Ονοματοδοσίας… το ανάγνωσμα
Του
ΣΤΡΑΤΗ (ΤΑΚΗ) ΨΑΡΡΑ
Αρχιπλοιάρχου Δικ. Π.Ν. ε.ο. και συνταξιούχου Δικηγόρου
Η ονοματοδοσία, ως πρόβλημα προς επίλυση, δεν είναι αν το σημερινό κράτος των Σλάβων, Αλβανών και λοιπών, με πρωτεύουσα τα Σκόπια, θα λέγεται «Μακεδονία», όπως στο Σύνταγμά τους, που το αναγνώρισαν παραπάνω από 100 κράτη -ανάμεσά τους ΗΠΑ και Ρωσία- και που θα το αναγνωρίσουν και άλλα.
Δεν έχει να κάνει με το αν η, για την Ελλάδα, και γι’ άλλα κράτη, ΠΓΔΜ-FYROM -και όχι «Μακεδονία»- θα ονοματοδοτηθεί έτσι ώστε να υπάρχει το όνομα Μακεδονία erga omnes, με γεωγραφικό ή με άλλον προσδιορισμό ή με αμετάφραστη σλαβική γραφή ή δεν ξέρω τι άλλο θα σκαρφιστούν, που να περιλαμβάνει όμως και το όνομα «Μακεδονία». Δεν έχει να κάνει με την αλλαγή στο Σύνταγμά τους. Το αλλάζουν σήμερα και αύριο επανέρχονται.
Το θέμα και πρόβλημα είναι η παντοιοτρόπως εκδηλούμενη ανάμειξη των Μεγάλων Δυνάμεων, ώστε να διαιωνίζεται και στην όλη περιοχή των Βαλκανίων ο απανταχού της Γης γεωπολιτικοστρατηγικός ανταγωνισμός τους, με όποιο, αδιάφορο γι’ αυτές, κόστος για τον κοσμάκη.
Θα είχαμε σήμερα πρόβλημα… ονοματολογικό, αν ο Τίτο δεν ονόμαζε την περιοχή αυτή Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και, παρά τούτο, αν δεν διαλυόταν το κράτος της Γιουγκοσλαβίας, ώστε να έχουμε τώρα πολλές, μικρές και μεγάλες, κρατικές οντότητες; Όχι ασφαλώς.
Θα είχαμε σήμερα πρόβλημα αν οι διαλύσαντες τη Γιουγκοσλαβία διπλωματικά εμπόδιζαν να μη δοθεί το όνομα Μακεδονία στα Σκόπια, για να μην νεκραναστηθεί το προ Τίτο μακεδονικό ζήτημα; Όχι ασφαλώς.
Θα είχαμε πρόβλημα αν ΗΠΑ και Ρωσία, που εδώ και πάνω από έναν αιώνα ανταγωνίζονται να έχουν λόγο στην όλη Βαλκανική, τα έβρισκαν μεταξύ τους, αφήνοντάς μας όλους ήσυχους; Όχι ασφαλώς.
Από τα τέλη κυρίως του 19ου αιώνα άρχισαν τα όργανα, όταν ακόμα η άνω της Μελούνας περιοχή βρίσκονταν υπό οθωμανική κατοχή και η Τουρκία ήταν ο μεγάλος ασθενής. Σταθμοί: Βάλτος, Κομιτατζήδες, Μακεδονομάχοι με Παύλο Μελά, εξέγερση του Ίλιντεν το 1903, ιστορικό γεγονός και της Βουλγαρίας και των Σκοπίων (Ίλιντεν είναι ο Προφήτης Ηλίας της 20ης Ιουλίου), Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α’ και Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και μέχρι σήμερα, με άξια επισήμανσης κατωτέρω κάποια αναφορά στο 1947. Όλο αυτό με δύο λέξεις είναι το μακεδονικό ζήτημα. Θα πάψει να υπάρχει και να νεκρανασταίνεται μόνο αν πάψουν να αναμειγνύουν το όνομα Μακεδονία, το οποίο -από χιλιετίες πριν- είναι ελληνικό, είτε το προφέρεις είτε το γράφεις.
