Οι άμεσοι κίνδυνοι και οι προκλήσεις

Του
ΑΝΤΩΝΗ ΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Δημοσιολόγου, Αντιπροέδρου
Ομοσπονδίας Εργαζομένων ΙΚΑ
[email protected]

-Για τη βιωσιμότητα του δημόσιου ασφαλιστικού μας συστήματος

Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι η βαθιά κοινωνικοοικονομική και πολιτική κρίση που βιώνουμε ως χώρα τα τελευταία χρόνια συναρτάται και σχετίζεται άμεσα και με τη λεγόμενη «βιωσιμότητα του δημόσιου ασφαλιστικού μας συστήματος». Εξ αυτού του γεγονότος, οι μνημονιακές κυβερνήσεις, από το 2010, προσπαθούν να διασφαλίσουν αυτήν τη βιωσιμότητα, λαμβάνοντας κυρίως μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα, που, δυστυχώς, δεν έχουν επιφέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, παρότι οι χορηγούμενες συντάξεις έχουν υποστεί σοβαρή απομείωση, που σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνά ακόμα και το 50% (βλέπε συ­ντάξεις χηρείας).

Επιπρόσθετα, έχουμε και τη σημαντική αύξηση των ηλικιακών ορίων για τη θεμελίωση πλήρους συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αφού πια απαιτούνται τα σαράντα (40) έτη απασχόλησης, με μίνιμουμ ηλικίας για τον ασφαλισμένο τα 62 έτη και μάξιμουμ τα 67. Αυτήν τη λογική των δημοσιονομικών παρεμβάσεων έρχεται να υπηρετήσει, δυστυχώς, και η δημιουργία του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), σύμφωνα και με όσα αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση του ιδρυτικού του νόμου 4387 (νόμος Κατρούγκαλου), όπου αναφέρεται συγκεκριμένα: «Η δημιουργία ενός φορέα κοινωνικής ασφαλίσεως µε ένταξη σ’ αυτόν όλων των φορέων ασφαλίσεως (κύριας, επικουρικής και εφάπαξ παροχών), µε ενιαίους κανόνες για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, δεν αντίκειται στο Σύνταγμα, υπό την προϋπόθεση ότι στηρίζεται σε μελέτη βιωσιμότητας.

Ο ανακαθορισμός των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων µε αναφορά στον νέο, ενιαίο τρόπο υπολογισμού της κύριας και επικουρικής συντάξεως για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, εφόσον συνεπάγεται μείωση των συντάξεων, δεν αντίκειται στο Σύνταγμα, υπό την προϋπόθεση ότι σέβεται τις αρχές της ισότητας της συμμετοχής στα δημόσια βάρη και της κοινωνικής αλληλεγγύης»! Όλα όμως τα ανωτέρω θα κριθούν ως αναποτελεσματικά, εάν δεν ληφθούν υπόψη και οι άλλοι παράγο­ντες που επηρεάζουν δυναμικά τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος και οι οποίοι επιγραμματικά είναι:

• Η γήρανση του πληθυσμού σε συνδυασμό με την αυξημένη υπογεννητικότητα.
• Η συρρίκνωση του πληθυσμού στις παραγωγικές ηλικίες.
• Η αύξηση του προσδόκιμου χρόνου ζωής.
• Η υψηλή ανεργία.
• Το χαμηλό βιοτικό επίπεδο των πολιτών, που αυξάνει την ανάγκη για κοινωνικές παροχές.
• Η αύξηση του ποσοστού του εργατικού δυναμικού που μεταναστεύει σε άλλες χώρες και ιδίως των νέων αυξημένου μορφωτικού επιπέδου ή ικανοτήτων.
• Η συνεχής χειροτέρευση της αναλογίας ασφαλισμένων προς συνταξιούχους.
• Η μείωση των επενδύσεων και των εξαγωγών αλλά και η συνεχιζόμενη αποβιομηχάνιση, που έχει ως αποτέλεσμα το χάσιμο εξειδικευμένων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας.
• Η εισφοροδιαφυγή/εισφοροαποφυγή και η αδήλωτη ή υποδηλούμενη εργασία.
• Η ανεξέλεγκτη και άναρχη κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην αγορά εργασίας, με αποτέλεσμα να κυριαρχούν οι ελαστικές μορφές μειωμένης απασχόλησης έναντι της πλήρους.

Γίνεται, πιστεύω, αντιληπτό ότι εάν δεν υπάρξει από μεριάς κυβερνώντων και Πολιτείας άμεση και σοβαρή αντιμετώπιση όλων των ανωτέρω παραγόντων (ιδίως δε της υπογεννητικότητας), που επηρεάζουν αποφασιστικά τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού μας συστήματος, τότε όλες οι θυσίες στις οποίες έχουν υποβληθεί μέχρι τώρα οι απόμαχοι της εργασίας αλλά και οι σημερινοί εργαζόμενοι θα είναι μάταιες, με μεγαλύτερα θύματα τα παιδιά μας.