεί πως ο Μάρκος ήταν ο θεμελιώδης λίθος του, η απαρχή και η κολώνα του, γίνεται τότε αμέσως κατανοητό το τι εμπεριέχεται μέσα σε αυτούς τους δύο τόμους, του έργου ζωής του δασκάλου πρώτα από όλα, εκδότη των Συριανών γραμμάτων και συγγραφέα Δημήτρη Βαρθαλίτη.