Ιθάκη, Κέρκυρα, Κόρινθος, Σπάρτη, Θήβα, Αθήνα, Μέγαρα, Σαλαμίνα, Θεσσαλονίκη, Θράκη, Μακεδονία, Μυτιλήνη και άλλα και άλλα ονόματα, που σκόπιμα παραλείπω, σημαίνουν Ελλάδα. Η Ελλάδα, η κατάληψη και ο διαμελισμός της οποίας επιδιώκεται ακόμα και προ Χριστού. Ο Ελληνισμός, που βρίσκεται στο στόχαστρο όλων. Την Ελλάδα, που τη μισούν, γιατί τη ζηλεύουν.
Βέβαια, κάποιος θα μπορούσε να πει ότι τα παραπάνω είναι λαϊκίστικα, εθνικιστικά, φασιστικά. Αδιάφορο, γιατί δεν τα αναφέρω μόνος μου, πολλοί άλλοι Έλληνες και ξένοι τα αναφέρουν, σκεπτόμενοι την κλασική αρχαιότητα, απ’ όπου και τα ονόματα.
«Η κλασική αρχαιότητα. Είναι το άμεσο παρελθόν μας και δεν μπορούμε να καταλάβουμε τον εαυτό μας παρά γνωρίζοντάς το», γράφει στο βιβλίο του «Η Δίκη του Σωκράτη» ο I. F. Stone (μετάφραση Σάσας Ταμβάκη, Εκδοτικός Οργανισμός Λιβάνη, Αθήνα).
Ας συνεχίσουμε με ένα ανέκδοτο, με δύο περιφραστικές ιστορήσεις και με δύο γεγονότα.
Ανέκδοτο: Ο Θεός με τον Άγιο Πέτρο ξεκουράζονταν, αφού έβαλαν κάθε λαό σε μια περιοχή της Γης. «Θεέ μου», λέει κάποια στιγμή ο Άγιος Πέτρος, «τους Έλληνες τους ξεχάσαμε. Δεν τους βάλαμε πουθενά. Τι θα κάνουμε μ’ αυτούς;». Ο Θεός, αφού σκέφθηκε λιγάκι, είπε, «τους δίνουμε να ζήσουν αυτό το κομμάτι της Γης, που κράτησα για τον εαυτό μου».
Ιστορήσεις:
α. Οι κατακτητές έρχονται, καταστρέφουν, ρημάζουν, φεύγουν. Όμως οι τριήρεις, οι δρόμωνες, τα μπρίκια, τα περάματα, τα τρεχαντήρια, θα ταξιδεύουν στο Αιγαίο, γιατί το Αιγαίο είναι ο πνεύμονας και η αιμοδότρα αρτηρία της Ελλάδας. Γιατί τούτη η γης ήταν πάντα γραική και θα είναι νυν και αεί ελληνίδα. Γιατί της γης μας τα αγριολούλουδα, τα βότανα, οι αμυγδαλιές και οι αχλαδιές δεν έπαψαν να ανθίζουν και να καρπίζουν.
β. Καταπώς η Ελλάδα ξεπεταγόταν με ρηγάτη κορώνα, καπέλωναν «Θούριο» κι «Ελληνική Νομαρχία». Και καθώς π’ άρχιζε να ξαναλιάζεται σαν τη «Φάρμα των Ζώων», ομοίωναν την 3η του Σεπτέμβρη. Ξανά εμπρός! Η Περσεφόνη ακόμα περιμένει. Απ’ ένα σωστό γκρέμισμα πάντα άνοιξη φυτρώνει.
Γεγονότα:
α. Λωζάννη 1923. Στο ξενοδοχείο «Beau-Rivage Palace», δίπλα στη λίμνη, ο Ελευθέριος Βενιζέλος συσκεπτόταν με τους ομολόγους του για να καταρτίσουν τη Συνθήκη της Λωζάννης, που ο Ερντογάν δήλωσε ότι επιδιώκει την επικαιροποίησή της -επικαιροποίηση λέγεται η υποκατάστασή της με άλλη, γι’ ανατροπή του status quo στο Αιγαίο όλο μέχρι το Καστελλόριζο και στα νότια της Τουρκίας- και τη Συνθήκη της Λωζάννης για τα Στενά των Δαρδανελίων, η οποία, με ανάλογες τακτικές για την εποχή εκείνη, υποκαταστάθηκε με τη Συνθήκη του Μοντρέ. Του Μοντρέ, που εδώ και δεκαετίες έληξε η ζωή της και κανένας δεν ζητά την υποκατάστασή της, παρότι ο Ερντογάν γνωστοποίησε ότι θα ανοίξει και άλλο κανάλι-θαλάσσιο στενό, που θα συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με το Αιγαίο.
Σ’ ένα γεύμα εργασίας ο Βενιζέλος, καθήμενος στην κεφαλή του τραπεζιού, ανέμενε, όπως όλοι, τον σερβιτόρο. Αυτός τον πλησίασε κρατώντας πιατέλα με σαλάτα και του είπε: «Κύριε Πρόεδρε», σήμερα έχουμε μακεδονική σαλάτα, παρακαλώ, σερβιριστείτε». Ατάραχος εκείνος σηκώθηκε, πήρε την πιατέλα από τα χέρια του έκπληκτου σερβιτόρου και θέτοντάς την μπροστά του πάνω στο τραπέζι δήλωσε, αιφνιδιάζοντας τους συνδαιτυμόνες του: «Κύριοι, η Μακεδονία δεν είναι σαλάτα. Αλλά και ως σαλάτα ούτε σερβίρεται ούτε τρώγεται». Μετά την επέστρεψε στον σερβιτόρο, που εξαφανίστηκε δρομέως. Βρήκαν οι κυνικοί δυτικοί άνθρωποι να πικάρουν, δείχνοντας με τον τρόπο αυτό τις προθέσεις τους, που και οι σημερινοί έχουν.
Γνωρίζετε αυτό το περιστατικό, κύριοι 300, σημερινοί, χτεσινοί και μελλοντικοί; Το γνωρίζετε ή όχι, παρίσταται ανάγκη εθνική να στοχαστείτε και να φερθείτε ως άξιοι συνεχιστές του μοναδικού έλληνα εθνάρχη. Δεν χωρούν εδώ ρεαλισμοί και ευκαιρία για λύση εθνικά συμφέρουσα. Η Ελλάδα δεν έχει πρόβλημα.
Οι Σκοπιανοί και οι Δυτικοί, που το έχουν, ας το λύσουν με την ακόλουθη αντιμετώπιση. Δημοκρατία Βαρντάσκα, όπως έτσι λεγόταν η περιοχή αυτή. Το τμήμα που λένε ότι γεωγραφικά ήταν μακεδονικό να το πουν «Περιφέρεια ή Νομό Μακεδονίας», όπως εμείς λεγόμαστε Ελληνική Δημοκρατία και έχουμε Περιφέρεια Ανατολικής και Δυτικής Μακεδονίας. Όσο για τη μακεδονική γλώσσα, η αλήθεια βρίσκεται στο Πακιστάν, όπου η φυλή Κάρλας μιλά ένα ελληνικό ιδίωμα (ντοπιολαλιά) και όχι Πακιστανικά, όπως και σε χωριά της Κάτω Ιταλίας αντίστοιχα. Βρίσκεται στον «Αλέξανδρο» από τους «Παράλληλους Βίους» του Πλουτάρχου: Αριθμ. 47 «…εκέλευσε γράμματά τε μανθάνειν Ελληνικά και Μακεδονικοίς όπλοις εντρέφεσθαι». Αριθμ. 51 «…αναπηδήσας ανεβόα Μακεδονιστί…», που ήταν ελληνικό ιδίωμα.
Αυτό το «Μακεδονιστί» οι Σκοπιανοί το μεταφράζουν στην αγγλική ως «macedonian language», αντί του ορθού idiom, greek idiom, ή macedonian idiom. Αριθμ. 65 «…επεί δε κατ’ Ινδικήν γλώτταν…». Όπου λοιπόν ο Πλούταρχος ήθελε να μιλήσει για γλώσσα -lanquage- το εξέφρασε λέγοντας: «Μανθάνειν ελληνικά» ή «κατ… Ινδικήν γλώτταν…».
Οι Σκοπιανοί, ως γνωστόν, μιλούν σλαβική γλώσσα και όχι μακεδονική. Ποια η σχέση τους με τους έλληνες Μακεδόνες; Καμιά. Μόνο οι Κάρλας κι εμείς κι όσοι μετέχουν ελληνικής παιδείας.
β. Η κ. Μέρκελ, συνεντευξιαζόμενη σε γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι και ερωτηθείσα γιατί αυτή η καταστροφική πολιτική προς την Ελλάδα και τους Έλληνες, είπε περίπου ότι η Ελλάδα δεν είναι για μας ήλιος και θάλασσα μόνο. Είναι ο πλούτος, στην ειδική και γενική έννοια της λέξης, που δεν μπορέσαμε να αποκτήσουμε. Ζηλεύουμε και όποιος ζηλεύει μισεί. Η συνέντευξη μεταδόθηκε στις 3.30 περίπου τη νύχτα και την είδε και την άκουσε όποιος ξενυχτούσε και καταλάβαινε τη γλώσσα τους. Γι’ αυτό εξάλλου μεταδόθηκε τέτοια ώρα, με ελάχιστη θέαση.
Αυτοί είναι λοιπόν, μαζί και οι Τούρκοι, οι φίλοι και σύμμαχοί μας; Είμαστε σύμμαχοι εναντίον τίνος; Μήπως εναντίον του εαυτού μας και δεν το έχουμε συνειδητοποιήσει;
Οι διακρατικές σχέσεις, αλλά και οι διαπροσωπικές, έχουν υπόβαθρο το συμφέρον και όχι τη φιλία. Βάσει λοιπόν των γεωπολιτικοστρατηγικών τους συμφερόντων στην περιοχή μας πολιτεύονται Δυτικοί και Ρωσία. Και εμείς, επομένως, σιγά σιγά πρέπει να πατάμε σε δύο βάρκες, που στην πλώρη της μιας θα γραφεί η λέξη «Βορράς» και στης άλλης η λέξη «Δύση», ανάλογα δε να πολιτευόμαστε «ανήκοντες εις την Ελλάδα» και μόνον στην Ελλάδα.
Το θέμα ιστορικά είναι τεράστιο. Ας πάμε τώρα στα τέλη του 1944. Πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν ο Ρούσβελτ και ΥΠΕΞ ο Στετίνιους, που δήλωσε ότι «η χρήση του ονόματος ‘‘Μακεδονία’’ στο νότιο τμήμα της Γιουγκοσλαβίας συνιστά πρόσχημα επιθετικών ενεργειών εναντίον της Ελλάδος». Τώρα, και στο μέλλον, αν συναινέσουμε στη με οποιονδήποτε τρόπο χρήση του ονόματος «Μακεδονία» και γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ και μετά της ΕΕ, το όνομα αυτό δεν θα συνιστά… πρόσχημα επιθετικών ενεργειών εναντίον της Ελλάδος; Στο ΝΑΤΟ μαζί μας είναι και η Τουρκία. Όμως μας συμπεριφέρεται επιθετικά, με την ανοχή όλων, έχοντας από κοντά -και πρόσφατα μάλιστα προκλητικά- τον… διαλλακτικό σημερινό πρωθυπουργό τους.
Τώρα ας έρθουμε στο 1947: Διαβάζουμε στην «Κομμουνιστική Επιθεώρηση» τ’ ακόλουθα σωστά: «Το ξενοκίνητο και ύποπτο αυτονομιστικό κίνημα είναι μια από τις πιο μεγάλες ραδιουργίες της αγγλοσαξωνικής πολιτικής στα Βαλκάνια, που επιδιώκει να δημιουργήσει μια ανεξάρτητη ‘‘Μακεδονία’’ κάτω από την αιγίδα της Αγγλίας και της Αμερικής. Το ΚΚΕ θεωρεί ιερά και απαραβίαστα τα σύνορα τα σημερινά της Ελλάδας…». Ας επαναληφθούν αυτές οι δηλώσεις και σήμερα, ακόμα και στη Βουλή των Ελλήνων, με ανάλογη προσαρμογή, αλλά με την ίδια, έξω από τα δόντια διατύπωση.
Όπως καταλαβαίνουμε, ο Τίτο ήδη είχε ανακηρύξει τη Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Ας έρθουμε τώρα να διαβάσουμε την Εφημερίδα της Σόφιας «Ίσγκρεβ». Ο τότε (το 1947) πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Γκεόργκι Δημητρόφ είχε πει: «Οι νόμιμες αξιώσεις μας ως προς τη Θράκη δεν ικανοποιήθηκαν. Ως προς τη ‘‘Μακεδονία’’ το πρόβλημα έχει λυθεί, εν μέρει, γιατί η ‘‘Μακεδονία’’ έγινε Δημοκρατία μεταξύ των άλλων Δημοκρατιών της Γιουγκοσλαβίας. Στη ‘‘Μακεδονία’’ όμως ανήκει και τμήμα της Βουλγαρίας και τμήμα που τώρα αποτελεί την Ελλάδα. Τα τρία αυτά τμήματα θα ενωθούν μια μέρα».
Αυτά γράφουν και στα σχολικά βιβλία οι Σκοπιανοί και ανάλογους χάρτες κυκλοφορούν και σήμερα. Εν συνεχεία, ο πρωθυπουργός αυτός μιλά για τη Θράκη, αφού οι νόμιμες αξιώσεις τους δεν ικανοποιήθηκαν. «Η Θράκη αποτελεί για μας ζωτικό πρόβλημα, που θα λυθεί σε δύο ή τρία χρόνια…».
Δεν λύθηκε και η Τουρκία τώρα μπαινοβγαίνει. Γιατί τώρα η Βουλγαρία, που είναι και μέλος της ΕΕ, δεν αρθρώνει λόγο για την πολιτική της Τουρκίας στη Θράκη; Σίγουρα θα μιλήσει όμως όταν θα έρθει, ο μη γένοιτο, η ώρα που θα εκτιμήσει ότι θα ωφεληθεί, ενώ η Ελλάδα θα ψάχνει πάλι να βρει την εθνικά συμφέρουσα λύση!
Είμαστε τώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, που θα μας προστάτευε έναντι της Τουρκίας, όπως θα μας προστάτευε και το ΝΑΤΟ. Αποτέλεσμα μηδέν στην Κύπρο, στο Αιγαίο, στο Προσφυγικό-Μεταναστευτικό, στη Θράκη, στο Μακεδονικό, στο Βορειοηπειρωτικό, στην οικονομική κρίση! Δεν λέω να φύγουμε, αλλά να τους πούμε ένα «νισάφι πια».
Στη Λισαβόνα, στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την 27η Ιουνίου 1992, αποφασίστηκε το εξής: «Η Κοινότητα είναι διατεθειμένη να αναγνωρίσει αυτήν τη δημοκρατία, με τα σημερινά της σύνορα, με ονομασία που δεν θα περιλαμβάνει το όνομα ‘‘Μακεδονία’’».
Όλα τα παραπάνω είναι γραπτά και μένουν. Ξεχάστηκαν, δήθεν, γιατί τα σημερινά συμφέροντά τους είναι διαφορετικά. Τα δικά μας όμως συμφέροντα, τα συμφέροντα της Ελλάδας και του Ελληνισμού, δεν είναι τα ίδια με τα δικά τους και ας είμαστε μαζί και στον ΟΗΕ και στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ.
Όχι λοιπόν νεκρανάσταση του μακεδονικού ζητήματος, γιατί εκεί πηγαίνει κι εκεί το πηγαίνουν.
Η λύση είναι απλή και συμφέρουσα για όλους, μια για πάντα. Vardarska το όνομα του κράτους, με «macedonian province» ή «macedonian district», δηλαδή με «Νομό ή Περιφέρεια
Μακεδονίας».